Terwijl voor 7 op de 10 werknemers diversiteit een belangrijk onderwerp is op het werk, en dit voor 63% zelfs (zeer) belangrijk is bij het zoeken naar een nieuwe job, bevestigde een verbluffende 71% van de respondenten dat ze al gediscrimineerd werden op het werk. Deze en andere inzichten werden onthuld door nieuw onderzoek met 2400 werknemers door de Belgische jobsite StepStone.
Met het toegenomen bewustzijn over onderwerpen als gendergelijkheid, rassen- of leeftijdsdiscriminatie en #BlackLivesMatter is er duidelijk een groeiende aandacht voor diversiteit in alle facetten van het leven. Daarom bekeek StepStone dit onderwerp in de context van de Belgische beroepswereld.
- De meerderheid van de respondenten zegt dat hun werkgever het (zeer) goed doet op vlak van diversiteit en inclusie
- 2 op 3 (66%) van de ondervraagde Belgische werknemers zegt dat hun bedrijf en werkgever het goed tot zeer goed doen als het gaat om diversiteit en inclusie.
- Het andere derde deel werd verdeeld over hun werkgever die het niet goed doet (24%) of die het helemaal niet goed doet (10%).
Maar op wat worden werkgevers volgens hun werknemers het beste beoordeeld? Voor 8 op 10 (78%) zou dat zijn in termen van werknemers van gemengde leeftijd op de werkplek.
Twee andere belangrijke punten die hoog scoren, zijn de integratie van de gelijkheid van mannen en vrouwen (75%) en de bevordering van jongere werknemers binnen het bedrijf (75%). Nog eens 65% gaf aan dat ze hun werkgever een goede of zeer goede beoordeling zouden geven met betrekking tot de aanwezigheid van een multicultureel personeelsbestand, met inbegrip van diverse etnische groepen en nationaliteiten.
Er was echter één duidelijk onderwerp waar bedrijven opmerkelijk slechter werden beoordeeld. Voor meer dan de helft van de respondenten (53%) doen hun bedrijven het niet goed wat betreft de inclusie van mensen met een handicap.
Diversiteit en inclusie zijn belangrijke onderwerpen – en kunnen werkgevers ten goede komen
Het is ongetwijfeld goed dat de meeste werkgevers over het algemeen goed scoren, want voor de meeste werknemers is diversiteit een belangrijk onderwerp. Meer dan 8 op 10 (44% zeer belangrijk en 43% belangrijk) zegt dat diversiteit op het werk een belangrijk gespreksonderwerp is. Voor 13% was dit niet het geval. Dit was verdeeld tussen 9% die denkt dat het niet belangrijk is en 4% die denkt dat het helemaal niet belangrijk is.
Maar liefst 92% zou het zelfs motiverend vinden als hun werkgever actief werkt aan het bevorderen van gelijke carrièrekansen. Acht op de tien zou het ook motiverend vinden als hun management zich zou inzetten voor een grotere diversiteit in het bedrijf.
Zorgwekkend is dat 31% van alle respondenten zegt dat diversiteit niet aanwezig is in hun huidige bedrijf.
Professor arbeidsgeneeskunde aan de KU Leuven Lode Godderis voegt hieraan toe: “Met de babyboomgeneratie die langzaam maar zeker uitstroomt, wordt de arbeidsmarkt krap. Alle talenten zijn nodig. In de strijd om talent maakt niet alleen het salarispakket het verschil, maar ook de organisatiecultuur, waar ze voor staat en wat ze wil uitdragen. Aandacht voor diversiteit en inclusie kan dus aantrekkelijk zijn voor potentiële medewerkers.”
Rekruterende bedrijven moeten aandacht hebben voor diversiteit, volgens de meeste Belgische werknemers
Zelfs vanaf het begin is diversiteit belangrijk voor de meeste werknemers. Bij het solliciteren naar een job zei 63% van de respondenten dat ze vaker solliciteren bij bedrijven die zichzelf publiekelijk promoten als tolerant en divers.
