Steeds meer organisaties worstelen met personeelsverloop. Klassieke oplossingen zoals loonsverhogingen en bonussen blijken vaak maar tijdelijk effect te hebben. Toch ligt een krachtig, duurzaam alternatief voor het grijpen: maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Uit recent onderzoek aan de Universiteit Gent blijkt dat medewerkers in organisaties met een sterk duurzaamheidsbeleid niet alleen meer erkenning en zingeving ervaren, maar ook minder geneigd zijn om hun werkgever te verlaten. Duurzaamheid loont dus niet enkel voor de planeet, maar ook voor het personeelsbehoud.
Van financiële resultaten naar maatschappelijke impact
Bedrijven worden vandaag niet langer uitsluitend beoordeeld op hun financiële prestaties, maar ook op hun omgang met mens en milieu. Steeds meer organisaties zetten daarom in op duurzaam ondernemen, in al zijn vormen. Dat vertaalt zich in uiteenlopende initiatieven die doorgaans in twee categorieën vallen: intern en extern duurzaam ondernemen.
Intern duurzaam ondernemen, ook wel medewerkersgericht duurzaam ondernemen genoemd, richt zich op eerlijke verloning, ontwikkelingskansen, welzijn en veiligheid van medewerkers.
Extern duurzaam ondernemen omvat de maatschappelijke en ecologische dimensie. Dit kan gaan van milieugerichte initiatieven, zoals investeren in hernieuwbare energie, tot gemeenschapsgerichte acties, zoals sociale tewerkstelling voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Voor veel organisaties vormt duurzaamheid intussen een belangrijk onderdeel van hun employer branding. Een sterk duurzaamheidsverhaal versterkt niet alleen het imago als aantrekkelijke werkgever, maar vergroot ook de betrokkenheid van huidige medewerkers. Onderzoek wijst uit dat medewerkers zich sterker verbonden voelen met organisaties die duurzaam ondernemen, waardoor hun loyaliteit toeneemt.
Over het onderzoek
Hoewel de positieve relatie tussen duurzaam ondernemen en personeelsbehoud al vaker werd vastgesteld, bleef de vraag bestaan waarom die relatie precies bestaat. Veel studies benaderen duurzaam ondernemen als één geheel, terwijl organisaties in de praktijk verschillende soorten initiatieven ontplooien die elk op hun eigen manier effect hebben op medewerkers.
Een recente studie bij 483 Vlaamse winkelmedewerkers van 35 winkelketens onderzocht daarom hoe medewerkers de drie vormen van duurzaam ondernemen – medewerkersgericht, milieugericht en gemeenschapsgericht – ervaren, en hoe die percepties hun intentie beïnvloeden om al dan niet te blijven. De retailsector is daarbij een interessante context, gezien de toenemende aandacht voor duurzaamheid binnen deze branche.
De vragenlijst peilde naar de beleving van het duurzaamheidsbeleid, het algemene werkgevoel en de mate waarin medewerkers overwogen om van werkgever te veranderen. Met behulp van een mediatiemodel werd bovendien nagegaan via welke mechanismen (of mediatoren) de verschillende vormen van duurzaam ondernemen de verloopintentie beïnvloeden.
Duurzaam ondernemen bindt medewerkers
De resultaten tonen overtuigend aan dat duurzaam ondernemen een krachtig middel is om verloopintenties te verminderen. Medewerkers die werken in organisaties met een sterk duurzaamheidsbeleid, zijn minder geneigd om hun werkgever te verlaten.
Alle drie de vormen van duurzaam ondernemen dragen bij aan lagere verloopintenties, zij het op verschillende manieren:
Medewerkersgericht duurzaam ondernemen verlaagt verloopintenties doordat medewerkers zich erkend, gesteund en bekwaam voelen. Dat versterkt hun gevoel van eigenwaarde, wat op zijn beurt de loyaliteit verhoogt.
Milieugericht en gemeenschapsgericht duurzaam ondernemen versterken vooral het gevoel van zingeving en trots. Medewerkers ervaren dat hun werk bijdraagt aan iets groters – aan de samenleving of aan de planeet – waardoor het gevoel groeit dat hun werk werkelijk een verschil maakt.
Niet alle vormen hebben evenveel gewicht: vooral medewerkersgericht duurzaam ondernemen blijkt een krachtige hefboom om medewerkers aan boord te houden. Toch zorgt ook inzet voor milieu en gemeenschap voor een significante daling in verloopintentie.
Van inzicht naar actie: drie hefbomen voor HR
Duurzaam ondernemen blijkt dus meer dan een maatschappelijke plicht. Het vormt een strategisch instrument voor personeelsbehoud. Een evenwichtige aanpak, waarin aandacht is voor medewerkers, gemeenschap én milieu, biedt de grootste meerwaarde. Drie concrete aanbevelingen kunnen organisaties helpen om die omslag te maken:
1 – Investeer in medewerkers
Start bij de basis: eerlijke verloning, ontwikkelingskansen en aandacht voor welzijn en veiligheid. Geef medewerkers autonomie in hun werk en bied opleidingen, coaching en loopbaanbegeleiding aan. Zulke investeringen versterken eigenwaarde en loyaliteit.
Wat kan morgen al? Voer een transparant beloningsbeleid in, stel een ontwikkelbudget beschikbaar en plan een check-in over werkdruk.
2 – Maak duurzaamheid zichtbaar
Communiceer helder en regelmatig over lopende initiatieven en hun impact. Wanneer medewerkers zien dat hun organisatie verschil maakt, groeit hun trots en betrokkenheid.
Wat kan morgen al? Deel maandelijks een duurzaamheidsupdate via intranet of personeelsvergadering, met concrete resultaten zoals investeringen in hernieuwbare energie of cijfers over sociale tewerkstelling.
3 – Betrek medewerkers actief
Geef medewerkers een rol in duurzaamheidsprojecten of lokale gemeenschapsinitiatieven. Door samen iets tastbaars te realiseren, ervaren ze meer zingeving en impact in hun werk.
Wat kan morgen al? Richt een duurzaamheidsambassadeursgroep op, organiseer vrijwilligersdagen of betrek medewerkers bij het bedenken van nieuwe groene en sociale initiatieven.
Win-win voor mens en organisatie
Organisaties die kiezen voor een breed én gedragen duurzaamheidsbeleid, winnen dubbel. Medewerkers voelen zich gewaardeerd, trots en betrokken, wat leidt tot sterker personeelsbehoud. Tegelijk bouwen organisaties aan een duurzamere samenleving — een doel dat mens en onderneming dichter bij elkaar brengt.
[Bron: Hoe duurzaam ondernemen personeelsverloop kan helpen voorkomen – UGent @ Work – Universiteit Gent]
