Op een moderne werkplek is de leidinggevende niet langer een figuur die de touwtjes stevig in handen houdt en mensen met strakke richtlijnen aanstuurt. Succesvolle bedrijven kiezen voor dienend leiderschap, waarbij de manager zich in dienst stelt van de mensen in het team. Het is een methode die sterk zit ingebakken in de cultuur van Visma. Linda Emmery, People Director bij het Scandinavische softwarebedrijf, deelt haar ideeën en ervaringen.
In een vlot draaiend team verdwijnt de leider op de achtergrond. Een dienend leider richt zich in de eerste plaats op de behoeften van medewerkers, zodat ze alles hebben om succesvol te zijn. Je eigen positie is onderhevig aan wat je als team kunt bereiken. Tegenwoordig gaat het allemaal zo snel dat organisaties efficiënt moeten kunnen schakelen. Daarom is het belangrijk dat mensen vanuit hun expertise de vrijheid krijgen om beslissingen te nemen die waarde toevoegen voor de klant of processen intern verbeteren.
Dat kan natuurlijk alleen als ze van hun leidinggevende het vertrouwen krijgen om knopen door te hakken. En als ze niet hoeven te vrezen dat een verkeerde beslissing automatisch op hun rekening komt te staan. Experimenteren en snel leren uit fouten, het is een cruciale basis voor een moderne organisatie. Vooral jong talent verwacht ook dat ze van werkgevers vrijheid en ruimte krijgen om zo zelfstandig mogelijk te werken en hun persoonlijke ontwikkelingsdoelen te realiseren.
Onboarding en training van leiders
Dat betekent niet dat je als leider werkloos langs de zijlijn moet toekijken. Je werk start altijd met het meekrijgen van mensen in je verhaal. Ze moeten effectief ervaren dat ze deel uitmaken van een veilige werkcultuur en een team waarin iedereen samen naar resultaten streeft. Leiders doen dit op hun eigen authentieke manier en daarom is het belangrijk om dienend leiderschap centraal te plaatsen in de zoektocht naar de juiste profielen.
Na het aanwerven of kiezen van een nieuwe leider in de organisatie doe je er ook goed aan om een leadership-onboarding te voorzien. Het is natuurlijk nog effectiever als de CEO deze training zelf geeft en vanuit een eigen traject kan vertellen wat er van leiders in het bedrijf verwacht wordt. Mensen vinden dat meestal heel inspirerend en gaan zeker dingen opsteken die ze nadien in hun eigen leiderschapsstijl kunnen toepassen.
Net zoals voor iedere medewerker in de organisatie is een levenslange leercultuur ook voor leiders essentieel. Bied na de onboarding van een leidinggevende dus voldoende leer- en intervisie mogelijkheden aan. Bijvoorbeeld met sessies rond relevante thema’s als change management, doelen stellen, inclusie en diversiteit.
Een open feedbackcultuur
Een ander kenmerk van een veilige werkomgeving is het creëren van een open feedbackcultuur. Voor veel mensen is het van nature niet eenvoudig om feedback te geven of te ontvangen. Het wordt al snel als kritiek ervaren, wat kan leiden tot spanningen op de werkvloer. Juist daarom is het essentieel dat leiders begrijpen hoe ze de psychologische veiligheid binnen hun team kunnen versterken. Alleen in een veilige omgeving durven mensen zich open te stellen voor feedback. In een resultaatgerichte aanpak is feedback bovendien een cruciaal ingrediënt om snel bij te sturen en de prestaties te verbeteren
Soms helpt feedback ook om mensen bewust te maken van gedragingen waarvan ze zich zelf niet realiseerden dat die een probleem vormen. Zelfs een officiële berisping is in zulke gevallen vaak niet effectief. Wat beter werkt, is eerst een gesprek van mens tot mens voeren. Zo krijgt de ander de kans om te begrijpen wat er speelt en wat er moet veranderen. Juist in een open feedbackcultuur is er ruimte voor dit soort gesprekken. Feedback wordt dan niet gezien als kritiek, maar als een uitnodiging tot groei en ontwikkeling.
Neem tijd om te vertragen
Ook leiders zelf moeten natuurlijk de vrijheid genieten om beslissingen te nemen en veiligheid te voelen. In plaats van hen vanuit de board met strakke richtlijnen aan te sturen, moet een overleg met de board vooral een plek zijn om te sparren, ideeën uit te wisselen en moeilijkheden in alle openheid te bespreken.
Tot slot moet je als leider in een razendsnelle maatschappij regelmatig op de rem gaan staan om in verbinding te blijven met de business en met je mensen. Door jezelf even in vertraging te brengen, kan je een betere inschatting maken en beslissen wat belangrijk is en wat je eventueel zou kunnen loslaten. Dat kan door de formele kantooromgeving tijdens een gesprek even te verlaten, bijvoorbeeld door een wandelmeeting te plannen. In een ideaal scenario breng je leiders gedurende meerdere dagen samen in een neutrale omgeving, zodat ze gezamenlijk kunnen vertragen en open met elkaar kunnen reflecteren.
Dienend leiderschap is het fundament voor een gezonde werkcultuur waarin mensen zich nauw betrokken voelen en hun verantwoordelijkheid durven nemen om bij te dragen tot het leveren van waarde voor de klanten. Omdat ze beseffen dat hun eigen groei even belangrijk is als die van hun werkgever.
Gastblog door Linda Emmery, People Director Visma
