Leen De Clercq over toekomstbestendig leidinggeven
Tijdens het debat over leiderschap op het #ZigZagHR Forum ging leiderschapscoach Leen De Clercq, oprichter van Never Not Growing, mee in gesprek over de toekomst van leiderschap. Vanuit haar ervaring als leidinggevende bij het internationale team van Showpad en haar werk met leiders vandaag, schetst ze een heldere en tegelijk menselijke visie: goed leiderschap begint altijd bij jezelf.
Zelfleiderschap als ankerpunt in verandering
Volgens Leen is zelfleiderschap de basis van elk duurzaam leiderschap. In een wereld die voortdurend in beweging is, heb je uiteindelijk maar één ding onder controle: jezelf. Wie helder weet wie hij of zij wil zijn als leider, kan ook in moeilijke omstandigheden trouw blijven aan dat kompas. Ze merkt dat veel leidinggevenden onderweg vooral bezig zijn met resultaten, projecten en mensen, maar zelden met zichzelf. Zelfleiderschap vraagt net dat: stilstaan, reflecteren en bewust kiezen. Het is een vaardigheid die tijd en oefening vergt, maar die tegelijk de sleutel vormt tot veerkracht in tijden van constante verandering.
De kloof tussen model en realiteit
In haar begeleiding ziet Leen vaak dat leiders wel weten wat ze moeten doen, maar worstelen met het hoe. Modellen en theorieën bieden houvast, maar botsen op de complexiteit van de realiteit, waar emoties, druk en context meespelen. Veel leidinggevenden gaan op zoek naar het perfecte stappenplan, maar volgens Leen zit de echte uitdaging net daarbuiten. De magie gebeurt niet in het model of in het spreekwoordelijke drie-stappenplan, maar in wat daarna komt: het stuk dat je niet kunt voorbereiden en waarin je alleen op jezelf kunt terugvallen. Leren omgaan met dat ongemak is volgens haar essentieel voor toekomstbestendig leiderschap, het is een spier die je traint door ervaring, reflectie en moed.
De rol van HR: duidelijkheid en blijvende ondersteuning
Leen ziet ook een belangrijke rol voor HR in het versterken van leiderschap. Organisaties verwachten veel van leidinggevenden, maar vaak blijven die verwachtingen impliciet. Door helder te definiëren wat goed leiderschap betekent en dat ook op te nemen in evaluatie- en ontwikkelgesprekken, creëer je volgens haar duidelijkheid en consistentie. Daarnaast pleit ze voor langdurige begeleiding in plaats van korte interventies. Na een opleiding van drie dagen mag je niet verwachten dat iemand plots anders gaat leiden. Echte groei vraagt tijd, oefening en een neutraal klankbord; iets wat binnen HR niet altijd kan, omdat die rol per definitie deel uitmaakt van de organisatiecontext.
Een positiever verhaal over leiderschap
In een tijd waarin verhalen over ‘toxisch leiderschap’ de bovenhand nemen, pleit Leen voor een evenwichtiger beeld. De meeste leidinggevenden die ze ontmoet zijn betrokken en gedreven, soms zelfs té verantwoordelijk. Zij verdienen erkenning voor hun inzet en de moed om te blijven leren. Een positieve, maar realistische kijk op leiderschap helpt om groei te stimuleren in plaats van angst aan te wakkeren.
Futureproof leiderschap: opnemen én loslaten
Wat maakt leiderschap volgens Leen toekomstbestendig? Zelfleiderschap is een continu proces van opnemen en loslaten. Weten wat je wel en niet hoeft te dragen, creëert ruimte om verantwoordelijkheid te nemen waar het ertoe doet. Het gaat om balans, bewustzijn en de bereidheid om te blijven leren, nooit stoppen met groeien, zoals de naam van haar bedrijf het zegt.
Tot slot heeft ze nog een uitnodiging aan HR-professionals: volg ook eens een leiderschapsopleiding. De inzichten die je daar opdoet, maken je niet alleen sterker in je eigen rol, maar ook in hoe je leidinggevenden ondersteunt in hun groei.
