Waar ligt de grens tussen toxisch en uitdagend leiderschap?

Zowat elke dag krijgen we te maken met nieuwsberichten over fysiek en psychisch grensoverschrijdend gedrag in sport en cultuur. En ook op het werk duiken meer en meer klachten op over toxisch leiderschap en toxische werkomgevingen.

In een sfeer van groeiende individualisering en flexibilisering, de vrees voor burn-out en de terechte zorg voor welzijn van medewerkers, vinden veel hr-managers en leidinggevenden het moeilijk om streng of veeleisend te zijn naar hun medewerkers toe. Mag je nog op prestaties wijzen? Mag je thuiswerk terugschroeven omwille van de klanten? Mag je ook al eens boos worden? Is dat net geen teken van betrokkenheid? En is de lat hoog leggen geen bewijs van ambitie? Met andere woorden:

Waar ligt de grens tussen toxisch en uitdagend leiderschap?

Dat was de insteek van de HR Challenge van Antwerp Management School op 23 november. #ZigZagHR NXT was erbij en tastte mee de grenzen af tussen toxisch en uitdagend leiderschap.

Dagmar Van Gucht deelt enkele key take aways

Professor Dr Lou Van Beirendonck: “Leiders mogen de lat best hoog leggen voor hun teams. Resultaatgericht leiderschap met duidelijke doelen en een ambitieuze missie heeft namelijk een groter effect op prestaties dan coaching (ja, echt waar!). Het motiverende effect van scherpe doelen en een duidelijke richting mag niet worden onderschat. Resultaatgerichte leiders willen hun teams optimaal ondersteunen en doen dit op een respectvolle manier, met open communicatie. Ze laten de lat ook af en toe eens zakken om hun team rust te gunnen.
Toxische leiders daarentegen tonen geen respect voor hun teamleden en overschrijden verschillende grenzen. Ze sleuren hun teams mee in een emotionele rollercoaster, leggen de lat onmogelijk hoog en geven geen ademruimte.”

We leerden dat toxisch leiderschap een samenspel is van slechte intenties bij de leider in kwestie, een toxische bedrijfscultuur en stille omstaanders.

Eye-opener: een toxische leider kan alleen bestaan in een omgeving die toxisch gedrag voedt en tolereert en we hebben daar allemaal een verantwoordelijkheid in.

Dagmar Van Gucht

Wat kunnen we er dan aan doen?

De oplossing begint vaak met een eerlijk gesprek. Is de toxische leider zich bewust van de chaos die hij/zij aanricht? Als het antwoord ja is, dan hebben we te maken met toxisch leiderschap. Zo niet, dan kan coaching een oplossing zijn, maar soms is het beter om gewoon uit elkaar te gaan.

Er is ook nood aan meer bewustwording, vergelijkbaar met hoe we vroeger niet openlijk spraken over burn-out, maar nu allemaal bekend zijn met de signalen. Laten we ook sneller de signalen van toxisch leiderschap herkennen en de moed hebben om ze te benoemen.

Bedankt aan #ZigZagHR en AMS voor deze leuke avond! Het was een interessante combinatie van discussies over organisatorische processen die we dienen te herzien en het belang van psychologische veiligheid. We werden flink uitgedaagd door complexe cases waarop het antwoord zelden zwart-wit was, en konden heel wat van elkaar leren.

De HR Challenge van AMS gaf ons de kans om een deep dive te doen in het thema van toxisch leiderschap. Ik vond het interessant om in kleine groepjes te overleggen en bij te leren van de inzichten van de andere leden.
Bedankt #ZigZagHR voor deze kans!

Estée Van Lee (Senior Consultant HR PZ)

TIP voor de learnatics: Hier vind je het volledig opleidingsaanbod van AMS!

Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief

Ook interessant

LEES MEER