Welke mix zet HR in om professionals aan te trekken en vast te houden, die niet in een vakje passen? Creatieve generalisten noemt Silvia Derom deze professionals, een doelgroep waarin ze zich de voorbije vijf jaar met gezonde obsessie heeft in verdiept. Creatieve generalisten zijn mensen met een breed interesseveld, die niet altijd naar waarde worden geschat en daar wil Silvia Derom verandering in brengen. Want organisaties zullen dit soort profielen meer en meer nodig hebben, onder andere omdat zij als geen ander een grote leerhonger hebben en zich snel en graag aanpassen. Bovendien is de ene generalist de andere niet, zo blijkt uit dit artikel. Silvia neemt ons mee in de loopbaan voorkeuren en drijfveren van professionals voor wie het traditionele loopbaanmodel geen antwoord biedt en jij ontdekt hoe je met deze hybride workforce gericht aan de slag kan…

En-én loopbanen

Creatieve generalisten zoeken doorgaans hun heil in ‘én-én’ loopbanen en dat is een heel bewuste keuze. Economische overwegingen zijn hier vaak niet de grootste drijfveer, het gaat veeleer over ‘een uitlaatklep vinden voor die vele ikken’.
Silvia begeleidde ondertussen al honderden creatieve generalisten in hun loopbaanvraagstukken, en merkte al snel dat ze niet allemaal gedijen bij hetzelfde soort ‘én-én loopbaan’. Creatieve generalisten komen in verschillende soorten en hebben dus ook verschillende loopbaan behoeftes.

De jongleur: 

De jongleur houdt graag veel bordjes in de lucht en kan zich niet lang met slechts één interesse bezighouden en zal op zijn best zijn in een en/en/en verhaal.

De projectmatige jongleur: 

Ook hier veel bordjes tegelijk in de lucht, maar omdat deze jongleur graag iets ziet evolueren van A tot Z, werkt hij liever projectmatig. Denk hier aan een goed afgelijnd engagement, met een einde dat niet té ver weg in de toekomst ligt.

De verbinder: 

Verbinders leggen de link tussen verschillende departementen, specialisaties of tussen bedrijf en klant. Hier zijn de termen connector, helikopterview en bruggenbouwer helemaal op hun plaats. Verbinders hebben soms het gevoel dat wat ze doen moeilijk te materialiseren of concreet te maken is.

De undercover generalist: 

Deze creatieve generalist duikt graag diep in één thema of vakgebied, maar heeft om de zoveel tijd nood aan een (soms radicale) switch. Naast het zich kunnen verdiepen in een nieuw onderwerp, wordt deze generalist ook blij van het ontdekken van de hele omgeving die ermee samenhangt.

De kameleon (of neo-generalist): 

De kameleon switcht tussen specialist en een generalist al naar gelang de context dat vraagt.

De vrijheidszoeker: 

Vrijheidszoekers willen zich in de eerste plaats vrij voelen, en houden niet van het gevoel te moeten werken. Ze gaan steeds op zoek naar structuren of verdienmodellen die ervoor zorgen dat ze hun ‘goesting’ kunnen doen.

De duo penotti:

Deze professionals tot slot hebben twee heel afgelijnde passies waartussen ze niet kunnen of willen kiezen.

Geen hokjesdenken…

Het is zeker niet de bedoeling om mensen in beperkende hokjes te steken. Het is trouwens vaak zo dat creatieve generalisten zich in een combinatie van deze types herkennen. Maar wat maakt nu dat mensen zich meer in het ene of het andere profiel herkennen?

• Eerst en vooral vertelt het iets over hoeveel prikkels ze nodig hebben om zich goed en energiek te voelen. De jongleur heeft bijvoorbeeld meer prikkels nodig dan de seriële specialist.
• Ten tweede zegt het iets over hoeveel afwisseling ze nodig hebben en hoe deze afwisseling best verdeeld wordt. Hebben ze in eenzelfde dag veel variatie nodig of werken ze net graag in fases waarbij ze zich voor een bepaalde tijd graag op één  ding toeleggen?
• Ten derde is het een indicatie van hoe diep of hoe breed ze wensen te gaan: is expertise bereiken in een domein belangrijk of zijn ze eerder meester in het behouden van een helikopterview? 

