Geen producten in je winkelwagen.
Een voltijdse werkweek van vier dagen. Voor sommigen klinkt het als een droom. Volgens anderen is dit niet betaalbaar. Wij gingen met onze #ZigZagHR NXT community voor jonge HR-professionals langs bij AFAS, want zij gaan het volgend jaar gewoon doen.
Tijdens de ‘Summer’s Out’ editie van onze inspiratie- en netwerkavond werd de 4-daagse werkweek uitgebreid besproken vanuit verschillende invalshoeken. Leden van de #ZigZagHR NXT community konden netwerken op het prachtige dakterras van AFAS en inspiratie opdoen bij Machiel Den Dekker (CEO van AFAS België) en panelleden Vic Van Kerrebroeck (vakbondssecretaris financiële sector ACV) en Kristen du Bois (doctoraal onderzoeker UGent).
“Ik dacht eerst dat het een stijf netwerkmoment zou zijn, maar na vanavond ben ik helemaal overtuigd dat ik me ga aansluiten bij de community: toffe mensen, véél inspiratie en lekker eten!”
Julie Warnier, HR-consultant Ascento
Het idee van de vierdaagse werkweek krijgt de laatste jaren steeds meer aandacht. AFAS zal als pionier in België volgend jaar experimenteren met deze verkorte werkweek. Maar hoe gaat dit praktisch in zijn werk? Is het ook een oplossing voor de vele mentale gezondheids- en burnout problematieken waar we mee geconfronteerd worden?
Wordt de 4-daagse werkweek de nieuwe standaard?
Tijd is belangrijker dan geld
Terwijl er héél wat handen de lucht in gingen op de vraag wie er geïnteresseerd zou zijn in een 4-daagse werkweek zoals AFAS die gaat doorvoeren (4 dagen werken met behoud van loon), stak bijna niemand zijn hand op voor de 4-daagse werkweek zoals bedoeld in de arbeidsdeal (vier langere dagen van 10u/dag werken).
En 20% opslag dan misschien, in plaats van een vrije dag? Een paar enkelingen leken dit te overwegen – maar de uitslag was duidelijk: tijd is belangrijker dan geld. Onze jonge HR-professionals vinden de 4-daagse werkweek met behoud van loon (niet verrassend?) een zeer interessante piste. Laten we die dus eens wat beter verkennen.
Amber Wijnsouw, HR-consultant Weevo HR:
“Ik zou dat wel willen, 4 dagen werken en een vrije dag invullen hoe we willen. Werk is zinvol en belangrijk, maar zinvol zijn buiten het werk is minstens zo cruciaal. En daar hebben we nu soms te weinig tijd voor. Vrijwilligerswerk, mantelzorg, … het zijn ook belangrijke tijdsbestedingen waar zo meer ruimte voor komt.”
Geen pleister op de wonde
Laten we beginnen bij het begin: een vierdaagse werkweek moet worden ingevoerd om de juiste redenen. Bij AFAS komt die er omdat ze geloven dat dat het juiste is om te doen. Hun missie? “Goed automatiseren en organiseren zodat werk leuker wordt en er tijd overblijft.”
Alleen bleek dat laatste dus nooit het geval te zijn voor hun medewerkers – en daar willen ze verandering in brengen. De introductie van de 4-daagse werkweek sluit aan bij hun overtuiging om te ondernemen met en vanuit je hart, zo vertelde CEO Machiel:
Medewerkers staan écht op de eerste plaats. Vóór de klant. Vóór het resultaat. Wanneer je jouw medewerkers op de eerste plaats zet, volgt de rest vanzelf.
Machiel Den Dekker, CEO AFAS België
Hun hele cultuur draait dan ook om vertrouwen. Dat is hun basis, hun fundament. Geen dikke HR-handboeken of eindeloze regels waar je je als medewerker aan moet houden. Nee, bij AFAS is er slechts één regel: “Handel met gezond verstand en in het belang van AFAS.”
Simpeler kan bijna niet. Of het nu gaat om verlofdagen, werktijden, of persoonlijke omstandigheden—het vertrouwen dat medewerkers zelf weten wat het beste is, staat centraal. Heb je volgens het boekje maar twee dagen klein verlet, maar heb je na een overlijden in de familie meer tijd nodig? Als dat kan binnen je rol, dan neem je die tijd gewoon.
“Wat ik meeneem na vanavond? Geef vertrouwen aan je medewerkers. Het leuke daaraan is dat je zo al je policies en regels kan weghalen. Je neemt enkel mensen aan die je vertrouwt – en zo krijg je iets heel moois om op te bouwen.”
Robbe Struys, HRBP Capgemini Engineering
Dit vertrouwen gaat zo ver dat er bij AFAS maar één HR-directeur is voor 800 medewerkers over de hele groep, en die heeft zelf geen medewerkers in dienst. En dat werkt. Want bij AFAS geloven ze dat als je je mensen vertrouwt en ze de ruimte geeft om beslissingen te nemen, zij dat vertrouwen ook teruggeven. Dit vertrouwen is niet alleen de sleutel tot het succes van hun 4-daagse werkweek, maar vormt de basis van hun hele organisatiecultuur.
“Een kortere werkweek is geen magische oplossing voor alle werkgerelateerde problemen zoals burn-out. Zonder een bredere cultuurverandering en een focus op gezond leiderschap blijft het slechts een pleister op de wond.”
