Veel leiders willen beweging creëren, maar botsen op weerstand – in hun team én in zichzelf. Wat maakt dat verandering vaak aan de oppervlakte blijft? En waarom is échte transformatie zo moeilijk vast te pakken? In dit gesprek delen Marleen Boen (Training & Coaching Square) en Annick Huybrechts (Travvant) hun visie op leiderschap in turbulente tijden. Hun boodschap is helder: wie verandering wil leiden, moet eerst zelf durven veranderen.
Verandering. We spreken erover, we managen, coachen en sturen erop. En toch… blijft échte transformatie vaak uit. Echt veranderen — met hoofd én hart — is voor veel leiders nog altijd een uitdaging. Vaak omdat ze de juiste handvaten missen. “Leiders zijn ook maar mensen,” zegt Marleen Boen, oprichtster van Training & Coaching Square. “Ze worden overspoeld door verwachtingen, moeten sturen in onzekerheid én tegelijk nabij zijn. Dat is niet evident. Zeker als de onderstroom begint te schuiven en er weerstand opduikt.” “Veel leiders hebben nooit geleerd hoe ze met die- vaak onzichtbare – laag moeten omgaan” vult Annick Huybrechts van Travvant aan. “Laat staan ze bespreekbaar maken. Terwijl net daar het verschil zit: in het durven vertragen, voelen, spiegelen — zonder te verliezen aan richting.” “De onderstroom leren lezen is een vaardigheid,” zegt Marleen. “Met de juiste begeleiding kan elke leider dat leren. Pacing en leading: eerst verbinden, dan verdiepen. Dat vraagt moed. En mildheid. Voor jezelf, en voor je team.”
Wat volgt is een boeiend gesprek over leiderschap in turbulente tijden, en waarom échte verandering altijd van binnen uit begint.
“Veranderen zonder écht te veranderen? Dat is de val waar veel leiders in blijven hangen”
“Vaak blijven leiders hangen in symptoombestrijding,” zegt Marleen. “Ze voeren nieuwe structuren in, zetten opleidingen op,… Maar in de onderstroom verandert er niks. Het is verandering in verpakking, maar niet in wezen.”
Annick knikt: “Dat zie je terug bij medewerkers. De weerstand, de vermoeidheid, het afhaken… Leidinggevenden zoeken verklaringen: “Hij wil niet mee.” “Zij gaat in weerstand.” “Ze zijn niet gemotiveerd.” Alsof verandering een kwestie is van de ander die moet volgen. Vaak vergeet men naar de eigen mindset te kijken. Terwijl net daar het échte werk begint.” Marleen vult aan: “Het vraagt moed om te erkennen dat jij als leider ook in weerstand gaat. Dat je veiligheid zoekt in oude patronen.”
“Durf jezelf te laten coachen voor je anderen begeleidt”
Voor Annick en Marleen is het glashelder: leidinggeven is een relatieberoep, net als coachen. En elk relatieberoep begint bij zelfkennis.
“Als je je eigen angsten niet kent, projecteer je ze op je team,” zegt Marleen. “Als je je eigen uitstelgedrag niet doorziet, geef je je medewerkers de schuld van ‘geen initiatief nemen’. Maar vaak spiegelen zij gewoon wat jij niet wil zien.”
Annick beaamt: “Daarom investeren wij zoveel in opleiding, in zelfreflectie, in systemisch werken. Want echte verandering ontstaat pas als jij als leider ook bereid bent om jezelf in vraag te stellen en je blinde vlekken aan te kaarten.”
“De echte sleutel ligt in de evolutie van de mens in zijn volle ‘zijn’. Want alleen wie zichzelf bewust ontwikkelt, kan verandering benaderen als mens én als deelnemer aan het economische geheel dragen”, voegt Marleen toe.
“Weerstand is een richtingaanwijzer.”
In plaats van weerstand te zien als een ‘probleem’ bij de ander, nodigen Marleen en Annick uit om de blik naar binnen te keren. “Weerstand is een uitnodiging. Tot verdieping. Tot het échte werk.” zegt Annick.
Waarom willen we zo graag dat de ander verandert, maar blijven we zelf in oude overtuigingen hangen? Waarom verwachten we beweging van ons team, als we zelf emotioneel bevriezen zodra het spannend wordt?
