Het noodweer heeft ons land geteisterd en veroorzaakte heel wat wateroverlast en ongeziene overstromingen in ons land. Kan je medewerker niet naar het werk komen? Of is jouw activiteit stopgezet door de hinder? Nele Mertens, juridisch adviseur bij Acerta, zet op een rij welke mogelijkheden er zijn om met de gevolgen van het noodweer om te gaan.
Tijdelijke werkloosheid toepassen?
Wanneer het onmogelijk is om te werken, wordt de uitvoering van de arbeidsovereenkomst tijdelijk geschorst. Jij hoeft je medewerker dan geen loon te betalen voor die dagen. Hij kan zich wenden tot de RVA voor een werkloosheidsuitkering die 70 procent van een geplafonneerd loon bedraagt.
In welke situaties wordt de tijdelijke werkloosheid ten gevolge van de overstromingen aanvaard? Daarbij moet je het onderscheid maken tussen de situatie waarbij het werk onmogelijk is geworden en de situatie waarin je medewerker niet op het werk geraakt en daardoor niet kan werken:
Het werk is onmogelijk geworden
Heeft je onderneming onder water gestaan? Is er door de regenval een kortsluiting geweest? Werken je medewerkers normaal gezien buiten en kon dat niet tijdens de hevige regenval? Wanneer de uitvoering van het werk onmogelijk is geworden door de hevige regenval, kan je beroep doen op tijdelijke werkloosheid.
- Voor je arbeiders vraag je tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer aan.
- Voor je bedienden vraag je tijdelijke werkloosheid wegens overmacht aan.
- Voor beide geldt dat het werk volledig onmogelijk moet zijn geworden. Wanneer je hen vervangwerk (zoals bijvoorbeeld opruimwerken ten gevolge van de regenval) kan laten doen of wanneer ze kunnen telewerken, kan je de tijdelijke werkloosheid niet toepassen.
Je medewerker geraakt niet op het werk
Door de hevige regenval stonden straten blank en werd het treinverkeer zwaar verstoord of zelfs stopgezet. Geraakt je medewerker niet via een alternatief vervoermiddel op het werk en kan hij niet telewerken, dan kan je eveneens tijdelijke werkloosheid toepassen. Zowel voor je arbeiders als voor je bedienden gaat het hier om tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.
Voor al deze gevallen van tijdelijke werkloosheid geldt dat er nog geen vakantie- of inhaalrustdagen gepland mochten zijn. Is dat wel het geval, dan primeren deze dagen en kan je geen tijdelijke werkloosheid toepassen. Bovendien mag er geen sprake zijn van een recht op gewaarborgd dagloon voor de dag dat je tijdelijke werkloosheid wil toepassen. Er is recht op gewaarborgd dagloon wanneer je medewerker al aan de werkdag was begonnen of al op het werk was toegekomen.
De RVA heeft meegedeeld dat ze de tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer of overmacht ten gevolge van het noodweer zullen aanvaarden in de periode van 14 tot en met 20 juli en dit zonder dat je een voorafgaande mededeling moet doen aan de RVA. In de maandelijkse aangifte (WECH scenario 5) van het aantal dagen tijdelijke werkloosheid moet je wel vermelden dat het gaat om ‘uitzonderlijke weersomstandigheden’.
Je medewerker moet thuis het hoofd bieden aan de situatie
Heel wat mensen hebben een ondergelopen of zelfs gedeeltelijk vernield huis. Zijn ze thuis de situatie aan het beheersen, dan kunnen ze ook niet komen werken. Voor die situatie is tijdelijke werkloosheid echter niet mogelijk. Want je medewerker zou kunnen werken, maar heeft andere zaken aan het hoofd.
Voor die dagen kan verlof om dwingende redenen een oplossing zijn. Het verlof om dwingende redenen is mogelijk voor wie in zijn persoonlijk leven een situatie van overmacht meemaakt en daardoor niet kan komen werken of het werk vroeger moet verlaten. Elke voltijds werkende heeft per jaar recht op tien dagen verlof om dwingende redenen. Wie deeltijds werkt krijgt een verminderd aantal dagen in verhouding tot zijn tewerkstellingsbreuk. Deze dagen zijn niet betaald.
Daarnaast is het altijd mogelijk om vakantie of inhaalrust op te nemen. Hiervoor moet jij wel je akkoord geven, terwijl dat voor verlof om dwingende redenen niet vereist is.
Je medewerker financieel ondersteunen?
Je kan je medewerker ook financieel en/of materieel ondersteunen indien je dit wenst. Deze ondersteuning – via een financiële gift of materiële bijstand – die je spontaan toekent aan je medewerker die getroffen is door waterschade thuis, beschouwt de RSZ niet als loon maar als een vrijgevigheid. Je bent geen sociale zekerheidsbijdragen verschuldigd, op voorwaarde dat je niet de traditie hebt om dergelijke voordelen toe te kennen, je medewerker er geen enkel recht op kan uitoefenen en er geen rechtstreeks verband met de dienstbetrekking bestaat.
Ook de fiscus ziet individualiseerbare voordelen waaruit hulpverlenging in uitzonderlijke omstandigheden blijkt, als een vrijgesteld sociaal voordeel waarop geen bedrijfsvoorheffing moet worden ingehouden.
Hou er rekening mee dat een vrijgevigheid zeer strikt wordt geïnterpreteerd. Ondanks de moeilijke omstandigheden waarin je medewerker zich bevindt, is het aan te raden een overeenkomst op te maken waaruit het karakter van de vrijgevigheid en het uitzonderlijke karakter blijkt.