Peter Rabaey (AgO): De crisis maakt dat je op andere dingen dan je core moet inzetten.

Het is makkelijk praten over leiderschap en future proof HR als alles goed gaat. Maar in crisisperiodes staan de echte leiders op. Ook in HR. De afgelopen maanden heeft HR meer dan ooit haar meerwaarde kunnen aantonen. Het is een hele uitdaging om alle medewerkers geëngageerd en (fysiek en mentaal) gezond te houden in tijden van corona en tegelijkertijd continuïteit te waarborgen of de nodige maatregelen te nemen indien de kernactiviteit van het bedrijf ernstig geïmpacteerd is. Zigzaggen met andere woorden.

We spraken met Peter Rabaey, administrateur-generaal bij het Agentschap Overheidspersoneel (AgO), het HR-agentschap van de Vlaamse overheid. Hij nam die rol op in 2016 maar werkt ondertussen al sedert 1995 bij de Vlaamse overheid. Zijn parcours verliep horizontaal én verticaal waardoor hij heel wat beleidsdomeinen goed leerde kennen. Hoe heeft hij de afgelopen maanden beleefd? Wat waren de grootste uitdagingen voor de Vlaamse overheid, voor de medewerkers en voor HR en specifiek voor AgO? En hoe ziet de toekomst eruit?

Peter Rabaey: “De beleidsnota’s bij de Vlaamse overheid waren net klaar. De koers bij de organisaties was gezet voor de komende 4-5 jaar en plots gooide corona alles door elkaar. Op een sneltempo moesten we van de ene dag op de andere maximaal thuiswerken uitrollen en tegelijk onze dienstverlening blijven garanderen. Doordat we bij de Vlaamse overheid al een tijdje inzetten op plaats- en tijdsonafhankelijk werken en telewerken al sterk ingeburgerd was, was dat op zich voor heel wat collega’s niet zo’n grote aanpassing. Full-time van thuiswerken zonder fysiek contact met collega’s was dat uiteraard wel. Corona heeft dan ook vooral digitaal (samen)werken versneld. En dat was niet voor iedereen vanzelfsprekend. Tel daar dan ook je gezin bijvoorbeeld bij die ook thuis is en je weet dat al die bordjes samen in de lucht houden voor heel wat collega’s niet altijd evident was.”

Wat heeft AgO als HR-agentschap van de Vlaamse overheid concreet ondernomen om de verschillende departementen en agentschappen van de Vlaamse overheid op vlak van personeel en organisatie-ontwikkeling te blijven ondersteunen tijdens de crisis?

Peter Rabaey: “We kwamen met een aangepast HR-dienstverleningsaanbod en speelden daarmee maximaal in op de situatie om leidend ambtenaren, HR-functies, leidinggevenden en personeelsleden te ondersteunen. Zo lanceerden we een uitgebreid aanbod webinars en webpagina’s met tips rond diverse topics, denk maar aan leidinggeven op afstand of thuiswerken met kinderen in de buurt, gezond leven, … . Onze leiderschapscoaches hebben we bijvoorbeeld ingezet om leidinggevenden mee te ondersteunen. Omdat de coronacrisis ook een impact kon of kan hebben op je mentaal welzijn, werd ook daar een aanbod voor opgezet. En ten slotte gingen we vooral ook in dialoog met onze stakeholders en bespraken we samen uitdagingen, vragen of bezorgdheden tijdens deze periode, de maatregelen, de versoepelingen, enzovoort. En we blijven de komende maanden niet stil zitten.”

In een context van de war for talent staan ook overheden voor de uitdaging om bekwame en gemotiveerde medewerkers aan te trekken en te behouden. Een uitdaging die niet nieuw is, maar er de komende jaren door de toenemende vergrijzing en tekorten op de arbeidsmarkt alleen maar groter op zal worden. Is dat gewijzigd door corona?