Marleen noemt het “de moed om de taboes in leiderschap te benoemen.” Thema’s als twijfel, angst, controleverlies… die we liever ‘wegmanagen’ maar die ondertussen de onderstroom bepalen van elk veranderproces. En precies die onderstroom bepaalt of verandering echt wortel schiet — of enkel een nieuw sausje is over hetzelfde patroon.
De grote misleider: ‘Wanneer-X-dan-Y-denken’
Een valkuil die Marleen en Annick vaak tegenkomen is wat zij het “Wanneer-X-dan-Y”-denken noemen. “Het klinkt herkenbaar,” zegt Marleen. “‘Als dit project af is, zal ik terug tijd hebben voor mijn team.’ Of: ‘Zodra de rust terugkeert, ga ik werken aan mijn leiderschap.’ Maar die rust komt nooit. Er komt altijd wel een nieuwe X.” Marleen waarschuwt voor dit mentale mechanisme dat ons gevangen houdt in een chronische wachtmodus. Het legt onze autonomie buiten onszelf, alsof de omstandigheden eerst perfect moeten zijn vooraleer we mogen handelen, voelen, zijn.
Annick: “Zolang je denkt dat je eerst iets extern moet fixen voor je intern kan veranderen, blijf je uitstellen. Dat is uitputtend. Voor jou én je omgeving.” De oplossing ligt volgens hen niet in het wachten op het perfecte moment, maar in het kiezen voor actie – precies waar je nu staat. “Het perfecte moment bestaat niet,” zegt Marleen. “Wat je wél hebt, is dit moment. Echte verandering vraagt dat je ‘nu’ verantwoordelijkheid neemt. ”
“Leiderschap vraagt emotionele maturiteit”
“Vandaag wordt er veel verwacht van leiders,” zegt Annick. “Resultaten halen, motiveren, presteren. Maar tegelijk: hoe blijf je trouw aan jezelf? Hoe blijf je voelen, denken, beslissen zonder jezelf te verliezen?”
“Dat begint bij emotionele maturiteit,” vult Marleen aan. “Het vermogen om jezelf niet te veroordelen. Om je interne oordelen te herkennen, maar er niet in mee te gaan. Dat vraagt werk. Reflectie. Soms confrontatie. Maar het opent ook nieuwe deuren.”
En dat is precies wat leiders vandaag nodig hebben: de ruimte om hun eigen handleiding te herschrijven. Niet alleen denken aan strategie, maar ook aan eigen verlangens, angsten, overtuigingen.
“Wij zijn als mens niet enkel rationeel,” zegt Annick. “We zijn ook voelend, intuïtief, zingevend.”
Marleen knikt: “Leiders die alleen denken maar niet meer voelen, verliezen connectie. Leiders die alleen voelen maar hun visie niet verwoorden, verliezen richting. Leiderschap is de integratie van hoofd, hart, buik en ziel. Dat is emotionele maturiteit.”
“De bal ligt bij jou”
Het gesprek eindigt waar het begon: bij boldness, bij moed.
Echte transformatie begint met een keuze. Met een innerlijk contract. Een engagement om niet langer verandering van de ander te eisen, maar zelf te belichamen wat je verlangt.
“Durf jij in de spiegel kijken?” vraagt Annick. “Durf je je zekerheden loslaten en jezelf de vraag stellen ‘Wie wil ik zijn wanneer het spannend wordt?’ Dat is waar leiderschap over gaat.”
Marleen besluit: “De toekomst vraagt leiders die niet alleen sneller, slimmer of sterker willen zijn – maar vooral: bewuster. Die durven zakken in zichzelf. Bereid zijn hun eigen overtuigingen in vraag te stellen. Die de moed hebben om niet meer te doen wat ze altijd al deden. Pas dan komt er ruimte voor iets nieuws. Alleen wie zichzelf durft te leiden, kan ook anderen écht begeleiden.”
+++
Zin in meer?
Van 16 tot 21 juni organiseren Travvant en Training & Coaching Square’ samen hun allereerste gezamenlijke webinarweek met als centraal thema: de snel-traag paradox bij voortdenderende verandering. “We willen leiders helpen om te durven vertragen, zonder hun pedalen te verliezen. Een week vol inspiratie, reflectie en concrete handvaten van onze expert-coaches.”
Meer info & inschrijven via travvant.be/webinars
Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief
Jouw verhaal lanceren bij #ZigZagHR?
Bespreek met ons de opties om jouw branded content op onze site te zetten.