Meer dan 2 op 3 (68%) gaf ook aan dat ze eerder solliciteerden naar jobs in bedrijven die reclame maken voor gelijke kansen voor mannen en vrouwen. Meer dan 8 op 10 (81%) gaf zelfs expliciet aan dat ze een rol willen in een echt divers team of bedrijf (qua geslacht, leeftijd & etnische achtergrond).
“Het gaat niet alleen om het opstellen van de vacature, maar ook om de aandacht die we aan diversiteit besteden tijdens bijvoorbeeld sollicitatiegesprekken, waarbij ons onderbewustzijn een rol kan spelen en ons kan leiden tot onbedoelde discriminerende houdingen. Daarom is het belangrijk om ons hiervan bewust te zijn, zodat we ons kunnen aanpassen”, zegt professor Godderis.
Professor Godderis voegt daar nog aan toe: “Kijk eens goed naar alle regels en procedures en kijk of er geen sprake is van discriminatie. Zowel in de interne als in de externe communicatie is het belangrijk om rekening te houden met de diversiteit, zodat iedereen zich vertegenwoordigd kan voelen”.
Toch heeft 7 op de 10 tijdens hun loopbaan al discriminatie op het werk ondervonden
Helaas heeft 71% op de vraag of zij al eerder op het werk zijn gediscrimineerd, dit bevestigd. De andere 29% zei dat dit niet het geval was tijdens hun carrière.
De belangrijkste redenen om gediscrimineerd te worden waren volgens de respondenten de volgende. Meerdere antwoorden waren mogelijk:
Discriminatie op grond van leeftijd, geslacht en/of geslacht, en etniciteit en/of ras werd ook genoemd toen de respondenten werd gevraagd voor welke kenmerken zij ooit discriminatie zouden kunnen ervaren.
Hier namen de percentages nog verder toe: 65% denkt ooit gediscrimineerd te kunnen worden op grond van leeftijd, 28% op grond van gender of geslacht en 21% op grond van etniciteit. Het vierde meest genoemde kenmerk was discriminatie op grond van ouderschap en ouderlijke verantwoordelijkheid (19%).
Professor Godderis bevestigt het belang van het benadrukken van de redenen waarom mensen discriminatie hebben ervaren: “het is cruciaal om deze redenen in organisaties in kaart te brengen, omdat ze geassocieerd worden met psychosociale risico’s. Het zich gediscrimineerd voelen leidt tot een lager psychosociaal welzijn, dat ook in afwezigheid en bij het verlaten van de organisatie nog gevoeld kan worden.
Deze gevallen van (of angst voor) discriminatie lijken te worden bevestigd door bepaalde opvattingen over uitspraken die StepStone aan de respondenten voorlegde:
- 87% van alle respondenten zegt dat werknemers boven de 50 jaar minder kansen hebben op de arbeidsmarkt.
- 69% zei dat werknemers met een etnische minderheidsachtergrond in een nadelige positie verkeren op de arbeidsmarkt, ook al hebben ze vergelijkbare kwalificaties en ervaring met andere kandidaten.
- 67% zei dat mannen een voordeel hebben ten opzichte van vrouwen voor promoties op het werk, ook al hebben ze vergelijkbare kwalificaties en ervaring.
Potentieel positief neveneffect: de coronacrisis kan een positief effect hebben op de gelijkheid van mannen en vrouwen.
Terwijl StepStone al meerdere malen onderzoek heeft gedaan naar de impact van corona en de meestal negatieve effecten ervan, lijkt de COVID-19-crisis ook een positieve invloed te kunnen hebben op sommigen.
Volgens de meeste werknemers (57%) zijn flexibele werkomstandigheden (bv. meer thuiswerk ongeacht het geslacht) die veel bedrijven tijdens de coronacrisis hebben moeten invoeren, een positieve stap in de richting van gendergelijkheid in België.
Hoewel het duidelijk is dat meer dan de helft het eens was met deze stelling, waren er geen verdere opvolgingsgegevens waarom de deelnemers zich zo voelden.