Zó ziet het nieuwe leren eruit (en de nieuwe docent/trainer)

Iedere maand kan je ook inspiratie tanken uit de Verenigde Staten, dankzij Lisbeth Claus. Lisbeth is professor Management & Global HR aan Willamette University (MBA) in Salem, Oregon (VS) en auteur van diverse HR-boeken. Samen met Lesley Arens schreef ze ‘#ZigZagHR – Waarom de beste HR geen HR meer is’.

Mijn vader was een onderwijzer, net als zijn vader. Weetgierig zijn, is een kenmerk van de familie Claus. Als ik als klein kind bij pépé op bezoek ging, volgde er altijd een ondervraging. Wat is een derde van 100? Het juiste antwoord was 33 en een derde én dus niet 33,3! Hoewel ik het juiste antwoord gaf (ingefluisterd door mijn oudere zus), ontdekte ik pas (veel) later de nuance. Dit voorbeeld doet me denken aan het verschil tussen een ‘fixed’ en ‘growth mindset’ (een concept van Carol Dweck) en het belang van kritisch denken. Als opvoedkundige doceer ik aan mijn studenten niet alleen de cursussen over management en HR, ik bereid eigenlijk toekomstige managers voor op levenslang leren, zodat de houdbaarheid van hun kennis beter gegarandeerd is.

Leren is de nieuwe mondiale munt, een conditio sine qua non in een onzekere wereld. Toch wortelen veel leer- en ontwikkelingsinitiatieven nog steeds in een ‘fixed’ mindset, vastgebeiteld in de afgesloten derde industriële revolutie.

We hebben evenwel ‘fluid learning’ nodig – een leerervaring op maat en flexibel, geschikt voor een leven lang leren.

In mijn vorige HRD en academische rollen ontwikkelde ik een ‘fluid learning’-pedagogiek, een eclectisch leermodel, gedragen door leergiganten als Toru Kumon, Peter Senge en Salman Khan. ‘Fluid learning’ integreert de volgende tien essentiële elementen die een ‘growth mindset’ opbouwen:

1. Pas het leren aan de lerende aan

‘Fluid learning’ houdt rekening met het unieke karakter van elke leerling in plaats van het afleveren van een one-size-fits-all voor de gemiddelde leerling. Een mens heeft verschillende leerstijlen, denkmodi, ervaringen, probleemoplossende competenties en motivatie. Dat maakt iedereen uniek, iedereen staat op een eigen plek in het leertraject. Standaardroutes kunnen dus niet bijster veel baten.

2. Ontwikkel metacognitieve vaardigheden

Verrassend veel mensen – zelfs met een hogere opleiding – hebben hun metacognitieve vaardigheden of het bewustzijn van het eigen leren niet ontwikkeld. Metacognitieve leervaardigheden zijn afhankelijk van diverse factoren. Hoe ontwikkelt de cursist het leervermogen door feitelijke kennis? En door het begrijpen van feiten en ideeën in een context? Kan de leerling de kennis ook toepassen? Leert hij/zij kritisch denken? Het verwerven van levenslange leervaardigheden is ook van cruciaal belang om de houdbaarheid van kennis te waarborgen, aangezien (management)theorieën en praktijken snel komen en gaan.

3. Richt je op kritisch denken

‘Fluid learning’ vereist ‘kritisch denken’-competenties, zoals observatie, analyse, interpretatie, reflectie, evaluatie, gevolgtrekking, uitleg, probleemoplossing en besluitvorming. Kritisch denken is essentieel om een oordeel te kunnen vormen en autonome beslissingen te nemen bij de toepassing van de nieuw verworven kennis en vaardigheden.

4. Zorg voor hapklare ‘deep learning’

Vandaag wordt een lerende steeds gemakkelijker afgeleid, wat resulteert in oppervlakkig leren in plaats van ‘deep learning’, een term die ik leen uit Cal Newports boek ‘Deep Work’ (2016) en toepas op het leren. Newport definieert ‘diep werk’ als professionele activiteiten uitgevoerd in een staat van afleidingsvrije concentratie, die je cognitieve vermogens stevig verhogen. Deze inspanningen (in dit geval: leerresultaten) verbeteren je vaardigheden en zijn moeilijk te repliceren. Dit leren hoeft niet overweldigend te zijn, maar gebeurt best stap voor stap, hap voor hap in reguliere sprints zoals in de agile methodiek.

