Geen producten in je winkelwagen.
Momenteel heeft in heel wat bedrijven het HR-team de handen vol met de opvolging van elke stap van de strikte procedurekalender van de sociale verkiezingen van mei 2020. Ongetwijfeld wordt in die bedrijven ook met enige spanning uitgekeken naar ‘dag X+35’ in de kalender. Die dag valt in de periode van 17 tot en met 30 maart 2020. Ten laatste op die dag zal bekend zijn wie kandidaat is om een mandaat op te nemen in het preventiecomité of in de ondernemingsraad. Bij de vorige verkiezingen stelden zo’n 130.000 werknemers zich kandidaat. We stelden hierover enkele vragen aan Olivier Wouters, advocaat-vennoot bij Claeys & Engels en expert in deze materie.
Wie mag zich kandidaat stellen ?
Olivier Wouters “De wet bepaalt een beperkt aantal voorwaarden waaraan de kandidaat moet voldoen. In de eerste plaats moet hij een werknemer zijn. Hij mag echter niet behoren tot het leidinggevend personeel, of de rol van preventieadviseur of vertrouwenspersoon hebben. Daarnaast moet de kandidaat op de verkiezingsdag minstens zes maanden anciënniteit hebben. Is dat niet het geval, dan moet gekeken worden of hij in 2019 binnen de technische bedrijfseenheid voor een totale periode van negen maanden tewerkgesteld was. Tot slot moet de kandidaat op de verkiezingsdatum minstens 18 jaar, maar jonger dan 65 jaar zijn. Komt de kandidaat op voor de categorie van ‘jeugdige werknemers’, dan moet hij jonger dan 25 jaar zijn.”
Hoeveel werknemers mogen zich kandidaat stellen in het bedrijf?
Olivier Wouters “Het aantal kandidaten hangt af van het aantal mandaten die ingevuld mogen worden als personeelsafgevaardigde in het preventiecomité en in de ondernemingsraad. Dit aantal mandaten wordt door de wet bepaald volgens het aantal werknemers dat in de technische bedrijfseenheid tewerkgesteld wordt op dag X, zijnde 90 dagen vóór de verkiezingsdag. Dag X valt dit jaar in de periode die loopt van 11 februari tot en met 24 februari 2020.
Ook uitzendkrachten die op dag X tewerkgesteld zijn bij de gebruiker moeten in aanmerking worden genomen voor het berekenen van het aantal mandaten voor de organisatie van de verkiezingen bij deze gebruiker. Dit geldt niet voor een uitzendkracht die een vaste werknemer vervangt waarvan de uitvoering van de arbeidsovereenkomst is geschorst.
Bijvoorbeeld in een technische bedrijfseenheid met 150 werknemers zijn er voor het comité zes mandaten in te vullen en nog eens zes voor de ondernemingsraad. Daarenboven kunnen evenveel plaatsvervangende mandaten als effectieve mandaten voorzien worden.”
Mogen uitzendkrachten opkomen als kandidaat?
Olivier Wouters “Uitzendkrachten hebben sinds deze verkiezingen onder bepaalde voorwaarden stemrecht bij de gebruiker. Maar zij kunnen bij de gebruiker niet opkomen als kandidaat.”
Wie mag kandidaten voordragen?
Olivier Wouters “Enkel de drie interprofessionele werknemersorganisaties (dit wil zeggen ABVV, ACLVB en ACV) mogen kandidaten voordragen voor alle personeelscategorieën (arbeiders, bedienden, kaderleden en jeugdige werknemers). Voor de ondernemingsraad kunnen, wanneer er een afzonderlijk kiescollege voor kaderleden is, de kandidatenlijsten voor deze categorie ook worden ingediend door de NCK. Daarnaast kan ook een interne kaderlijst worden ingediend als minstens 10% van de kaderleden van de onderneming deze lijst ondersteunt.”
Vanaf wanneer zijn de kandidaten beschermd tegen ontslag?
Olivier Wouters “De kandidaten genieten de bijzondere ontslagbescherming vanaf dag X-30 (deze datum valt voor deze verkiezingen in de periode van 12 tot en met 25 januari 2020). Op dit tijdstip heeft de werkgever nog geen kennis van de kandidatenlijsten, aangezien die hem pas op dag X+35 bezorgd moeten worden. Deze periode van 65 dagen noemen we daarom ook de ‘occulte beschermingsperiode’. Elk ontslag dat plaatsvindt tijdens deze periode is uiterst riskant en af te raden, aangezien de ontslagen werknemer zich alsnog kandidaat kan stellen bij de verkiezingen. Hij geniet dus met terugwerkende kracht de ontslagbescherming.”
Kunnen kandidatenlijsten betwist worden?
Olivier Wouters “Ja, de wet voorziet in een strikte kalender die gevolgd moet worden als men één of meerdere kandidaten wenst te betwisten. Die betwisting kan gaan over de vraag of de kandidatuur voldoet aan alle wettelijke verkiesbaarheidsvoorwaarden (zoals de anciënniteit). Daarnaast kan een werkgever een kandidatuur betwisten omdat hij meent dat die is ingegeven voor rechtsmisbruik. Bij de vorige sociale verkiezingseditie van 2016 zijn er heel wat geschillen geweest omtrent de kandidatenlijsten.”
Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief
Jouw verhaal lanceren bij #ZigZagHR?
Bespreek met ons de opties om jouw branded content op onze site te zetten.
