Van Greenwashing naar ESG Leiderschap 

Duurzaamheid is niet langer een keuze, maar een noodzaak. Nieuwe regelgeving verplicht het, jong talent eist het en organisaties plukken er de vruchten van. Daarom stond het ook centraal tijdens onze vierde What’s NXT inspiratie- en netwerkavond voor startende HR-professionals. Een avond boordevol inzichten, inspiratie en praktische tips om HR-professionals de juiste kennis en tools te geven die ze nodig hebben om duurzaamheid stevig te verankeren in hun organisatie.

We lieten twee topsprekers aan het woord: Karine Vandenberghe, auteur van de ESG-gids, deelde haar expertise over het integreren van ESG (Environmental, Social, Governance) in bedrijfsstrategieën, inclusief de wettelijke kaders, veranderingen en voordelen. Philippe Weiler, CEO van Fairtrade Belgium, bracht dit verder tot leven met concrete voorbeelden van hoe bedrijven zoals Lidl duurzaamheid praktisch maken, bijvoorbeeld door extreme nudging en een netwerk van ambassadeurs.

ESG in vijf niveaus: waar staat jouw organisatie?

Karine gaf een duidelijk model van ESG-maturiteit waarbij bedrijven kunnen groeien door verschillende niveaus:

  1. Verplichting: Je doet alleen het minimale om aan de wet te voldoen.
  2. Managed proces: ESG gaat een stapje verder en wordt een ‘managed proces’.
  3. Strategische keuze: ESG wordt een bewuste pijler van je strategie.
  4. Merk-ondersteunend: Duurzaamheid versterkt je merkidentiteit.
  5. Leiderschap: ESG zit in het DNA van je organisatie, je doet dit omdat je ervan overtuigd bent dat het het juiste is om te doen.

Opgelet: niveau 4 is een valkuil – hier lopen bedrijven het risico om ESG enkel als marketing (en dus greenwashing) gebruiken.

Inzetten op ESG loont

Onderzoek van McKinsey bevestigt: bedrijven die inzetten op ESG doen het beter dan bedrijven die dit niet doen. Bedrijven die vooral inzetten op winst en groei doen het echter iets beter dan bedrijven die enkel en alleen inzetten op ESG – maar belangrijk: organisaties die op beide pijlers inzetten en in hun strategie zowel groei als ESG centraal zetten behalen het meeste winst.

En medewerkers? Die zijn nóg belangrijker in dit verhaal. Karine gaf aan dat bedrijven met tevreden werknemers vaak betere ESG-scores halen. Jong talent is ook kieskeurig: zij willen werken voor bedrijven die hun waarden delen en die écht iets bijdragen. Wist je bijvoorbeeld dat veel jongeren bereid zijn salaris in te leveren voor een duurzame werkgever?

Karine deelde daarom ook een praktisch stappenplan om ESG in de kern van je organisatie te integreren:

  • Leiderschap: alles begint ‘aan de top’ met een sterke visie vanuit het management.
  • CSO-Rollen: benoem mensen die verantwoordelijk zijn voor de ESG-doelen.
  • Transversaal werken: Betrek álle afdelingen.
  • Beleid: stel duidelijke richtlijnen en normen op.
  • KPI’s: maak ESG meetbaar en monitor de voortgang.
  • Communicatie: wees transparant over doelen, uitdagingen en successen.

Hoe Lidl ESG concreet maakt

Philippe Weiler, voormalig Sustainability Manager bij Lidl, haakte hierop in met hoe ze bij Lidl deze stappen vertaalden naar de praktijk. Onze take-away? Duurzaamheid gaat niet alleen over grootse strategieën, maar vooral ook over de dagelijkse beslissingen van je medewerkers.

Bij Lidl was het sustainability team 2 medewerkers groot; en in plaats van extra FTE’s aan te werven, maakte Philippe de keuze om met een netwerk van SPOC’s (Single Points of Contact), ambassadeurs en sponsors te werken verspreid over verschillende afdelingen en niveaus, die elk duurzaamheid meenamen in hun dagelijks werk. Ze kregen training zodat bijvoorbeeld aankopers van vis of chocolade duurzaamheid konden meenemen in hun onderhandelingen.

Het resultaat? Een team van 70 mensen dat duurzaamheid écht laat leven, zonder dat er grote personeelskosten of extra workload bij komen kijken.

CCarolineDupontPhotography 20241114nr 203557 min

Nudging en duidelijke labels: duurzaam makkelijk maken

Wat Lidl nog doet om duurzaamheid te bevorderen? Extreem nudging. In plaats van de consument te overladen met keuzes, maken ze het eenvoudig: door álle producten in een bepaalde productgroep duurzaam te maken, verdwijnt de complexiteit en keuzestress. Je hoeft niet meer te twijfelen tussen ‘goed’ of ‘slecht’, of te zoeken naar het juiste label – alles in het aanbod van deze productgroep is een verantwoorde keuze.

Daarnaast speelt ook de transparantie over producten een belangrijke rol. Dankzij duidelijke en herkenbare labels, zoals die van Fairtrade, weet de consument precies waar een product vandaan komt en onder welke omstandigheden het is geproduceerd.

Meer dan milieu: de sociale kant van duurzaamheid

Duurzaamheid is niet alleen een milieukwestie. Philippe legde bijvoorbeeld uit dat het ook draait om eerlijke lonen en betere arbeidsomstandigheden. Fairtrade Belgium werkt eraan om boeren een leefbaar inkomen te geven, wat niet alleen goed is voor hen, maar ook voor de stabiliteit van de supply chain. Zonder eerlijke prijzen kunnen boeren niet overleven, wat weer risico’s creëert voor bedrijven die afhankelijk zijn van hun producten.

Een ander treffend voorbeeld van het belang van een leefbaar inkomen is het bouwen van scholen, vaak een nobel goed doel – maar het lost het kernprobleem niet op: wanneer de ouders onvoldoende inkomen hebben moeten de kinderen meewerken op de plantage en gaan ze toch niet naar school. Wanneer boeren wél een faire prijs krijgen, kunnen ze zelf investeren, scholen bouwen, én hun kinderen er ook effectief naartoe sturen.

En ook volgens Karine is dit een slim idee: uit haar inzichten blijkt dat vooral de S in ESG – de sociale pijler – investeerders en aandeelhouders aantrekt. Onderzoek toont aan dat bedrijven die sterk inzetten op de S-factor niet alleen aantrekkelijker zijn voor kapitaal, maar ook loyalere klanten en gemotiveerdere medewerkers aantrekken. Het is dus een win-win: beter voor mensen én voor de bedrijfsresultaten.

Wil je er de volgende keer graag bij zijn?

Goed nieuws!

Je kunt je nu al inschrijven voor alle What’s NXT-avonden in 2025.
Ga naar de NXT-pagina en ontdek onze inspirerende events.

Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief

Ook interessant

LEES MEER