In een tijdperk waarin veranderingen elkaar snel opvolgen, kijkt iedereen maximaal vier jaar vooruit. In onze interviewreeks ‘De toekomstkoffer’ nodigen we CHRO’s daarom uit om op langere termijn te denken. Want de keuzes die zij vandaag (niet) maken, bepalen (grotendeels) mee de toekomst van werk en HR. We stellen hen voor een uniek scenario: ze krijgen de kans om een toekomstkoffer samen te stellen die pas over 20 jaar geopend zal worden. Deze koffer bevat 5 voorwerpen die hun visie en nalatenschap als HR-leiders weerspiegelen: het belangrijkste HR-thema dat de komende 20 jaar volgens hen aan belang zal winnen; een persoonlijke boodschap; een symbool van hun bedrijfscultuur; een persoonlijk item en een HR trend die volgens hen in 2045 nog steeds relevant zal zijn. Deze keer kruipen we in de toekomstkoffer van Jan Van Acoleyen, Human Capital Leader Proximus.
Think possible. Het idee dat mensen en organisaties hun toekomst strategisch én operationeel zelf kunnen vormgeven loopt als een rode draad doorheen het gesprek met Jan Van Acoleyen. Het is niet toevallig ook de missie van Proximus. “Als de problemen het grootst zijn, is de oplossing het dichtst bij.” Jan gelooft in de kracht van het collectief om systemen te herdenken als de context dat vereist.
Een flinke portie maturiteit
Strategic workforce planning, gekoppeld aan duurzaamheid (sustainability) en inzetbaarheid (employability) zal volgens Jan de komende 20 jaar aan belang winnen. “De meeste mensen vinden het lastig om 3 tot 5 jaar vooruit te kijken, laat staan 20 jaar. En het is nog veel moeilijker om dat vervolgens te vertalen in concrete acties zoals reskilling, upskilling en interne mobiliteit en daar vervolgens alle stakeholders in mee te krijgen. Het vraagt een flinke portie maturiteit om vandaag tijd te maken voor een uitdaging die zich in de toekomst eventueel kan stellen.”
Blijven nadenken over wat werk betekent
Jan Van Acoleyen ziet voor toekomstige HR-leiders een belangrijke opdracht weggelegd in het blijven heruitvinden en koesteren van de unieke bijdrage van mensen in organisaties: en dat ook in samenwerking met AI-agents en andere cyborgen. “Zolang er organisaties zijn waar mensen samenwerken, zal er een functie zijn die deze samenwerking waarborgt. Ook in de toekomst is het aan HR-leiders om er zorg voor te dragen dat werk – in welke vorm dan ook – relevant blijft voor mensen; hetzij als bron van zingeving, hetzij als bron van sociale verbinding. Werk neemt een belangrijke plaats in het leven van mensen in en gaat niet alleen over een inkomen, het gaat ook over sociale integratie, over werken aan een gemeenschappelijk doel en over bijleren. Het is belangrijk dat we als HR-community blijven nadenken over wat werk betekent. Werk heeft ook een maatschappelijke dimensie”.
Wat de Proximus-cultuur typeert
In zijn toekomstkoffer zitten ook heel wat foto’s van medewerkers in actie met elkaar en met klanten. Een beter symbool voor de Proximus-cultuur is er volgens Jan niet. “Deze foto’s illustreren de kracht van teamwork, innovatie en klantgerichtheid die ons dagelijks drijven en waardoor ‘Think Possible’ realiteit wordt.”
Blijven leren
Dat je nooit te oud bent om te leren, ontdekte Jan Van Acoleyen toen hij op zijn 60ste leerde paardrijden: “Initieel bracht het mij vooral stress, maar na verloop van tijd vervelt die stress naar voldoening. Ik heb ook ondervonden wat het vergt om echt los te laten. Voordat je begint met paardrijden is het belangrijk dat je eerst een vertrouwensband hebt opgebouwd met je paard (n.v.d.r. Natural Horsemanship betekent letterlijk de ‘natuurlijke band tussen mens en paard’). Ik weet dat vertrouwen de olie is van samenwerking. Maar door te leren paardrijden heb ik op een intensief, fysiek niveau ontdekt dat vertrouwen geven en loslaten minder makkelijk is dan we denken.”
Op zoek naar een ander ritme
Twee trends zullen volgens Jan Van Acoleyen binnen 20 jaar overeind blijven: “Ook al hebben we zeker een aantal evoluties gemist, de professionalisering van HR en het nemen van beter geïnformeerde beslissingen zal zich de komende decennia voortzetten. Ook de permanente zoektocht van organisaties en hun streven naar een ander evenwicht en een ander ritme zullen niet snel verdwijnen. Het stemt me hoopvol dat Talent Management en Human Capital een belangrijkere plaats hebben ingenomen, ook in managementliteratuur.”
AI als gamechanger
De toekomst van technologie en in het bijzonder van Artificiële Intelligentie brengt veel opportuniteiten – denk maar aan de fantastische productiviteitswinst door de AI augmented workforce – maar we mogen niet blind zijn voor de schaduwzijde. Zo toont Jan zich bezorgd over de opdeling tussen zij die kunnen en zij die niet (meer) kunnen, maar ook tussen zij die willen en zij die niet (meer) willen. De toenemende polarisering in de maatschappij vertaalt zich ook op onze werkvloer. “Organisaties zijn vandaag veel fragieler geworden. Waar de bedrijfswereld aan het begin van de 21ste eeuw in de ban was van globalisering, zie je nu een terugkeer naar lokale economieën en communities. Bovendien heb je de toegenomen levensverwachting. Als we allemaal 100 jaar worden en ouder (n.v.d.r Lynda Gratton: the 100 year life: living and working in the age of longevity) moet het traditionele loopbaanmodel echt op de schop, zowel voor het individu als voor organisaties. “
HR als strategische kracht
In zijn ‘wildste dromen’ wil Jan Van Acoleyen graag geloven dat hij een verschil heeft gemaakt voor mensen waarmee en organisaties waarin hij heeft mogen werken. En dat vooral in periodes van verandering. “Ik hoop dat ik ertoe bijgedragen heb om HR op de bedrijfsagenda te zetten als strategische kracht en niet als regelneef én dat ik een aantal valse paradoxen heb kunnen helpen ontkrachten, zoals people versus profit, performance versus mensgerichtheid, individu versus organisatie en globaal versus lokaal.
Silverlined people
In 2045 zal Jan Van Acoleyen 83 jaar zijn en ongetwijfeld intellectueel nog even actief. “Ik wil zo lang mogelijk maatschappelijk bijdragen en tijd doorbrengen in de natuur met mensen die me dierbaar zijn. Het is ondenkbaar dat we destijds mensen op brugpensioen lieten gaan op hun 50ste. Er zijn de laatste twee decennia heel veel dingen heel erg veranderd. Benieuwd wat de toekomst in petto heeft voor silverlined people of de silver workers. Een ding is zeker: collectief kunnen we alles aan.”