Kijken naar well-being als Leonardo Da Vinci

Op 27 juni 2024 brengt WorkBeats de knapste koppen uit de welzijnssector samen en zet daarmee de toon voor een nieuwe manier van denken over welzijn in bedrijven: een conferentie met een indrukwekkende line-up, festival vibes én de uitreiking van zeven well being awards. In aanloop naar het festival bracht initiatiefneemster Isabelle Hoebrechts samen met Inez Senecaut (PM Club) een 8-tal wellbeing experten rond de tafel bij Federgon voor een prikkelend debat over Wellbeing in de breedste zin van het woord.

Schoven mee aan rond de tafel:

  • Rudy Aernoudt
  • Els Lagrou
  • Ann Cattelain
  • Monica De Jonghe
  • Saskia Van Uffelen
  • Servaas Bingé
  • Charles de Groot
  • Katrien Tordeur
  • Isabelle Hoebrechts
  • Inez Senecaut
CCaroline Dupont Photography 240429nr101945 min

Well-being kan je niet in een vakje steken

Rudy Aernoudt is professor, auteur en columnist met een passie voor filosofie, ethiek, economie en politiek en hij is wellicht de enige Belg die kabinetschef is geweest op Europees, Belgisch, Vlaams en Waals niveau. Hij heeft heel wat boeken gepubliceerd over politiek en economie en heeft een bijzonder scherpe pen. Hoe kijkt hij met die multifocale bril naar corporate wellbeing?

“Het probleem van onze maatschappij is dat mensen te veel in hokjes worden geplaatst. Well-being kan je niet in een vakje steken, we moeten daarom meer naar welzijn kijken zoals Leonardo Da Vinci dat zou doen en vraagtekens zetten bij de aanvaarde antwoorden op complexe vragen, nieuwsgierigheid omarmen, op zoek gaan naar patronen en overeenkomsten die uiteenlopende concepten met elkaar verbinden in plaats van verschillen. We zijn nooit te oud om te leren.”

Rudy Aernoudt
CCaroline Dupont Photography 240429nr092856 min

Welzijn begint met financieel welzijn (?)

Els Lagrou is expert financiële geletterdheid en (mede) oprichtster van Dagelijks Geld. Als we het over welzijn hebben, hebben we het te weinig over financieel welzijn. Nochtans, geldzorgen hebben een negatieve impact op de gezondheid en productiviteit van medewerkers. Hoe komt het dat we daar niet genoeg over praten en hoe kunnen werkgevers daar verandering in brengen?

“Geld blijft een taboe en brengt schaamte met zich mee, zowel voor wie er teveel of te weinig van heeft. Tegelijkertijd zien we dat jongeren meer (durven) spreken over geld en transparantie aanmoedigen, verwachten en soms zelfs eisen.” Voor werkgevers ziet Els een belangrijke rol weggelegd: “Durf het thema te bespreken op de werkvloer en zet initiatieven op die aanleunen bij de context van je populatie. Welzijn begint met financieel welzijn. Dat blijkt ook uit het geluksonderzoek van UGent en verzekeraar NN. (n.v.d.r. Al sinds 2017 analyseert het UGent-NN Nationaal Geluksonderzoek van de UGent en levensverzekeraar NN wat de Belg gelukkig maakt en hoe we dit geluk kunnen bevorderen in onze samenleving). Geld maakt niet gelukkig, horen we vaak, maar volgens de resultaten van deze bevraging is financiële tevredenheid de belangrijkste factor voor geluk.”

Els Lagrou
CCaroline Dupont Photography 240429nr093101 2 min

Krachten bundelen

Ann Cattelain is CEO van Federgon, de federatie van HR dienstverleners in ons land. Bedrijven moeten het talent dat ze in huis hebben, koesteren. Ann stelt evenwel onvoldoende aandacht voor welzijn vast in het leven op het werk.