Peter Rabaey: “We zagen de voorbije maanden door corona niet echt een daling in het aantal sollicitanten of bezoekers aan onze vacaturewebsite. Mensen solliciteren nog steeds voor een job bij de Vlaamse overheid. En ze konden dat ook: we beslisten om meteen optimaal in te zetten op digitale selectiegesprekken zodat ook procedures maximaal afgerond of opgezet konden worden. En dat werd zowel door de aanwervende organisaties als door kandidaten gesmaakt. Ook de komende maanden gaan we zo verder en willen we ook bekijken hoe en waar we verder kunnen inzetten op e-recruitment en digitale toepassingen op vlak van rekrutering. Innovatie stond al op de agenda bij de Vlaamse overheid, maar door corona is dat hier en daar toch wel in een stroomversnelling gekomen.”

Om succesvol te zijn moet je vandaag al anticiperen op de uitdagingen van morgen! Zo leidde je de jaarlijkse conferentie HRM in de overheid in, amper enkele weken voor Corona plots dé uitdaging van morgen werd. Onmogelijk natuurlijk om te anticiperen op zo een zwarte zwaan, of niet?

Peter Rabaey: “Ik denk dat het vooral om wendbaarheid ging de voorbije maanden. En dat is niet toevallig één van de waarden van de Vlaamse overheid. Op heel korte termijn heeft iedereen zich spontaan anders georganiseerd, wendbaarheid getoond, andere taken opgenomen,… Ook leiding geven in coronatijden was en is een grote uitdaging. Leidend ambtenaren moesten zich ook nu wendbaar opstellen. Ik maak bijvoorbeeld ook deel uit van het crisismanagementteam van de Vlaamse overheid, dat in het begin van corona dagelijks bij elkaar kwam. Ik vang daar de noden op vlak van HR op en zorg dat AgO deze snel opneemt. De crisis maakt dat je op andere dingen dan je core moet inzetten. Corona heeft zich naar mijn ervaring ook gemanifesteerd als een heuse boost voor het engagement van mensen, ook van onze medewerkers. Dat was nog nooit zo groot. Ik heb echt gezien hoe mensen ook hun steentje wilden bijdragen om mee te werken aan oplossingen. Er moest op heel veel vlakken snel geschakeld worden, zeker in het begin. Nu kunnen we al iets beter anticiperen op wat komt, maar het corona blijft onvoorspelbaar en die wendbaarheid zullen we vast nog nodig hebben.”

Wat is de grootste uitdaging voor HR vandaag?

Peter Rabaey: “Mensen betrokken en gemotiveerd houden en dat engagement even hoog houden als in het begin. We merken dat sommige collega’s echt het menselijk contact met collega’s beginnen missen en zich daardoor zelfs soms minder betrokken beginnen voelen bij wat er leeft en speelt binnen de organisatie. Bij de Vlaamse overheid werd maximaal thuiswerken momenteel verlengd tot 31 oktober. Onze medewerkers kunnen vandaag wel naar kantoor komen, bijvoorbeeld om opdrachten te doen die niet van thuis kunnen of waarvoor fysiek samenkomen met collega’s aangewezen is, denk maar aan een nieuwe collega die opstart, of een brainstorm, … Maar niet iedereen voelt zich vandaag al comfortabel bij het terug naar kantoor komen. En nog anderen willen veel meer naar kantoor komen dan vandaag aangewezen is. Het is voor onze leidinggevenden, HR-mensen en leidend ambtenaren daarbij zaak om een evenwicht te zoeken tussen het belang van de collega’s en de organisatie. En dat is niet altijd even evident. Ons PTOW-beleid herbekijken we bovendien momenteel en ook daar proberen we met die zaken rekening te houden. De balans vinden tussen thuiswerken, opnieuw naar kantoor komen, het welzijn, motivatie en betrokkenheid van onze medewerkers: dat zijn volgens mij vandaag de grootste uitdagingen en iets waar we nog een tijdje aandacht voor zullen moeten hebben. Corona is nog niet weg. Maar samen komen we ook deze periode door, met aanpassen en nadien evalueren, daar ben ik van overtuigd.”

Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief

Ook interessant

LEES MEER