Recht op deconnectie: deadline 1 april nadert, 1 op 7 bedrijven niet klaar

Tegen 1 april moeten Belgische bedrijven met minstens 20 medewerkers afspraken rond deconnectie vastleggen in een CAO of ​ het arbeidsreglement maar 15% van de ondernemingen is daarmee nog niet in orde. Bijna de helft van de bedrijven (47%) heeft bovendien nog geen concrete richtlijnen rond het gebruik van digitale communicatiemiddelen na de werkuren. Dat blijkt uit een onderzoek van hr-dienstenbedrijf Acerta bij meer dan 500 Belgische ondernemingen.

Werknemers in ons land hebben vanaf dit jaar het recht om los te koppelen van het werk na de uren. Dat is één van de maatregelen uit de Arbeidsdeal die de federale regering eind vorig jaar afklopte. Tegen 1 april moeten ondernemingen afspraken rond deconnectie vastgelegd hebben in een CAO of arbeidsovereenkomst.

Hoe staat het Belgische bedrijfsleven er op dit moment voor, kort voor de deadline?

85% van de ondernemingen geeft aan dat ze nu al maatregelen nemen om deconnectie te bevorderen, blijkt uit het onderzoek van Acerta. Dat is een enorme stap voorwaarts in vergelijking met twee jaar geleden. Toen had slechts 18% van de ondernemingen regels waardoor werknemers gemakkelijk kunnen loskoppelen van het werk.

Dat 85% maatregelen nemen om deconnectie te bevorderen, betekent ook dat nog zo’n één op de zeven ondernemingen het recht op deconnectie helemaal niet op de agenda heeft staan. En dat is opmerkelijk, want de deadline om in orde te zijn met de Arbeidsdeal staat voor de deur.

Richtlijnen digitale communicatie blijven blinde vlek

De ondernemingen die wel al in orde zijn met regels rond deconnectie, laten werknemers toe om niet bereikbaar te zijn na de uren en geen mails meer te lezen of beantwoorden buiten de afgesproken werktijden. 14% van de ondernemingen verzendt mails die na de werkuren opgesteld worden pas effectief de dag nadien.

Toch hebben heel wat bedrijven die al maatregelen nemen ook nog werk op de plank. Slechts een kwart van de ondernemingen (24%) heeft concrete richtlijnen en afspraken in de organisatie over het gebruik van digitale communicatiemiddelen, zoals smartphone, pc en sociale media. Nog een kwart (23%) is bezig afspraken hierover op te stellen, en maar liefst 47% heeft er nog helemaal geen werk van gemaakt.

“Het mentaal welzijn van werknemers op peil houden, is dezer dagen belangrijker dan ooit voor bedrijven die in een krappe arbeidsmarkt personeel willen aantrekken en behouden. Krijtlijnen rond deconnectie uitzetten, doe je trouwens niet op één-twee-drie. Ondernemingen moeten een kader uittekenen zodanig dat de concrete invulling op teamniveau kan gebeuren. Belangrijk is ook dat het beleid rond deconnectie met de werknemers zelf of hun vertegenwoordigers is besproken en ook door hen wordt gedragen. Het ondernemingsbeleid moet het recht op deconnectie garanderen voor álle medewerkers en wie gebruik maakt van dat recht mag daar geen nadeel door ondervinden. Ook de uitzonderingen op de regel, zoals wachtdiensten, of werknemers met een kritieke functie moeten duidelijk zijn afgesproken. En tegelijkertijd moeten bedrijven er bij stilstaan dat deconnectie op zich niet zaligmakend is. Het zal bijvoorbeeld de issues rond een eventuele structurele (te) hoge werkdruk niet zomaar oplossen. Daarom is het belangrijk om het recht op deconnectie in te bedden in een groter pakket van afspraken rond work-life balans en welzijn op het werk.”

Miet Vanhegen, juridisch experte mentaal welzijn van Acerta Consult

​Uit de bevraging van Acerta blijkt tot slot nog dat werkgevers die de work-life balans van hun werknemers concreet willen verbeteren, vooral ruimte maken voor glijdende uren (65%), deeltijds werken toestaan (46%) en meer thuiswerk toelaten (42%).

Over de cijfers

De gegevens komen van de tweejaarlijkse bevraging die ACERTA door het onderzoeksbureau Indiville laat uitvoeren bij een representatief staal van meer dan 500 werkgevers. De bevraging liep tussen 12 en 23 januari 2023. Ze is de spiegelenquête van die andere tweejaarlijkse bevraging van ACERTA onder werknemers.

Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief

Ook interessant

LEES MEER