“Misschien is die permanente struggle die mensen ervaren (deels) te verklaren door een gebrek aan perspectief en betrokkenheid? In de schoot van Federgon hebben we daarom een commissie well-being opgericht die focust op de verschillende aspecten van wellbeing. En met Federgon Begeleiding, aangevuld met ons platform Guide-me.be, bundelen we alle relevante professionals die mensen kunnen helpen doorheen de belangrijkste momenten van een loopbaan, zoals begeleiding naar werk na een periode van ziekte of het vinden van een nieuwe uitdaging na ontslag. Op die manier willen we samen met onze leden ons steentje bijdragen aan een beter welzijn op de werkvloer.”

Ann Cattelain (Federgon)
CCaroline Dupont Photography 240429nr093952 min

De oplossing ligt niet uitsluitend bij de werkgever

Monica De Jonghe is bestuurder directeur/generaal en executive manager van het competentiecentrum werk & sociale economie zekerheid bij VBO. Ze heeft een hart voor ondernemers en neemt het dagelijks voor hen op in het sociaal overleg en bij de politiek.

“Ik probeer zo breed mogelijk te kijken naar de uitdagingen op de arbeidsmarkt, zo ook naar well-being. De politiek heeft de neiging om de oplossing voor heel wat maatschappelijke problemen – zoals welzijn – bijna exclusief bij de werkgevers te leggen. Maar die oplossing ligt ook bij andere beleidsdomeinen. We moeten meer inzetten op preventie en de problemen niet pas oplossen als ze zich stellen.”

Monica De Jonghe (VBO)
CCaroline Dupont Photography 240429nr094123 1 min

Op zoek naar harmonie

Saskia Van Uffelen is een rolmodel: niet alleen als topmanager en digitaal ambassadeur, maar ook als vrouwelijk ondernemer die een drukke job weet te combineren met een gezin van vijf kinderen. Ze heeft de afgelopen jaren verschillende CEO-functies uitgeoefend.

“10 jaar geleden stond well-being nog niet op de agenda van Belgische CEO’s. Nochtans waren mensen vroeger ook al overspannen, nu noemen we dat burn-out. Het gaat over de juiste harmonie vinden tussen welzijn en welvaart. Of we eerst welvarend moeten zijn om welzijn te kunnen bekomen, is niet de juiste vraag. Voor ieder individu is dat anders en net dat maakt het moeilijk voor werkgevers. Bedrijven kunnen natuurlijk een belangrijke rol spelen om meer welzijn te creëren, maar iedereen is CEO van zijn (haar) eigen leven en loopbaan. We moeten daarom de verantwoordelijkheid terug bij het individu leggen, daar kan je als werkgever de juiste omstandigheden voor creëren en technologie kan daarbij helpen.”

Saskia Van Uffelen (Agoria)
CCaroline Dupont Photography 240429nr100526 min

Meer bewustzijn creëren

Servaas Bingé legde als hoofdarts van wielerploeg Lotto-Soudal de basis voor de healthitude: dat staat voor de combinatie van ‘Health’, Engels voor gezondheid, en ‘attitude’, de houding en de dagelijkse keuzes die we maken. Optimale en langdurige gezondheid is perfect bereikbaar, zegt hij, mits de juiste ingesteldheid. En de werkgever kan daartoe bijdragen. Maar hoe ver reikt die verantwoordelijkheid?

“Het start met het creëren van bewustzijn bij individuen en organisaties om samen op zoek te gaan naar wat mensen intrinsiek kan motiveren om gelukkig te zijn, zich goed te voelen en gezond te leven. Ziek zijn is vandaag de norm geworden. In die zin zelfs, dat wie zich gelukkig voelt, bijna een buitenbeentje is. Daarom doen we er goed aan om die groep van ‘bewuste’ mensen en bedrijven groter te maken en hen meer zichtbaarheid en ruimte te geven zodat we die norm kunnen aanpassen. HR en wellbeing-initiatieven kunnen nooit oplossen wat er fout loopt in de maatschappij. Inzetten op preventie gaat voor mij over het zich bewust zijn dat we als mens niet boven de natuur staan. De wetenschap is hard geëvolueerd, maar het is noodzakelijk om te erkennen dat er grenzen zijn aan wat we als mens aankunnen. We hebben voldoende kennis, maar zetten die nog niet om in de praktijk, met alle gevolgen vandien.”

