Door de uitbraak van het COVID-19 virus en de bijbehorende maatregelen hebben veel medewerkers plots hun thuis moeten omtoveren tot vaste werkplek. Weinig medewerkers beschikken echter over een professioneel ingericht thuiskantoor. “Daarom doen woonkamer, keukentafel of zelfs slaapkamer vandaag dienst als kantoor. Met enkele creatieve ingrepen kan je deze inrichten volgens de ergonomische richtlijnen”, zegt Attentia.
Fysieke klachten
Uit een korte bevraging bij telewerkers naar aanleiding van Attentia’s webinar ‘Optimaal thuiswerken in tijden van corona’ blijkt dat thuis niet de beste werkomgeving is en dat er extra risico’s zijn op fysieke klachten. “Maar liefst 60% van de respondenten vertoont fysieke problemen tijdens deze thuiswerkperiode. Rugpijn (56%), hoofd- en nekpijn (30%) en last aan de ogen (10%) zijn de meest voorkomende klachten bij de bevraagde telewerkers. Dat komt voornamelijk door het beschikbare materiaal: op kantoor werk je met aangepast ergonomisch materiaal, zoals een instelbare bureaustoel of in de hoogte verstelbare desk. Werken vanop je keukenstoel is dan al helemaal iets anders. Belangrijkste oorzaak is echter dat mensen thuis vaak te lang achter een laptop werken zonder bijkomend materiaal – zoals een laptopstandaard – en ze te lang blijven stilzitten zonder actieve pauzes”, vertelt Machteld Van de Woestyne, preventieadviseur ergonomie bij Attentia.
Nek- en rugklachten ontstaan vooral door te werken op een laptop. Je kijkt dan constant naar beneden en buigt het hoofd wat voorover. De positie van het laptopscherm is hierbij te laag om een goede houding aan te nemen. Met een laptopstandaard of een verstelbaar extern beeldscherm breng je het kijkvlak op de juiste hoogte (zie tip drie).
Oogklachten zijn onder meer het gevolg van te lang achter het scherm te zitten of te werken in een werkplek zonder optimale verlichting. Machteld Van de Woestyne: “We merken daarnaast dat 10% last heeft van verblinding of reflectie van het zonlicht. Hier kan een juiste opstelling van het computerscherm ten opzichte van natuurlijk daglicht soelaas bieden. Ook onvoldoende verluchting blijkt bij 10% een issue. Onvoldoende werkruimte is volgens 20% eveneens een probleem.”
Niet de beste werkplek
Voor veel werknemers zijn (landschaps)kantoren geen ideale werkomgeving omdat ze daar enerzijds veel gestoord worden door collega’s en anderzijds ook veel storende geluiden ondervinden. Thuis is het echter – in deze uitzonderlijke omstandigheden – niet beter. Zo ondervindt 55% van de respondenten last van lawaaierige huisgenoten (voornamelijk in gezinnen met kinderen).
“Thuis ben je bovendien minder geneigd om pauzes te nemen en beweeg je ook minder. Volgens sommige bewegingsapps (Fitbit, …) bewegen Fitbit-gebruikers tijdens deze coronacrisis zelfs tot 11% minder”, aldus Machteld Van de Woestyne. “Terwijl bewegen toch echt wel belangrijk is en blijft voor telewerkers of beeldschermwerkers. Vandaar dat we daar vanuit Attentia op inspelen met onze Sit Fit sessies. Dat zijn live sessies door een ergonoom met laagdrempelige bewegingsoefeningen die men vanop de stoel achter een bureau kan uitoefenen”.
Eén van Attentia’s klanten die zijn medewerkers graag in beweging houdt is Delaware. Pieter Sanders, preventieadviseur bij de IT-dienstverlener: “Bij Delaware geloven we in ‘mens sana in corpore sano’. Vandaar dat we elke week voor al onze medewerkers een dergelijke Sit Fit voorzien, ook in tijden van corona waarbij iedereen vanop afstand werkt. Het is echt een toegevoegde waarde om fit te blijven. In een half uurtje tijd heb je een actieve training gehad. En daarna kan je beter geconcentreerd terug aan de slag. Wij zien alleen maar voordelen. En dit sluit perfect aan bij onze ergonomie campagne.”
Zes tips om comfortabel thuis te werken
Om de thuiswerkers de komende weken van verdere fysieke ongemakken te besparen, stelde Attentia een lijst met tips samen om op een goede manier thuis te werken en te blijven bewegen.
- Creëer een goede werkplek: Voor beeldschermwerk is een ruimte met een temperatuur van 21 tot 23°C aangeraden. Verlucht de werkkamer ook regelmatig. Er moet ook voldoende licht aanwezig zijn. Plaats indien mogelijk het bureau loodrecht tegenover het raam. Zorg ook voor rust in je hoofd door een clean desk en door afspraken te maken met de huisgenoten wanneer ze jou wel en niet mogen storen.
- Neem de juiste zithouding aan: als je thuis niet over een ergonomische bureaustoel beschikt, volg dan deze richtlijnen: gebruik een comfortabele stoel waarbij de voeten plat op de grond steunen. Dan kan je bijvoorbeeld doen door enkele boeken te gebruiken. Het werkblad van de tafel is idealiter op ellebooghoogte. Is de tafel te laag, verhoog ze dan. Voorzie extra lendensteun om de onderrug te ondersteunen. Dat kan met een eenvoudig kussen dat je plaatst ter hoogte van de onderrug.
- De positie van het beeldscherm: dit is cruciaal voor beeldschermwerkers. Zet het scherm recht voor jou (niet schuin) en zorg ervoor dat je ogen net op de bovenrand van het scherm vallen. Wie op een laptopscherm werkt, gebruikt best een laptophouder (of een stapel boeken om de laptop op te zetten. Een extern toetsenbord en een muis zijn een must. Deze dient voor de schoudergordel te worden geplaatst. Door een extern toetsenbord te gebruiken, ben je ook minder geneigd om op de laptop zelf te werken.
- Blijf bewegen: je wordt thuis minder afgeleid door collega’s, waardoor je de neiging hebt om langer aan één stuk door te werken. Attentia raadt aan om ieder half uur heel even te bewegen of te veranderen van houding. Of om staand en zittend werk af te wisselen. Om enkele gewrichten (pols, rug, schouders en nek) te ontlasten kan je ook enkele korte stretchoefeningen doen. Verleg ook regelmatig de focus van je ogen door eens naar buiten te kijken. Ook een korte middagwandeling of een toertje met de fiets tijdens de middagpauze kan bevorderlijk zijn.
- Kies voor gezonde snacks: Thuis is de verleiding groter tijdens een korte break naar de koelkast of snoepkast te lopen. Kies bij voorkeur gezonde tussendoortjes (fruit, …) en doseer ook het aantal tassen koffie. Drink liefst zoveel mogelijk water.
- Volg een specifieke opleiding die focust op ergonomie voor telewerk. Zo voorziet Attentia tijdens deze uitzonderlijke periode een webinar ergo@home, specifiek voor telewerk. Deze webinar wil medewerkers sensibiliseren om in hun thuisomgeving een ergonomische werkplek te creëren. Met praktische tips en tricks hoe je dit best doet. Daarnaast biedt Attentia ook persoonlijke ergocoaching aan via online een-op-eengesprekken.