Steeds meer mensen hebben twee en zelfs meer jobs. Ook in België. Moonlighters, side hustlers, slashers of Multiple Job Holders zoals professor Filip De Fruyt en professor Bart Wille van de Universiteit Gent ze noemen. Waarom combineren mensen meerdere jobs? Wat voor soort jobs combineren ze? Welke voordelen levert hen dat op? Welke uitdagingen ondervinden ze daarbij? En wat betekent dit voor talent management in organisaties?
Tussen de 5 en 10 % van alle werknemers in West-Europese landen heeft twee of meer banen. In de US ligt dat percentage nog hoger. Hoewel Multiple Job Holding al lang bestaat, werd hier in het verleden amper onderzoek naar gedaan. Dat heeft te maken met het feit dat de volledige psychologie over werk gebaseerd is op het vervullen van 1 job bij 1 werkgever. Professor Filip De Fruyt en professor Bart Wille bevroegen de afgelopen jaren 524 personen die twee jobs naast elkaar uitoefenen: een convenience sample – 240 mannen en 284 vrouwen, leeftijd tussen 22 en 74 jaar en qua opleidingsniveau van secundair tot universitair geschoold.
Wat is Multiple Job Holding
Multiple Job Holding is ‘the act of working more than one job simultaneously, including working for employers and self-employment, wherein all tasks, or sets of tasks, are performed in exchange for, or expectation of compensation’ (Campion, 2020).
Motivaties achter Multiple Job Holding
De redenen waarom mensen meerdere jobs combineren zijn divers, vaak multicactorieel, soms verrassend en kunnen worden ingedeeld in vier grote groepen:
- Noodzaak (extrinsiek): Voor sommige werknemers is het financieel noodzakelijk om een tweede baan te hebben. Dit kan zijn om de huur te betalen of om rond te komen in een tijd van stijgende kosten voor levensonderhoud.
- Familiale Opportuniteiten (extrinsiek): Hier gaat het om werknemers die bijvoorbeeld de zaak van hun partner ondersteunen. Denk aan een administratieve of boekhoudkundige rol in het transportbedrijf van de partner.
- Job-transfer redenen: Hier gaat het onder andere om hetzelfde werk maar van loon naar zelfstandigenstatuut.
- Intrinsieke redenen: Veel werknemers zoeken naar manieren om hun passies en interesses te vervullen die in hun eerste job niet of onvoldoende tot uiting komen. Dit kan variëren van een verpleegkundige die in haar vrije tijd als freelance zorgverlener werkt, tot een piloot die interieurontwerper wordt. Voor anderen biedt een tweede job de kans om ondernemerschap te verkennen zonder de zekerheid van hun huidige baan volledig op te geven. Dit kan een veilige strategie zijn om te zien of hun vaardigheden en ideeën levensvatbaar zijn op de markt.
Doorgaans combineren mensen meerdere motieven en motivatie en die motieven kunnen ook veranderen. Zo kan iemand initieel een tweede job nemen om louter financiële redenen maar daar geleidelijk aan gepassioneerd in worden.
Voordelen en uitdagingen van Multiple Job Holding
Hoewel multiple job holding veel voordelen biedt, zoals financiële zekerheid en de mogelijkheid om verschillende interesses te verkennen (verrijking en enrichment), brengt het ook heel wat uitdagingen met zich mee. Medewerkers kunnen sneller uitgeput raken door de hogere werklast en de noodzaak om zich voortdurend aan te passen aan verschillende werkomgevingen en -culturen (depletion en uitputting).
Toch tonen studies aan dat medewerkers die meerdere banen combineren vaak gelukkiger zijn en meer voldoening halen uit hun werk. Het loont dus om meer te werken, ook voor de werkgever (spillover effect: studies tonen aan dat het aannemen van een extra job positieve gevolgen heeft voor hoe iemand zijn initiële job uitoefent).
Opvallend is dat relatief weinig mensen een tweede job doen uit onvrede of gebrek aan uitdaging in hun eerste job. Doorgaans doen ze het vanuit ‘enrichment’ motieven, waarbij ze ook bij de eerste job een positief gevoel hebben. Het lijkt er sterk op dat – bij afwezigheid van dwingende financiële motieven, mensen die twee (of meer) jobs combineren gewoon heel graag werken…
Wat voor soort werk combineren mensen?
Aan de respondenten werd ook gevraagd om de twee jobs die ze doen afzonderlijk te beoordelen op 96 items van de LOLA-FUN (Dingemanse, Wille & De Fruyt, 2019). Deze items beschrijven de activiteiten die mensen in hun werk doen in termen van 6 dimensies en 16 componenten georganiseerd binnen John Hollands’ PACSOC interessemodel.
Observaties hierbij:
- De tweede job die mensen doen, sluit inhoudelijk doorgaans aan bij de eerste job, maar er is ook grote variabiliteit.
- Mensen die in hun tweede job ‘job enrichment’ zoeken, kiezen in verschillende gevallen ook voor gelijkaardige omgevingen; in sommige gevallen opteren ze net voor verbreding.
- Er is doorgaans een sterk verband tussen mensen hun interesses en het werk dat ze doen: dit geldt voor beide jobs.
Impact op Talentmanagement
Voor organisaties betekent deze evolutie dat ze hun benadering van talentmanagement zullen moeten herzien, ook al zijn er nog geen handvatten en is er nog geen evidentie voor wat (niet) werkt. Het is cruciaal voor werkgevers en voor HR-professionals om open te staan voor gesprekken over nevenactiviteiten en deze niet te zien als een bedreiging, maar als een kans voor wederzijdse groei en leren.
5 Tips voor werkgevers en HR:
Het heeft geen enkele zin om als werkgever de billen dicht te knijpen als jouw medewerker een tweede job heeft of ambieert; ga het gesprek aan en leer kijken naar jouw medewerkers in de breedte: niet enkel het diploma of de expertise zijn van belang, hou ook rekening met de interesses van mensen.
- Beschouw Multiple Job Holding als een opportuniteit: wie een tweede job ambieert, werkt graag.
- Open Communicatie: Moedig medewerkers aan om open te zijn over hun nevenactiviteiten. Dit helpt bij het begrijpen van hun motivaties en het ondersteunen van hun loopbaanontwikkeling.
- Flexibiliteit en Ondersteuning: Bied flexibele werktijden en werkmodellen aan om werknemers te helpen hun verschillende verantwoordelijkheden te beheren.
- Leren en Ontwikkeling: Gebruik de ervaringen van Multiple Job Holders om waardevolle inzichten en nieuwe vaardigheden in de organisatie te brengen. Zie hen als interne consultants die diverse perspectieven en oplossingen kunnen bieden.
- Gezondheid en Welzijn: Houd rekening met de werkdruk en het welzijn van werknemers met meerdere banen. Bied ondersteuning aan om burn-out en uitputting te voorkomen.
+++
Beluister ook zeker de podcast die we hierover opgenomen hebben