Bijna 1 op 5 medewerkers komt in aanraking met pesten op het werk

Bijna 1 op 5 medewerkers zegt dat hij/zij op het werk een bepaalde vorm van pestgedrag ervaart. Dat blijkt uit cijfers van de SENSOR-bevraging door HR- en Well-being specialist Attentia.

De SENSOR-bevraging, wat staat voor Stress and Engagement Sources in the Organisation,  is een wetenschappelijk onderbouwd onderzoek van Attentia  in samenwerking met professor Guy Notelaers om de invloed van psychosociale risico’s op het werk na te gaan. Deze risico’s kunnen leiden tot stress en lichamelijke klachten.

Eén van de risico’s is pesten. Uit de bevraging van meer dan 20.000 medewerkers blijkt dat maar liefst 17,92% van de respondenten vandaag aangeeft dat ze soms op de werkvloer pestgedrag ervaren. Bijna drie procent geeft aan echt regelmatig pestgedrag te ervaren.

Leeftijd versus anciënniteit

De SENSOR-bevraging geeft weinig verschillen aan tussen man en vrouw.

De grote verschillen merkt Attentia echter op bij de leeftijdscategorieën:

• Van de jongste medewerkers (minder dan 25 jaar) geeft 3,18% aan dat het ervaren pestgedrag ernstig is,
• terwijl dit bij de 55-plussers maar 1,93% bedraagt.
• De leeftijdscategorie 25-34 jaar voelt zich het meeste gepest. Daar geeft 19,43% aan dat ze (licht en zwaar) pestgedrag ervaren.

Het omgekeerde geldt voor de anciënniteit:

• Van de werknemers die nog maar pas in een organisatie aan de slag zijn (minder dan 1 jaar), geeft amper 11,28% aan dat ze pestgedrag ervaren.
• Aan de andere kant van het anciënniteitsspectrum zien we dat werknemers die al meer dan 25 jaar in dezelfde organisatie werken, vaker aangeven dat ze pestgedrag ervaren (18,58%).
• Uit de cijfers besluit Attentia tevens dat wie tussen de vijf en de tien jaar bij een bedrijf in dienst is, het meest aangeeft pestgedrag te ondervinden: 20,51% waarvan 3,07% aangeeft het als ernstig te ervaren.

Nieuwe medewerkers starten met veel motivatie en kijken met een positieve bril naar het werk. Hierdoor zijn ze minder ontvankelijk voor het mogelijke negatieve gedrag van collega’s. Ze moeten alles nog leren, zowel de bedrijfscultuur als de collega’s. En gaan dus dit negatief gedrag sneller toewijzen aan externe factoren dan aan persoonsgebonden factoren, geeft Evelien Buseyne, Manager Psychosociaal Welzijn bij Attentia, als mogelijke verklaring. Als je naar de verschillen kijkt per leeftijd, dan speelt de ervaring wellicht. Collega’s krijg je immers, je kiest ze niet. Dat wil zeggen dat op de werkvloer verschillende karakters en persoonlijkheden zijn waarmee je moet leren omgaan. Jonge medewerkers moeten dit leerproces meestal nog door.”

Vier tips tegen pesten

In alle ondernemingen geldt er een nultolerantie rond pesten op het werk. Het pesten begint vaak subtiel, waardoor het niet altijd onmiddellijk zichtbaar is. Toch kan je als onderneming of als collega het pesten op de werkvloer trachten tegen te gaan.

Attentia stelde daarom volgende vier tips op:

1. Erken pesten. Het komt ook in jouw onderneming voor. Dat kan je afleiden uit de cijfers uit de SENSOR-bevraging. Haal het dus uit de taboesfeer zodat je kan remediëren.
2. Herken pesten. Pesten kan verschillende vormen aannemen, van verbaal over kleine incidenten tot het uitsluiten van mensen. De frequentie en de herhaling zijn belangrijke factoren in het proces van pestgedrag.
3. Communiceer duidelijk en sensibiliseer medewerkers. Maak goed duidelijk wat er niet getolereerd wordt en informeer je medewerkers. Dit zal in eerste in het arbeidsreglement staan, maar herhaal de boodschappen op de werkvloer. Dat kan bvb. door workshops in te voeren over pesten en grensoverschrijdend gedrag.
4. Wees niet alleen een getuige. Aan slachtoffers van pesten geeft Attentia het advies om het niet te laten aanslepen. Laat enerzijds de pester weten dat hij je grenzen overschrijdt en wacht anderzijds niet om hulp in te schakelen. Meld het aan de vertrouwenspersoon of doe beroep op jouw preventieadviseur psychosociale aspecten. En als je pestgedrag ziet, spreek er de betrokken personen er dan ook over aan.

Evelien Buseyne: “Pesten begint meestal klein met een misplaatste opmerking of het verstoppen van een brooddoos of van bureaumateriaal. Eenmalig of afzonderlijk lijken die acties niet erg, maar het geheel van incidenten en de herhaling van verschillende gedragingen zorgen dat mensen het wel als ernstig en negatief gaan ervaren. Als je daar als onderneming niets tegen onderneemt, kan dit resulteren in het isoleren of uitsluiten van mensen tot verbaal pestgedrag met een slechte werksfeer als gevolg. En indirect kan dit leiden tot slechtere bedrijfsresultaten en een mindere aantrekkingskracht van het bedrijf op potentiële werkkrachten. Daarom is het belang van een vertrouwenspersoon – bijzonder groot. Deze kan in eerste instantie de persoon die het pestgedrag ervaart opvangen en een luisterend oor bieden. Anderzijds kunnen zij ook interveniëren indien deze persoon dat wenst. Om een vertrouwenspersoon aan te stellen, volstaat het om de verkozen medewerker een opleiding te laten volgen hiertoe.”

Een laatste tip die Attentia nog wil meegeven naar alle werknemers.  “Aanvaard dat iedereen anders is.  Collega’s zijn in eerste instantie medewerkers waarmee je professioneel moet overeenkomen. Het hoeven niet je beste vrienden te zijn, maar je moet ze wel respecteren”, besluit Evelien.