Samenvatting
De Coaching-Based Leadership Scale (CBLS) is een wetenschappelijk onderbouwd instrument dat in 2021 werd ontwikkeld om te meten hoe coachend een leidinggevende is. De schaal bestaat uit zestien vragen die vier dimensies van coachend leiderschap in kaart brengen: het opbouwen van vertrouwen, open en empathisch communiceren, leren en ontwikkelen stimuleren, en samen doelen stellen en opvolgen. Onderzoek toont aan dat leiders die hoog scoren op de CBLS het psychologisch kapitaal van hun medewerkers versterken — ze vergroten hun hoop, veerkracht, optimisme en zelfvertrouwen — wat leidt tot meer werkbetrokkenheid en betere prestaties. Kortom, de CBLS maakt coachend leiderschap meetbaar, ontwikkelbaar én aantoonbaar effectief, en biedt HR een concreet hulpmiddel om mensgericht leiderschap te versterken.
Recent onderzoek bevestigt wat veel HR-professionals intuïtief al weten: leiders die coachen in plaats van controleren, zorgen voor meer betrokken, veerkrachtige en performante medewerkers. Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van María Josefina Peláez Zuberbühler ontwikkelde een nieuwe, wetenschappelijk onderbouwde schaal om dit type leiderschap te meten: de Coaching-Based Leadership Scale (CBLS). De resultaten? Coachend leiderschap verhoogt het psychologisch kapitaal, de werkbetrokkenheid én de prestaties van medewerkers.
Van baas naar coach
Organisaties zijn volop in transitie. Klassieke hiërarchie en controle werken niet meer in een context van hybride werk, krappe arbeidsmarkten en veranderende verwachtingen. Wat medewerkers vandaag willen, is een leidinggevende die luistert, stimuleert en vertrouwen geeft. Daar speelt coachend leiderschap perfect op in. Het vertrekt vanuit de overtuiging dat de rol van een leider niet is om antwoorden te geven, maar om de juiste vragen te stellen, mensen te laten groeien en obstakels samen weg te nemen.
De onderzoekers vatten dit samen in vier kerncompetenties, de bouwstenen van de nieuwe CBLS-schaal:
- Working alliance: een vertrouwensvolle relatie opbouwen waarin openheid en respect centraal staan.
- Open communication: actief luisteren en krachtige vragen stellen.
- Learning & development: feedback geven, sterktes ontwikkelen en groeikansen creëren.
- Progress & results: doelen stellen, opvolgen en samen successen vieren.
De wetenschap is duidelijk
Twee grootschalige studies met meer dan 900 deelnemers in Spanje en Latijns-Amerika tonen dat coachend leiderschap direct gelinkt is aan meer werkgeluk, motivatie en betere prestaties. Leiders die coachen versterken bij hun medewerkers het zogeheten psychologisch kapitaal, dat is een combinatie van optimisme, hoop, veerkracht en zelfvertrouwen. Dat psychologisch kapitaal werkt als een motor voor werkbetrokkenheid, wat zich vertaalt in hogere prestaties en meer initiatiefgedrag. Met andere woorden: coachend leiderschap loont, zowel voor het individu als voor de organisatie.
Waarom dit belangrijk is voor HR
- Voor HR betekent dit onderzoek een praktische en wetenschappelijk onderbouwde basis om leiderschapstrajecten vorm te geven.
- De CBLS biedt een concreet instrument om coachend gedrag te meten en te ontwikkelen.
- Het sluit naadloos aan bij thema’s als duurzame inzetbaarheid, welzijn en employee experience.
- Het maakt zichtbaar wat vaak onzichtbaar blijft: de microgedragingen die leiderschap écht effectief maken.
- En vooral: het toont aan dat leiderschap geen vaste identiteit is, maar een vaardigheid die je kunt leren en versterken.
De leider als katalysator van groei
Investeren in coachend leiderschap is geen soft skill-oefening, maar een strategische hefboom voor prestaties, retentie en innovatie. Wie inzet op een cultuur van vertrouwen, feedback en groei, wint op alle fronten: meer energie, meer engagement, meer resultaat. De toekomst van leiderschap is dus niet hiërarchisch, maar relationeel, niet controlerend, maar coachend. En dat is niet zomaar een overtuiging, het is wetenschappelijk bewezen.