Hoe beter een creatieve generalist zichzelf kent, hoe groter de kans dat hij/zij een loopbaan kan creëren die echt bij hem/haar past, hoe groter de kans dat hij/zij een match vindt op professioneel vlak en hoe beter ze hun job kunnen kneden tot iets dat werkelijk voldoening geeft of waarin ze al hun eieren kwijt kunnen.   En hoe beter je als HR de verschillende types creatieve generalisten kan herkennen, hoe groter de kans dat je hem/haar gericht kan ondersteunen in zijn/haar loopbaan en hoger de productiviteit en engagement zullen zijn.

Loopbaanmodellen voor mensen die ‘én-én-én’ zijn

Je kan de verschillen in (loopbaan)behoeftes bij creatieve generalisten ook benaderen via de manier waarop ze hun loopbaan het liefst vormgeven.  

• De slashie combineert een job in loondienst met een zelfstandig bijberoep. 
• De verzamelaar gebruikt één overkoepelend thema of doelgroep maar doet binnen dit domein veel verschillende dingen. 
• De nomade vindt de afwisseling vooral in de locatie (denk ‘digital nomads’). 
• De seriële specialist is serieel ondernemer of serieel werknemer, met andere woorden, bezig met dat ene bedrijf of die ene job tot hij/zij  weer toe is aan een switch. 
• De pragmaticus ziet een job vooral als een basisinkomen dat hij nodig heeft om zich te kunnen uitleven in zijn vrije tijd. 
• De gedreven luiaard heeft een verdienmodel dat hem toelaat veel vrije tijd over te hebben. Dat kan doordat zijn job of bedrijf ontzettend goed rendeert of omdat zijn bedrijf grotendeels draait op passieve inkomsten. Hij denkt vaak in termen van schaalbaarheid, passieve inkomsten, automatiseren en delegeren. 
• De seizoenswerker verdeelt zijn verschillende jobs/identiteiten over de seizoenen.
• De projectverslinder zoekt heil in projectmatig werken en zoekt daarin een lengte van project dat het best bij hem past. Voor sommigen gaat dat over weken/maanden, bij anderen over jaren. 
• De portfoliowerker is een zelfstandige die verschillende soorten opdrachten doet voor verschillende klanten(segmenten). De portfoliowerker zit zelden verlegen om werk, vindt het heel moeilijk om te definiëren wat hij doet en haalt zijn inkomen net uit de verzameling van (kleinere) opdrachten. 

Uiteraard spelen ook andere factoren mee zoals gezinssituatie, financiële noden, gezondheidssituatie: je kan dromen van een nomadenbestaan en toch kiezen voor een vaste context omwille van je gezinssituatie of omdat het functioneren in een (vast) team nog belangrijker is. Het is essentieel om het totaalplaatje in kaart te brengen.

Wat kan je hiermee als HR professional?

Alles begint natuurlijk met het waarderen van zowel ‘diepte’ als ‘breedte’, of zowel ‘focus’ als ‘veelheid’. Het ene kan niet zonder het andere. Een organisatie die hiervan doordrongen is, wordt een plek waar creatieve generalisten zullen floreren. 

Maar het is vooral belangrijk om te zien dat er voor generalisten geen ‘one size fits all’ oplossing is: zo proberen organisaties hun generalistische profielen aan boord te houden door hen om de twee jaar van dienst/job te laten veranderen. Voor een ‘undercover generalist’ kan dat een gedroomde oplossing zijn, voor een jongleur is dat niet noodzakelijk de juiste manier. 

Het vraagt dus een oprechte interesse in hoe de creatieve generalist in kwestie het liefst zijn ‘breedte’ beleeft. Als HR professional kan je jouw ‘creatieve generalisten radar’ (want die heb je nu!) aanzetten en medewerkers niet alleen helpen om deze eigenschap bij zichzelf te ontdekken en te waarderen maar hen ook gericht te ondersteunen in het uitstippelen of creëren van hun #ZigZag-Loopbaan.

Meer weten?

• Check www.creatievegeneralist.be 
• En doe zelf eens de test 
• Silvia brengt in december 2019 samen met Ivo Brughmans een boek uit over hoe je tegenstellingen kan inzetten in je leven, werk en in organisaties.