Op 20 december 2022 hebben de sociale partners in de Nationale Arbeidsraad (NAR) hun advies uitgebracht over aanpassingen aan de verkiezingsprocedure die door de FOD WASO worden voorgesteld. Dit alles moet nog eerst omgezet worden in wetgeving. Het gaat al bij al om beperkte aanpassingen. Claeys & Engels somt alvast de belangrijkste punten op.
Verkiezingsdatum (dag Y).
De NAR stelt voor om de sociale verkiezingen te laten doorgaan van 13 tot en met 26 mei 2024. Dit betekent dat het startschot van de verkiezingsprocedure (dag X-60) zal plaatsvinden in de periode van 15 tot en met 28 december 2023.
💡 U kan best nu al nagaan welke datum voor uw onderneming past.
Hierbij kunnen, naast de verkiezingsdatum zelf, ook enkele andere data van belang zijn:
- zoals dag X (het aantal werknemers + uitzendkrachten op die datum bepaalt het aantal mandaten)
- of dag X-30 (datum van de start van de occulte beschermingsperiode),
- of dag X+80 (overhandiging van de oproepingsbrieven).
In ondernemingen die personeel tewerkstellen met kinderen in het Franstalig onderwijs, zullen de vakbonden wellicht ook extra aandacht hebben voor de keuze van de verkiezingsdatum en de procedurekalender (de Franstalige lentevakantie valt immers van 29 april tot en met 12 mei 2024).
Stemrecht uitzendkrachten.
Sinds de vorige verkiezingen hebben uitzendkrachten stemrecht bij uw bedrijf als gebruiker. Hiertoe moest de uitzendkracht voldoen aan een complexe dubbele anciënniteitsvoorwaarde. De NAR pleit voor een vereenvoudiging.
Voortaan zou een uitzendkracht bij de gebruiker mogen stemmen wanneer hij 32 arbeidsdagen (met of zonder onderbreking) heeft gepresteerd tussen 1 november 2023 en 31 januari 2024.
Om de werkgever-gebruiker toe te laten de kiezerslijsten optimaal op te stellen tegen dag X (die valt in de periode van 13 tot en met 26 februari 2024), vraagt de NAR dat de uitzendkantoren verplicht worden om binnen de 5 dagen na deze referteperiode aan de werkgever-gebruiker de nodige gegevens te bezorgen (naam, voornamen, geboortedatum, statuut van de uitzendkracht, postadres voor de oproeping, het aantal bij de gebruiker gepresteerde dagen, etc.). Als er in de onderneming op dag X een akkoord bestaat over elektronisch stemmen, zouden de uitzendkantoren bovendien ook het rijksregisternummer en het e-mailadres van de uitzendkrachten moeten doorgeven.
Elektronische oproeping van de kiezers.
Voor veel bedrijven zou deze wijziging zeer welkom zijn. De FOD WASO wenst namelijk de mogelijkheid om kiezers digitaal op te roepen te verruimen. De NAR kan zich hierin vinden indien op dag X de ondernemingsraad (of bij afwezigheid: het CPBW, of de vakbondsafvaardiging) hiermee unaniem akkoord gaat. Bovendien kan de digitale oproeping enkel voor werknemers die beschikken over een professioneel e-mailadres van de werkgever en die toegang hebben tot een computer die hen door de werkgever ter beschikking wordt gesteld op hun gebruikelijke werkpost (voor telewerkers is dit de plaats waar zij werken). Zo niet, geldt de papieren oproeping als regel.
Kandidatenlijsten.
Er worden door de FOD WASO enkele wijzigingen voorgesteld die door de NAR gevolgd worden. Zo zal het modelformulier om de kandidatenlijst na een klacht te kunnen aanpassen, verduidelijkt worden. Voorts stelt de FOD WASO voor om te voorzien dat een werknemer die zijn kandidatuur tijdig intrekt, enkel mag vervangen worden indien hij deel uitmaakte van het personeel op dag X-30. Tot slot stelt de NAR zelf voor om bij de vermelding van het geslacht van de kandidaten op de kandidatenlijsten voortaan ook de naam te kunnen laten volgen door de letter X (en dus niet enkel M of V), en dit naargelang de keuze die de kandidaat heeft aangegeven aan de vakorganisatie.
Elektronisch stemmen.
De NAR vraagt om de veiligheidsvoorwaarden waaraan de softwarebedrijven moeten voldoen die een systeem van elektronisch stemmen aanbieden, wettelijk te verankeren of verder te verduidelijken in de brochure sociale verkiezingen. De NAR stelt onder meer dat indien een cloudtoepassing wordt gebruikt, deze aan voldoende veiligheidsregels moet voldoen.
Schorsing van de verkiezingsprocedure.
Ondernemingen hebben de mogelijkheid om hun lopende verkiezingsprocedure te schorsen indien ze geconfronteerd worden met aanzienlijke tijdelijke werkloosheid of indien tussen dag X en dag Y een staking plaatsvindt. De FOD WASO wil een aantal kleine verduidelijkingen in de wet aanbrengen, zoals bv. de berekeningswijze van de tijdelijke werkloosheid en het bepalen van de einddatum van de schorsing.
Webapplicatie en modelformulieren.
De FOD WASO voorziet enkele verbeteringen van de webapplicatie, alsook een aanpassing van bepaalde modelformulieren.
Correctie materiële vergissing verkiezingsresultaat.
De NAR volgt het voorstel van de FOD WASO dat ingeval van een louter materiële vergissing in het PV betreffende de verkiezingsuitslag de partijen dit zelf kunnen verbeteren, zonder dat hiervoor eerst naar de arbeidsrechtbank gestapt moet worden.
💡 Raadpleeg hieronder de brochure