5. Pas ook ‘flipped learning’ toe

‘Flipped learning’ is een omgekeerde vorm van leren waarbij leerlingen zich vertrouwd maken met het basismateriaal (door zelflezen, cases, video’s,…) voorafgaand aan het leermoment. Het vergt de nodige motivatie en verantwoordelijkheidszin van zowel leerling als instructeur. Eigenlijk verdient de cursist hierbij een toegangsbewijs door persoonlijke voorbereiding. De instructeur wordt veeleer een curator die de juiste leerstof selecteert. Hij/zij ruilt het klassieke ex cathedra doceren in voor een hoger niveau met actieve participatie van de lerende. Geen stijf exposé, maar een dynamische dialoog.

6. Leer actiegericht

Bij ‘action-oriented learning’ werkt de lerende aan reële problemen en komt op de proppen met echte oplossingen, gebaseerd op de kennis, tools en technieken die zopas aangeleerd werden. Actieleren is hands-on, ervaringsgericht en zinvol door de onmiddellijke toepassing. Vandaag wordt het vaak aangevuld met ‘workflow learning’, waarbij de lerende snel online antwoorden vindt op vragen over zijn/haar job.

7. Vertrouw op ‘peer learning’

Leerlingen leren zoveel van elkaar als van hun instructeur. ‘Peer learning’ wordt gestimuleerd door het cohortmodel waarbij mensen met dezelfde interesses en doelen samen vooruitgang boeken dankzij de lessen, ervaringen en een (netwerk)band, die ook na het leerevenement blijft bestaan.

8. Gebruik een hybride lesmethode

Leren in de klas en online hebben elk hun voor- en nadelen. In plaats van een polemiek te ontketenen over de beste benadering, zoek je beter uit welke de meest geschikte is op een bepaald moment. ‘Fluid learning’ is van nature hybride, mengt de stijlen, vormen en middelen. Het kiest de meest geschikte aanpak voor elke etappe van het leertraject.

9. Geef feedback en coaching

Gerichte feedback verbetert de kwaliteit van de leerervaring door zich te concentreren op het ontwikkelen van sterke punten en het aanwijzen van zwakke punten die in de weg staan van de sterke. Zoals Peter Drucker al zei, het is alleen door feedback dat we onze sterke punten begrijpen. Onderzoek naar feedback toont aan dat dit best werkt wanneer het is geïndividualiseerd. De ene benadering werkt immers beter bij de ene dan bij de andere…
Coaching is een geïntegreerde set van acties gericht op het stimuleren van de leerprestaties van een individu of team. Het vereist een context van vertrouwen en begrip. De lerende moet vragen kunnen stellen, niet alleen ‘uitleg’ krijgen. Feedback en coaching zijn sleutels tot het ontwikkelen van leerflexibiliteit.

10. Ondersteun met IT

Bij het uitbouwen van ‘fluid learning’ speelt IT een essentiële rol. Het gebruik van IT maakt van de instructeur de curator van de kennis. Bovendien biedt IT de mogelijkheden om op grote schaal te werken en tegelijkertijd toch te kunnen personaliseren.

<< >>

Dankzij ‘fluid learning’ heeft Lisbeth Claus de afgelopen drie jaar haar traditionele klassikale MBA-cursus Organizational Behavior/Management omgebouwd tot een hybride masterclass voor het ontwikkelen van ‘Awesome Managers’.

Schrijf je nu in!

Lisbeth Claus biedt ook een online-cursus aan, gebaseerd op het boek. De lerende moet er drie uur per week voor veil hebben (1 uur voorbereiding, 1 uur webinar, 1 uur toepassing). Er zijn nu drie reeksen van zes weken. Er is ook ruimte voor persoonlijke feedback, teamwerk en netwerking. Alle info: [email protected]
De volgende ‘Awesome Manager’-groep start op 15 september.

Lisbeth Claus

Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief

Ook interessant

LEES MEER