Kristen du Bois, doctoraal onderzoeker UGent
“Je kan de 4-daagse werkweek enkel succesvol doorvoeren wanneer al de rest in orde is. Je merkt bij AFAS dat hun basics goed zitten – en dan is de 4-daagse werkweek een extra plus die je als werkgever kan aanbieden.”
Thierry Marien, Head of HR Pàu
Less is more?
Hoe voer je zo’n 4-daagse werkweek nu succesvol door? Daarover waren de meningen verdeeld. Ook Machiel gaf toe dat ze, verder dan alle arbeidsrechtelijke zaken in orde te brengen – bewust – nog niet alle details hebben uitgewerkt: ze zorgden ervoor dat ze een antwoord hadden op de vragen van hun medewerkers (i.v.m. het behoud van loon, vakantiegeld, 13e maand, groepsverzekering, etc) en willen nu vooral hun medewerkers betrekken bij het bedenken van oplossingen en het optimaliseren van de werkprocessen. Hoe gaan we 20% tijd besparen en toch 100% targets behouden?
Een slimme zet, want wie weet nu beter wat wel en niet werkt dan de mensen die het werk zelf doen? Ze dagen hun medewerkers uit om opportuniteiten te identificeren en creatieve voorstellen in te dienen om hetzelfde werk te verzetten in minder tijd. Want er is niet alleen behoud van loon, vakantiedagen en pensioenopbouw: ook de targets blijven behouden. Voor wat, hoort wat?
Het is belangrijk dat iedereen zoekt naar manieren om efficiënter, slimmer en leuker te werken. Zo gaf Machiel het voorbeeld van hun opnamestudio dat niet gebruikt kon worden wanneer de mensen met de nodige kennis niet aanwezig waren. Wel, iemand bracht het probleem aan en stelde voor er een selfservice studio van te maken, zodat iedereen op een eenvoudige en snelle manier video’s kan opnemen wanneer nodig.
“We moeten oppassen dat we niet nog méér werk in nog minder tijd proberen te stoppen. De werkdruk verhogen om een vrije dag te krijgen is natuurlijk niet de bedoeling. En wanneer is het genoeg? Hebben we niet al een héél goed leven? We zijn in de geschiedenis ook steeds minder en minder gaan werken terwijl de productiviteit bleef toenemen (ook al is die recent weer gedaald). Minder werken en meer vrije tijd kan bijdragen aan een zinvol leven.”
Vic Van Kerrebroeck, vakbondssecretaris financiële sectoren ACV Puls
“Een 4-dagen werkweek kan ook een oplossing zijn voor meer gendergelijkheid – vaak zijn het de vrouwen die overschakelen naar part-time werk, maar als dit structureel voor iedereen wordt doorgevoerd krijgen we zo misschien meer gelijkheid.”
Anne Vandorpe, HR officer Codit
Kan zo’n 4-daagse werkweek overal en voor iedereen? Daarover bestond twijfel: wat met autofabrieken en ziekenhuizen? Hoe zorgen we voor continuïteit? Is dit niet alleen mogelijk voor organisaties met goede productiviteitsgroei en gezonde cijfers? Machiel daagde ons uit: waarom zou het niet lukken? Moeten we onze manier van werken niet eens grondig in vraag stellen?
Du choc des idées
De vierdaagse werkweek klinkt voor velen als een ideaal plaatje, maar het is complexe materie – die we ook weer niet mogen overschatten. AFAS bewijst dat het kan. Met de juiste filosofie, sterk leiderschap, een gezonde cultuur en zorgvuldige implementatie waarbij iedereen betrokken is, is er veel mogelijk.
En ook de critici en ‘ja-maars’ worden uitgenodigd om actief bij te dragen aan het debat en de oplossing: zij houden ons scherp, zegt Machiel. Du choc des idées jaillit la lumière zeggen wij 🙂
Eén ding is zeker: de toekomst van werken is in beweging. Of de vierdaagse werkweek de nieuwe norm wordt, zal de tijd moeten uitwijzen. En het goede nieuws is: de toekomst van werk bepalen we voor een groot deel zelf, afhankelijk van de keuzes die we vandaag (durven) maken. Wij onthouden vooral dat het erom draait te handelen vanuit je hart en te zorgen voor je medewerkers. Niet omdat het moet, maar omdat je weet dat het het juiste is om te doen.
“Ik onthoud, kort en krachtig: doe het met liefde.”
Eline Simoens, HR-consultant Orbid
“Ja, doe het met je hart, want dan doe je het nooit fout.”
Jill Sniekers,senior project consultant TriFinance / TriHD
En wie weet? Misschien zitten we over een paar jaar allemaal van een lang weekend te genieten met een extra vrije dag voor connectie, ontwikkeling en zorg.
Een toekomst waarin de 4-dagen werkweek de norm is? Dat zou heel leuk zijn, maar ik denk dat het nog lang gaat duren voor we daar zijn. Het was wel heel interessant om vandaag de verschillende meningen en invalshoeken te horen – ik zou graag volgend jaar nog eens in gesprek gaan met Machiel om te horen hoe het is gelopen.”
Dagmar Meere, Talent Officer In The Pocket
Dus Machiel: volgend jaar, zelfde tijd, zelfde plek? 😉
Foto’s Caroline Dupont