Servaes Bingé (Leadlife)
CCaroline Dupont Photography 240429nr095522 min

De samenleving opnieuw laten samen-leven

Charles De Groot is voorzitter van l’Unie, afkomstig van de Unie en l’Union), een pro-Belgische en pro-EU partij die als speerpunten democratie, onderwijs & innovation heeft. Jong, positief en met de handen uit de mouwen.

“We willen mensen verenigen als alternatief voor een gepolariseerde samenleving. Er is geen samen meer in samenleving. Dat willen we omkeren, door jongeren aan te trekken en actief te betrekken. Het is tijd voor een positieve visie, ook op well-being.”

Charles De Groot (l’Unie)
CCaroline Dupont Photography 240429nr101324 min

Belang van psychologische veiligheid

Katrien Tordeur is HR directeur van de Agilitas Group. Ook zij zag de aandacht voor wellbeing veranderen het afgelopen decennium.

“In het begin van mijn loopbaan was welzijn geen thema, we waren vooral blij dat we werk hadden. Nu staat welzijn hoog op de agenda. Anderzijds merk ik wel dat medewerkers niet altijd (durven) zeggen wat er echt scheelt. Dat toont hoe belangrijk psychologische veiligheid is als basisvoorwaarde om (on)welzijn bespreekbaar te maken. Surveys zijn niet altijd de beste oplossing, want ze leggen het echte probleem of de kern ervan niet bloot. We doen er beter aan om in gesprek te gaan, beter te luisteren en de juiste vragen te stellen”.

Katrien Tordeur (Agilitas Group)
CCaroline Dupont Photography 240429nr100950 min

10 bouwstenen voor een holistisch well-being beleid

Appreciative understanding

We moeten loskomen van onze binaire manier van werken en denken. In plaats van de ander te proberen overtuigen van ons eigen gelijk, doen we er volgens Saskia VU beter aan om in te zetten op ‘appreciative understanding’: ik apprecieer wat je zegt en begrijp het, maar ik ben er niet noodzakelijk mee akkoord.” Servaas B verwijst naar het boek ‘Winning not fighting’, geschreven door John Vincent en Sifu Julian Hitch dat uitdaagt om radicaal anders naar onszelf en naar de wereld te kijken.

Afstappen van binair denken

Volgens Rudy A zijn we in de eerste plaats ‘kinderen van Plato’. We zouden beter afstappen van onze binaire manier van denken waarin we een onderscheid maken tussen man en vrouw, tussen werknemer en werkgever, tussen werk en leven. We zitten vast in het duaal denken en daar moeten we zo snel mogelijk vanaf. Hij heeft in Saskia VU alvast een bondgenoot: “ Zwart-wit werkt niet (meer), we miskennen daarmee alle tussenvormen van grijs en nuance.”

Iedereen is even verantwoordelijk

De arbeidsmarkt is fundamenteel veranderd. En de manier hoe we ons als maatschappij hebben georganiseerd, heeft mensen onbewust ge-deresponsabiliseerd. Mensen willen ook niet aanvaarden dat onze jobs fundamenteel zullen veranderen. Als we welzijn duurzaam willen verbeteren, begint het met een andere mindset en zal iedereen binnen het ecosysteem zijn (haar) rol moeten herdenken. Het is volgens Saskia Van Uffelen aan de werkgever om een nieuwe harmonie te vinden tussen welvaart en welzijn en een cultuur van welzijn rond te bouwen. Het is aan de overheid om daartoe het juiste kader te creëren en het systeem te durven herdenken in plaats van extra regels door te voeren. En het is aan de medewerker om daarmee aan de slag te gaan. Iedereen is even verantwoordelijk om een gezonde samenleving te creëren en het begint bij de vraag te stellen wat je zelf kan doen.

