Een wereld zonder digitale tools is haast niet meer voor te stellen. Zeker niet in tijden van thuiswerk. Ondanks de vele voordelen die technologie biedt, snakken veel werknemers af en toe naar meer digitale rust. Dat blijkt uit een onafhankelijk onderzoek bij 1.050 werknemers en werkgevers, uitgevoerd in opdracht van HR-dienstverlener Tempo-Team naar aanleiding van E-mailloze Vrijdag. Zo geven vier op de tien werknemers aan dat de continue stroom van digitale prikkels hen (nodeloos) vermoeit en wil één op de drie werknemers meer ‘digiloze’ momenten op een dag.
Mobiel internet, e-mail, smartphones en laptops stellen ons in staat om te werken waar en wanneer we dat willen. Deze tools helpen ons om meer informatie te verkrijgen en te verwerken in een kortere tijd. De keerzijde is echter dat één op drie werknemers moeite heeft om zich op hun taken te focussen en regelmatig afgeleid is. Ze geven aan dat net e-mails (47%), smartphones (27%), het internet (24%) en sociale media (21%) voor de meeste afleiding zorgen.
Digitale prikkels vermoeiend, maar nooit veraf
Hoewel deze digitale tools vaak de concentratie verstoren en vier op tien werknemers de verschillende digitale prikkels tijdens het werk vermoeiend vinden, zijn ze nooit veraf: meer dan vier op tien werknemers zijn tijdens de werkdag actief op sociale media en evenveel respondenten gebruiken hun smartphone meermaals per dag voor privé-redenen.
“Door altijd en overal beschikbaar te zijn, overbelasten we ons brein. Dat leidt tot stress en vermindert onze creativiteit. En het is net die creativiteit die we moeten koesteren in de arbeidsmarkt van de toekomst. Het is datgene wat ons differentieert ten opzichte van robotisering en kunstmatige intelligentie”, klinkt het bij Wim Van der Linden, woordvoerder bij Tempo-Team. “Bovendien halen we pas echt plezier en voldoening uit ons werk als we het gevoel hebben duidelijke vorderingen te boeken. Wanneer ons werk voortdurend wordt onderbroken en we vaak afgeleid zijn, werkt dat contraproductief. En dat heeft dan weer een impact op onze zelfwaardering.”
Beleid volstaat niet
Hoewel vier op de tien werkgevers een beleid hebben uitgewerkt rond onder meer het gebruik van smartphones, sociale media en surfen tijdens het werk, volstaat dat blijkbaar niet voor heel wat werknemers. Een derde van de bevraagde werknemers wil namelijk een strenger beleid rond smartphones en e-mails tijdens het werk. Eén op de vier werknemers gaat zelfs zover om smartphones en e-mails zoveel mogelijk te willen bannen tijdens de werkuren.
Sommige werknemers wachten niet op initiatief van hun werkgever maar nemen ook zelf maatregelen zoals hun mailbox maar enkele keren per dag checken (24%) of hun smartphone in stille modus zetten (24%) om zo beter te kunnen focussen op hun werk.
“Nu we weer aangewezen zijn op afstandswerken met veel digitale meetings en vooral communicatie via e-mail bewijzen digitale tools meer dan ooit hun nut. Net nu is een goede digitale hygiëne daarom belangrijker dan ooit. Zo blijkt de zogenaamde ‘monnik-modus’ waarbij je voor jezelf tijdsblokken reserveert om geconcentreerd aan een bepaalde taak of project te werken, zonder afleiding van e-mails, chats of andere storende factoren, een doeltreffende manier om digistress tegen te gaan. Het is echter cruciaal om dit in team te bespreken en goede afspraken te maken met elkaar en elkaars wensen en noden te respecteren ”, besluit Wim Van der Linden.
Florence Pérès, auteur van ‘Digital Detox’ en focus-expert vult verder aan: “Wanneer we thuis werken, hebben we de neiging om veel langer vastgekluisterd te blijven achter ons scherm en om meerdere communicatiekanalen tegelijk te gebruiken. Dit veroorzaakt niet alleen meer vermoeidheid, het verhoogt ook de belasting van de ogen en we ervaren veel sneller ‘brainfog’.”
4 tips van Florence Pérès:
- meer overschakelen op pen en papier om ideeën op te schrijven of om nota’s te nemen tijdens online meetings: zo kan je je beter concentreren op het gesprek. Bovendien is het gebruik van pen en papier veel rustgevender voor het brein en de ogen en een welkome afwisseling voor al onze schermuren.
- genoeg micropauzes inlassen en zo vaak mogelijk van je stoel komen: haal een glas water in de keuken i.p.v. de fles op je bureau te hebben staan, sta elk half uur even recht en doe een paar stretch oefeningen, ga je hond of kat even strelen, steek een was in, … het moeten dus niet noodzakelijk lange breaks zijn.
- schermloze ruimtes voorzien. Neem je smartphone niet overal mee naar toe. Zo kan de keuken, de eetplaats of de badkamer een schermloze ruimte zijn.
- onnodige of inefficiënte videovergaderingen vermijden: zorg dat de vergadering goed voorbereid is en nodig alleen collega’s uit die echt aan de meeting moeten deelnemen.
Tot slot raad ik ook vaak aan om te ‘batchen’ per communicatiekanaal. Dat betekent dat je je tijd of werk indeelt volgens het communicatiekanaal. Zo kan je een aantal telefoontjes na elkaar plannen omdat je dan al in de ‘vibe’ zit of je berichten op LinkedIn samen verwerken ipv reactief om te gaan met binnenkomende berichten of telefoons waardoor je telkens van ‘modus’ of context moet switchen en waardoor je bovendien steeds onderbroken wordt. Let wel, voor video-meetings kan je je ‘batch’ best beperken, want online vergaderen is veel vermoeiender voor ons brein dan offline vergaderen”, besluit Florence Pérès.
Over de studie
De studie werd uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau in opdracht van Tempo-Team door middel van een online bevraging van een representatieve steekproef van 1050 werknemers en werkgevers. De maximale foutmarge van het onderzoek is 2,94%. De steekproef is representatief op taal, leeftijd, geslacht en diploma