Welzijn op het werk op de agenda in januari 2020

Uit het Nationaal Geluksonderzoek van professor Lieven Annemans bleek dit jaar dat 46 procent van de Belgen zich soms tot altijd eenzaam voelt, bij jongvolwassenen tussen 20 en 34 jaar is dat meer dan de helft. Eén op de vijf jongeren heeft psychische problemen. En elk jaar stappen in België 1200 mensen uit het leven en meer dan 12.000 mensen ondernemen een poging daartoe. Dat is hallucinant. Even hallucinant overigens zijn de beperkte middelen die de overheid aanreikt om dat te verhelpen: 1,2 miljoen euro. Tegenover 500 miljoen euro voor minder verkeersslachtoffers. Nochtans vallen er meer doden door suïcide dan door het verkeer.

Volgens Marc Vande Gucht heeft dat te maken met het feit dat psychiatrie nog altijd stiefmoederlijk behandeld wordt binnen de geneeskunde. Bovendien is het makkelijker praten over verkeersdoden dan over emoties.

In januari 2020 staat wellbeing op de agenda van #ZigZagHR en we gingen daarvoor langs bij Marc naar aanleiding van het derde boek dat hij momenteel aan het schrijven is ,samen met Geert Serneels, over mentaal welbevinden op de werkvloer. Marc kan terugblikken op een rijk gevulde carrière in het bedrijfsleven, onder meer als commercieel directeur van De Tijd. Sinds zijn dochter Joke uit het leven stapte, kijkt hij anders aan tegen werk en leven. In 2005 richtte hij samen met Jan Toye (ex-Palm Breweries), wiens zoon ook uit het leven stapte, GaVoorGeluk op, een fonds dat investeert in projecten die de veerkracht van jongeren verhogen.

Ik moest een kind verliezen om te beseffen dat ik fout bezig was, dat ik teveel in Excel-bestanden dacht, aldus Marc.

We hadden een gesprek met Marc over mentaal welbevinden op en naast het werk en wiens verantwoordelijkheid dat vooral is; over veerkracht en hoe mensen daarin volgens hem kunnen groeien; over de versnippering in de hulpverlening en de gevolgen daarvan en over de morele plicht die we volgens Marc allemaal hebben om wie het minder goed heeft, te helpen.

En dat is ook de overtuiging van Dirk De Wachter, Vlaanderens meest bekende psychiater-psychotherapeut die de rol opneemt van Open-Your-Mind gast deze maand. Voor hem is het kunnen spreken over verdriet, over eenzaamheid en wat niet goed loopt de meest eenvoudige vorm van burn-out preventie. Meer nog, hij stelt dat ons streven naar geluk als levensdoel een vergissing is, en dat het beter is om te streven naar zin en betekenis en verbinding.

Mensen zouden gerust wat meer elkaars psychiater mogen zijn, meent Dirk De Wachter.

Zijn meest recente boek ‘de kunst van het ongelukkig zijn’ is een pleidooi voor wat meer ongelukkigheid. Hij heeft ook een uitgesproken mening over experiences, employer branding, human resources ‘managers’ en over de chief happiness officer.

Je kan leven tot op de bodem, maar soms is de pudding aangebrand op de bodem, aldus De Wachter.

Ook de maandelijkse blog van Lisbeth Claus, co-auteur van het boek #ZigZagHR gaat in januari 2020 over de psychische gezondheid op het werk. Volgens de World Health Organization heeft één of vijf volwassenen psychische klachten. Het gaat van milde depressie tot ernstige aandoeningen, waarvan vele uitgelokt of verergerd worden door stress. Het is pijnlijk duidelijk dat de huidige werkplek nog niet klaar is om met mentale kwetsbaarheid om te gaan. In het magazine van januari 2020 deelt ze een aantal leading practices die in de HR-literatuur over dit thema terug te vinden zijn.

En de wetenschappelijke reflectie kregen we deze maand aangereikt door Elke Van Hoof, professor aan de Vrije Universiteit van Brussel, zaakvoerder van het huis voor Veerkracht en ondertussen een veel gevraagd internationaal spreker. Ook zij ziet het belang in van preventieve maatregelen in het kader van welzijn van medewerkers, maar dan met de nadruk op alle medewerkers en in het bijzonder diegenen die zich vandaag heel goed in hun vel voelen.

De focus ligt volgens professor Van Hoof veel te sterk op wie niet meer mee kan.

Ze brengt een kritische reflectie over ‘welzijn’, een paraplubegrip waar volgens haar (te) veel onder kan vallen, en waarover er veel wetenschappelijk onderzoek beschikbaar is maar de kwaliteit ervan doorgaans te wensen over laat. Inzetten op preventie loont wel degelijk, maar dan zullen we voorbij de fruitmanden en de speeldozen moeten gaan, want een geïntegreerd en activerend welzijnsbeleid start met HR analytics, en niet met een zoveelste bevraging die medewerkers op den duur toch niet meer willen invullen…

In de maand januari staat het #ZigZagHR tijdschrift integraal in het teken van welzijn.