De brandweer, ’t Stad en een leidinggevende functie. Die combinatie sprak Bert Brugghemans zo sterk aan, dat hij in 2016 meedong naar de aanstelling als brandweercommandant van Zone Antwerpen. Op zijn 35ste werd hij er de jongste korpschef ooit, meteen verantwoordelijk voor meer dan 1000 medewerkers. Zijn jonge leeftijd is geen hinderpaal, aldus Brugghemans, want leeftijd is geen goed selectiecriterium. Openheid daarentegen vindt hij wel belangrijk, alsook invloeden van buitenaf kunnen capteren en daarop inspelen, leren van andere sectoren.
Wat kan het bedrijfsleven leren van de korpschef van de Antwerpse brandweer? Dat ontdek je op 20 februari want Bert Brugghemans opent als onze Open-Your-Mind Keynote speaker het Connect & Learn Event rond Leiderschap.
We gingen al langs bij Bert voor een boeiend gesprek over hoe leiderschap en HR vorm krijgen bij de brandweer. We hadden het over scenario denken, waarom een crisisproces zinvoller is dan crisisplan, waarom kernprocessen efficiënt moeten zijn, maar mensen ook moeten leren hoe en wanneer daarvan af te wijken.
We laten je alvast even proeven…
Hoe krijgt leiderschap concreet vorm bij de brandweer?
Bert Brugghemans “Het begint al tijdens de rekrutenopleiding die een jaar duurt en waarin een half jaar stage vervat zit. Waarom? Omdat je als brandweer te allen tijde in een situatie kan terechtkomen waarin je de leiding moet (over)nemen. Dat wordt er echt in gedrild. We verwachten ook veel flexibiliteit in leiderschapsstijlen: soms moet je heel directief zijn, dat is vooral het geval bij eenvoudige interventies, dan moet je de procedures volgen. Punt. Naarmate de interventie complexer is (en dat gebeurt meer en meer), moet de leidinggevende loslaten en vertrouwen op de competenties van het team. De lead wordt dan (over)genomen door wie in de situatie daartoe het best geplaatst is.”
De brandweer is toch gekend om de strakke hiërarchie?
BB “In tegenstelling tot wat velen veronderstellen, is de brandweer helemaal niet strak hiërarchisch. Het is overigens niet evident voor leidinggevenden om continu te switchen tussen zelf de lead hebben op het ene moment en erop vertrouwen dat de andere de juiste dingen gaat doen op het andere moment. Daar gaat frontlijn-leiderschap ook over: erop vertrouwen dat mensen de juiste dingen zullen doen, ook als je er niet bij bent of als ze niet onder jouw controle of supervisie staan.
Er bestaan verschillende technieken om dat leiderschap bij het volledige korps te helpen ontwikkelen. Waarden, fierheid en symbolen zoals het uniform spelen daar ook een belangrijke rol in en maken dat brandweermannen tot het uiterste durven en willen gaan én dat ze dingen doen die je niet in een contract kan gieten.
Daarnaast ben je ook nog leidinggevende in je ploeg: je moet met elkaar samenleven, net als in een gezin. En net zoals in een gezin, moet je soms streng zijn en weten wanneer je moet loslaten. Voor mij is de brandweer de mooiste teamsport: je doet alles in team en niets hangt af van je individuele prestatie. Daar lopen we helaas wel wat tegen het wettelijk kader aan: de kaders van de overheid laten niet toe dat we op groepsniveau evalueren en verlonen.”
De rest van het interview lees je in de 5de editie van #ZigZagHR – Abonneer je hier