Maandag 31 maart belooft een uitdagende dag te worden: hinder bij het spoor, op de autowegen worden lange files verwacht en veel scholen en kinderdagverblijven sluiten de deuren. Daarbovenop worden alle vluchten van en naar Brussels Airport en Charleroi aanstaande maandag afgeschaft. Wat zijn de regels als werknemers ten gevolge van de staking te laat komen of niet op het werk verschijnen? Alexia Buyl, Legal Expert bij Partena Professional, licht de opties toe.
Ik ben te laat op het werk, heb ik nog recht mijn loon?
“Als werkgever moet je het volledige dagloon aan je werknemer betalen indien hij op het ogenblik dat hij zich naar het werk begeeft, geschikt is om te werken. Dit geldt wanneer de werknemer met vertraging aankomt op de werkplek of niet aankomt. De voorwaarde is dat die vertraging of afwezigheid te wijten is aan een oorzaak die, onafhankelijk van de wil van de werknemer, overkomen is op de weg naar het werk”, legt Alexia Buyl, Legal Expert bij Partena Professional, uit.
Werknemers die te laat komen of afwezig zijn door hinder die ruim op voorhand werd aangekondigd, zoals files of verstoord openbaar vervoer, hebben in principe geen recht op loon. Omdat deze hinder vooraf bekend was, wordt verwacht dat werknemers de nodige maatregelen treffen om tijdig op het werk te geraken.
Bij een staking, zoals de nationale vakbondsactie van maandag 31 maart, geldt dat werknemers normaal recht hebben op loon als de vertraging of afwezigheid onverwacht is en buiten hun wil ligt. Aangezien deze staking al begin deze maand werd aangekondigd, geldt dit hier niet. Toch dient men met ‘gezond verstand’ en begrip te handelen. Zelfs als de werknemer alle nodige maatregelen neemt (bv. vroeger vertrekken), is hij er nog niet altijd zeker van dat hij op tijd op het werk zal geraken. Het kan ook dat de werknemer zich helemaal niet naar het werk kan begeven omdat hij onmogelijk een ander openbaarvervoermiddel kan nemen, zijn eigen wagen kan gebruiken, kan meerijden met een collega of te voet kan komen. Een werknemer die geen enkel loonverlies wil lijden kan, met akkoord van de werkgever, een dag vakantie of inhaalrust nemen.
Mijn kind kan niet naar school of naar het kinderdagverblijf, maar ik heb geen opvang. Wat zijn mijn opties?
“Werknemers kunnen vragen om een dag wettelijk verlof, een dag arbeidstijdverkorting indien dit mogelijk is binnen de organisatie, of zelfs onbetaald verlof”, legt Alexia Buyl, van Partena Professional, uit.
Werknemers kunnen ook kiezen voor telewerk, een optie die gemakkelijker is indien het gaat om het zorgen voor tieners dan voor jonge kinderen. Ook de aard van de job van de werknemer in kwestie speelt een rol. Als telewerk structureel wordt aangeboden binnen de organisatie van de werknemer, kan dat een oplossing zijn. De werknemer moet dan wel productief blijven, wat lastig kan zijn als een jong kind voortdurend aandacht nodig heeft. Als er geen sprake is van structureel telewerk, kan incidenteel telewerken worden overwogen. Ook hier is toestemming van de werkgever nodig.
Verlof om dringende redenen geldt niet voor een aangekondigde staking. “Dit type verlof vereist onvoorspelbaarheid, wat hier niet het geval is. Aangezien de werknemer gewaarschuwd is, kan hij of zij regelingen treffen”, legt Alexia Buyl uit.
De sleutel tot succes blijft dialoog met de werkgever. Door je werkgever tijdig te waarschuwen en passende oplossingen voor te stellen, is de kans groot dat je gemakkelijker een oplossing zal vinden. “Zowel werknemers als werkgevers moeten proactief zijn en hun gezond verstand gebruiken in deze situaties. Het is belangrijk om professionele verplichtingen te verzoenen met ouderlijke verantwoordelijkheden”, besluit Alexia Buyl.
