Tijdens schoolvakanties, zoals tijdens de huidige krokusvakantie, denken Belgen weleens dieper na over het opnemen van verlof. Vaderschapsverlof, bijvoorbeeld, of de haalbaarheid van onbeperkt betaald verlof – twee thema’s die vandaag hot topics zijn. Maar hoe zit het met het exacte aantal vakantiedagen waarop Belgen recht hebben? En wat met het aantal vakantiedagen dat ze gemiddeld elk jaar opnemen?
Volgens een analyse bij 250.000 werknemers door sociaal secretariaat Partena Professional, neemt de Belg gemiddeld 34 dagen vrij per jaar. Het aantal dagen waar ze recht op hebben, hangt natuurlijk af van het statuut of de leeftijd, maar er zijn ook enkele verschillen in de manier waarop verlofdagen worden gebruikt.
34 dagen per jaar vrij, maar niet voor iedereen…
Volgens een recent onderzoek door sociaal secretariaat Partena Professional neemt de Belgische werknemer gemiddeld 34 dagen vrij per jaar. Werknemers hebben gemiddeld recht op 20 dagen wettelijk verlof per jaar. Dat is het minimum aantal toegekende dagen, ongeacht de collectieve arbeidsovereenkomst waartoe zij behoren. Naast deze wettelijke verlofdagen zijn er gemiddeld 6 dagen extralegaal verlof en 8 inhaalrustdagen.
De jaarlijkse 20 dagen wettelijk verlof worden toegewezen aan werknemers die 5 dagen per week voltijds werken. Personen die 6 dagen per week full time werken, hebben recht op 24 dagen wettelijk verlof per jaar. Voor wie deeltijds werkt, wordt het aantal vakantiedagen berekend op basis van het aantal werkdagen.
Nog volgens het onderzoek heeft de grootte van het bedrijf invloed op het aantal inhaalrustdagen. In bedrijven met minder dan 50 werknemers hebben werknemers gemiddeld 7 inhaalrustdagen, terwijl ze er 10 hebben in bedrijven met tussen de 500 en 1.000 werknemers.
Wim Demey, Customer Intelligence Manager bij Partena Professional: “Inhaalrustdagen worden toegekend wanneer een werknemer meer uren werkt dan voorzien in zijn arbeidsovereenkomst. Een persoon die elke week bijvoorbeeld 40 uur werkt wanneer zijn contract 38 uur voorziet, heeft recht op 5 inhaalrustdagen na 19 weken. Het is natuurlijk ook steeds belangrijk om na te gaan waar de werknemer recht op heeft volgens de collectieve arbeidsovereenkomst waaraan hij is verbonden.”
In tegenstelling tot geslacht: leeftijd beinvloedt het aantal verlofdagen
Partena Professional merkte ook op dat hoe ouder de werknemer is, hoe meer hij extralegaal verlof opneemt. Dat aantal hangt af van de anciënniteit of de aard van de functie (bijv. leidinggevenden versus niet-leidinggevenden). Werknemers jonger dan 25 jaar hebben gemiddeld 3 extralegale verlofdagen, in vergelijking met 8 voor 55- tot 64-jarigen. Wat het aantal inhaalrustdagen betreft, hebben de jongeren onder de 25 jaar er gemiddeld 7 per jaar, tegenover 9 voor 45 jaar en ouder.
Vanuit genderperspectief is er bijna geen verschil: 39% van de vrouwen neemt verlof buiten schoolvakanties, tegenover 38% van de mannen. Het verschil is wel wat groter bij jonge vrouwen: 50% van de vrouwen jonger dan 29 jaar neemt verlof buiten schoolvakanties, vergeleken met 44% van de mannen in dezelfde leeftijdsgroep.
Meeste Belgen nemen verlof tijdens schoolvakanties
Het is niet verwonderlijk dat uit het onderzoek van het sociaal secretariaat blijkt dat 60% van de Belgen zich baseert op schoolvakanties om vakantie te nemen.
Wim Demey: “Het profiel van deze werknemers verklaart dat perfect: de Belgen die tijdens de schoolvakanties verlof opnemen, zijn vooral degenen die kinderen hebben. Degenen die er geen hebben, willen profiteren van de goedkopere lage seizoenen.”
Partena Professional merkte ook op dat de toename van het aantal verlofaanvragen nauw verband houdt met de stijging van de temperatuur, met een logische piek in juli en augustus. Na de zomervakantie neemt het aantal af, om opnieuw toe te nemen tijdens de kerstvakantie.
En ook al hebben Belgische werknemers voor de meeste sectoren de neiging om het ritme van de schoolvakanties te volgen, met pieken rond Pasen, Kerstmis en in de zomer, is er één sector met een eigen patroon: de bouwsector. Wim Demey: “Bouwverlof heeft uiteraard een belangrijke invloed op werknemers in de bouwsector. Er is geen andere periode waarin die werknemers zoveel vrije tijd nemen. Juli is de enige piek.”
Buiten schoolvakanties is vrijdag goed voor 25% van de verlofdagen en maandag voor 19%. De twee dagen met de meeste verlofaanvragen zijn de laatste vrijdag in juli en 31 december. “Belgen optimaliseren hun vakantie graag”, besluit Wim Demey. “Werknemers nemen meestal op vrijdag of maandag vrij om hun weekend te verlengen. Ze zijn ook op zoek naar tips en trucs om het hele jaar door te profiteren van vakanties. Bovendien publiceren alle media elk einde van het jaar een artikel waarin de worden geadviseerd over de geschikte momenten om verlofdagen op te nemen in het volgende jaar, om ze zoveel mogelijk te optimaliseren. Het gaat met andere woorden niet om het verlof, maar wel om wat je ermee doet.”