75% van alle Belgen verwacht dat er jobs zullen verdwijnen door de pijlsnelle opkomst van artificiële intelligentie, 30% verwacht dat AI ook aan de eigen jobzekerheid zal raken op de korte termijn. Dat blijkt uit een onderzoek van Trendwolves, uitgevoerd bij 2.000 werkende Belgen in opdracht van Accent ism The Circle of Wellbeing. Het biedt een genuanceerd beeld van de balans tussen angst en optimisme bij de verdere opmars van AI. Terwijl een meerderheid gelooft in de voordelen zoals efficiëntie en werkplezier, zijn er ook significante zorgen over de impact op banen, menselijke interactie en privacy.
De lancering van ChatGPT in november ‘22 zette een turbo onder de opkomst van artificiële intelligentie. AI is niet langer een futuristisch concept, maar een realiteit die de Belgische werkvloer binnenstormt. 96% van de Belgen heeft al van AI gehoord, en 74% begrijpt wat het is. Hoewel de bekendheid met AI groot is, blijft de praktische toepassing ervan achter; slechts 31% van de respondenten heeft ervaring met AI, zowel op het werk als privé.
AI op de werkvloer
De Belg staat in de toekomst wel open om op een meer regelmatige basis AI te gaan gebruiken in de werkcontext. Zo ziet meer dan de helft van de werkende Belgen (55%) AI als een tool om efficiëntiewinsten te boeken. Het zou ook helpen om van repetitieve taken af te geraken (40%) en zo het werkplezier drastisch te verhogen, verwacht 47%. Om de opgang van AI bij te benen, toont 64% zich bereid om opleidingen te gaan volgen, 23% wil zelfs specifiek in een AI-gericht bedrijf werken. Al plaatst diezelfde groep Belgen ook de nodige kanttekeningen bij het regelmatige gebruik van artificiële intelligentie op de werkvloer. 3 op 4 is bezorgd over mogelijke privacy-implicaties. Een groot wantrouwen tegenover techbedrijven (57%) is daar niet vreemd aan.
Stijn Vandervorst, CEO van Accent, benadrukt:
“Met deze studie willen we professionals voorbereiden op een werkomgeving waar AI niet onze vijand, maar een bondgenoot is. Dit onderstreept de noodzaak voor bedrijven om transparant en ethisch om te gaan met AI-implementatie, en om duidelijke communicatie te voeren over het gebruik en de bescherming van data. Met de juiste opleidingen en begeleiding kan AI een krachtige tool worden om de kwaliteit van onze jobs te verbeteren en ruimte te creëren voor meer samenwerking, efficiëntie en creativiteit.”
Job(on)zekerheid
De opkomst van AI baart de werkende Belg ook zorgen. Zo vreest 75% dat er banen zullen verdwijnen door de opkomst van AI. 30% kijkt daarbij expliciet naar de eigen job. Er heerst een algemene misvatting dat AI vooral laaggeschoolden gaat treffen. Maar waar automatisering in het verleden inderdaad vooral repetitieve taken overnam, zal AI nu ook een significante impact hebben op hooggeschoold en niet-routinematig werk, inclusief taken in consultancy en management. Zo voorspelt het World Economic Forum dat door de opkomst van generatieve AI de komende jaren wereldwijd 85 miljoen jobs zullen sneuvelen.
Tom Palmaerts, CEO onderzoeksbureau Trendwolves:
“Elk onder ons heeft altijd de neiging om te zeggen dat het zijn eigen job niet zal beïnvloeden. Dat het niet voor onze maar voor de volgende generatie zal zijn. Dat het wel zo’n vaart niet zal lopen… En eigenlijk is dat geen goede zaak, want hoe je het ook draait of keert, het zal een invloed hebben op elk van ons. Kijk maar naar de evolutie van de afgelopen jaren met de generatieve AI. Altijd hebben we gedacht dat het vooral de fabrieksarbeider zou treffen, nu blijkt het ook binnen te komen bij hoogopgeleiden. Want bureaus als McKinsey hebben al gezegd dat straks 30% van de audits zal uitgevoerd worden door AI.”
Mensgerichte aanpak
Ann De Bisschop, bezieler van The Circle of Wellbeing, pleit voor een mensgerichte aanpak van AI.
“Op lange termijn brengt de opkomst van AI ons niet alleen efficiëntere workflows, maar ook een onverwachte bonus: vrije tijd. Stel je voor, AI bespaart je dagelijks vijftien minuten. Wat doe je met die extra tijd? Zal het je meer quality time opleveren of kies je ervoor om nóg meer te presteren en krijg je dan gewoon meer taken op je bord? Als we de vrijgekomen tijd gaan opvullen met extra werk, zal dat leiden tot meer stress en burn-outs. Dat is het debat dat we nu al moeten voeren. Een gunstige AI-strategie zet in op een mensgerichte benadering. De focus ligt daarbij op het ontwikkelen van AI-toepassingen die de talenten van werknemers versterken en die bijdragen aan een duurzame en inclusieve werkomgeving.”