Opschalen wat er al is

We onderschatten hoeveel goede initiatieven inzake well-being er al zijn. Eigenlijk hebben we geen extra budget nodig om nieuwe initiatieven op te starten, maar we moeten het bestaand budget efficiënter en effectiever inzetten. De manier hoe projecten vandaag gefinancierd worden, is aan herziening toe: eerst wordt er budget beschikbaar gesteld om een studie te maken die aantoont dat er een probleem is, vervolgens wordt er budget vrijgemaakt om een nieuw project op te starten, dat doorgaans een stille dood sterft als het budget op is. We kunnen het beschikbare budget veel efficiënter inzetten door op te schalen wat er al is en daarover te communiceren zodat het zich als ‘een positief virus’ verspreidt.

De kracht van herkenbare rolmodellen

De grote meerwaarde van de well-being awards is volgens Isabelle Hoebrechts dat we op die manier andere bedrijven inspireren hoe zij ook kunnen inzetten op well-being, of het nu op financieel, mentaal, financieel, sociaal of digitaal welzijn vlak is.”

De kracht van storytelling

Ook storytelling is belangrijk. Positiviteit levert geen kliks en geen geld op maar we kunnen dat omdraaien. Wat we aandacht geven, groeit. Als we de beeldvorming willen veranderen, laten we beter andere verhalen aan bod komen. Monica De Jonghe raadt in dat opzicht de film ‘The Old Oak’ aan van tweevoudig Gouden Palm winnaar Ken Loach. Hij staat al jaren synoniem voor sociaal en politiek engagement, voor films die oproepen tot solidariteit met de achtergestelde groepen in onze maatschappij. De regisseur – ondertussen 87 – maakte hiermee een krachtig stukje menselijke cinema dat raakt en op een authentieke manier hoop durft geven.

Positieve intelligentie

Eigenlijk begint het met een andere mindset. Het gezelschap pleit ervoor om positief in het leven te (leren) staan. Iedereen heeft het in zich om te werken aan een positieve en veerkrachtige mindset. Maar dat gaat niet vanzelf. We zijn verleerd om onze regenbogen te tellen. Er is nood aan een manier om te leren omgaan met de uitdagingen die het leven en werk ons bieden. Dat kan als we onze Positieve Intelligentie aanspreken. Isabelle Hoebrechts heeft daar 2 jaar geleden al een boek over geschreven.

Beter leren luisteren naar wat (niet) gezegd wordt

We nemen te weinig tijd om te vragen hoe het echt gaat met onze medewerkers. Als we beter leren luisteren, ook naar wat er niet gezegd wordt, zullen we betere gesprekken hebben en zetten we in op wat echt een verschil maakt.

De kracht van perspectief

We hebben nood aan perspectief dat hoop geeft aan iedereen. Dat start bij een overheid die inzet op preventie, haar middelen anders durft inzetten en zelf het voorbeeld geeft. Zouden we niet beter op zoek gaan naar een nieuw samenwerkingsmodel dat geen plaats laat voor polarisatie?

Hoe well-being er in 2030 zal uitzien?

Als het van het gezelschap rond de tafel afhangt, is het een must om vandaag de dingen in gang te zetten zodat we er morgen en overmorgen de vruchten van kunnen plukken. Uitdagingen kunnen alleen worden aangepakt als mensen erin geloven. We zullen dus best allemaal beter en meer inzetten op gedragsverandering als we een gezonde, positieve en inspirerende werkplek en maatschappij willen. Alles draait om welzijn! Vijf domeinen zijn cruciaal – financieel, sociaal, mentaal, fysiek, digitaal welzijn – en gelukkige medewerkers, leiders en mensen zijn de zuurstof die organisaties vooruit stuwen.

Over Workbeats

Corporate Wellbeing is key voor een geoliede organisatie. Maar wat komt er allemaal bij kijken en hoe zet je het dagdagelijks in bij het reilen en zeilen van je bedrijf? Je komt het allemaal te weten tijdens de eerste corporate well-being conferentie met festival vibes van België! Een dag vol workshops, keynotes, inzichten en debatten. Kortom: een dag die je bakken inspiratie zal bezorgen.

>> Bekijk de line-up
>> Schrijf hier in

Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief

Ook interessant

LEES MEER