Flexibel verlonen of het cafetariaplan is niet meer weg te denken in het personeelsbeleid van ondernemingen. Het is voor ondernemers een innovatieve manier om de verloning aan te passen aan de wensen van elke werknemer. Tegelijk helpt het cafetariaplan om de complexiteit van de vele vormen van alternatieve verloning te beheersen. Elke hervorming van de sociale zekerheid en de belasting op arbeid moet rekening houden met die realiteit. Flexibel verlonen of het cafetariaplan verdienen ook in de toekomst een plaats.
België: een complexe sociale zekerheid, een hoge loonwig
De OESO moedigt een hervorming van de Belgische sociale zekerheid aan. Een harmonisering van de aparte stelsels voor werknemers en zelfstandigen moet de huidige complexiteit drastisch terugdringen. Tegelijk is de EU van oordeel dat de loonwig in België nog altijd te hoog blijft, ondanks de tax shift. Dat heeft een impact op de netto koopkracht van werknemers en de totale loonkost van werkgevers.
De complexiteit van de sociale zekerheid was niet het uitgangspunt van de basis maar is het resultaat van een continue zoektocht naar het verkleinen van de loonwig, vaak door de creatie van nieuwe verloningsvormen. Zo ontstond in 2009 de ecocheque als resultaat van de onderhandelingen tussen werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers, bezegeld door minister Onkelinx. Eerder werd de bedrijfswagen aangemoedigd vanuit de regering door een (para)fiscaal gunstig regime. En het is van belang om daar geen stap terug te zetten. Dat gebeurde bijvoorbeeld met de vernietiging van de ‘cash-for-car-regeling’ door het Grondwettelijk Hof.
Omgaan met complexiteit en personaliseren van de verloning
Ondernemingen hebben een nieuwe manier ontwikkeld om met die complexiteit om te gaan: flexibel verlonen of het cafetariaplan. Binnen een budget stellen de werknemers zelf hun eigen loonpakket samen. Een cafetariaplan geeft werknemers dus meer inspraak. Wat voor de éne werknemer interessant is, is dat niet noodzakelijk voor zijn of haar collega.
Onderzoek van Vlerick Business School toont aan dat flexibel verlonen deel uitmaakt van het strategisch beloningsbeleid van ondernemingen. Dat is trouwens geen Belgische trend.
Het personaliseren van loonvoorwaarden is een wereldwijd fenomeen. Werknemer willen zelf kiezen, werkgevers geven hen de daartoe kans.
Flexibel verlonen: Een dubbele steun voor ondernemers
In België geeft het cafetariaplan een dubbele steun in de rug :
- Ten eerste helpt het om de loonwig te beheersen en de koopkracht van werknemers te versterken. Niet door een nieuw (para)fiscaal voordeel te creëren. Wél door hen de optimale keuze aan te beiden uit de loonvoordelen die al bestaan.
- Ten tweede versterkt het de retentie van werknemers. Individuele keuzemogelijkheid maakt het loonpakket aantrekkelijker. Happy employees make happy clients. En daar is elke Belgische onderneming naar op zoek.
Hervormen om te verbeteren
Elke hervorming van de sociale zekerheid en de belasting op arbeid moet rekening houden met de toegevoegde waarde van flexibel verlonen voor het personeelsbeleid van ondernemingen. Zeker nu flexibel verlonen meer en meer ingeburgerd is. Elke hervorming van de sociale zekerheid en de belasting op arbeid moet rekening houden met die realiteit.
Flexibel verlonen verdient ook in de toekomst een plaats.
Na ruim twee jaar studiewerk is het rapport van de Hoge Raad van Financiën over de verlaging van de belasting op arbeid bijna klaar. Een wijziging van de Belgische sociale zekerheid moet zijn afgestemd op de nieuwe fiscaliteit. Enkel zo kan de concurrentiepositie van Belgische ondernemingen en de Belgische arbeidsmarkt worden versterkt.