Erkend Kempens maatwerkbedrijf de Sprong uit Meerhout is het eerste Belgische maatwerkbedrijf dat sociale tewerkstelling inzet om het zorgpersoneel van het Ziekenhuis Geel een helpende hand te bieden. Met financiële ondersteuning van provincie Antwerpen kunnen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt opgeleid worden tot ‘Gezondmakers’.
De zorgsector kampt met een tekort aan personeel en komt daardoor onder druk te staan. De cijfers maken het concreet: gedurende het jaar 2023 heeft VDAB 1.383 vacatures ontvangen voor zorgkundigen in de provincie Antwerpen. Eind december 2023 stonden er nog 255 vacatures open voor zorgkundigen in onze provincie. Als je dat vergelijkt met het jaar 2021, stijgt het aantal vacatures, toen waren het 1.074 ontvangen vacatures.
Tegelijkertijd is er nog een grote groep van mensen die moeilijk toegang krijgt tot de arbeidsmarkt. De sociale economie zet zich dagdagelijks in om deze kloof te verkleinen. Om de sociale economie en de zorgsector dichter bij elkaar te brengen, zijn er echter nog wel wat drempels weg te werken.
Het Kempens maatwerkbedrijf de Sprong uit Meerhout bouwde al de nodige expertise op in woonzorgcentra waar ze reeds mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzetten. Zij helpen het zorgpersoneel met allerhande taken waarvoor geen specifieke kwalificaties nodig zijn. Maaltijden rondbrengen, bedden opmaken, water op de kamers voorzien, een ommetje maken met de bewoners, … Dat loopt enorm goed. Veertien medewerkers zijn zo al aan de slag, verspreid over vijf verschillende woonzorgcentra in de omgeving. Zorgkundigen krijgen zo veel meer ruimte om zich te concentreren op hun kerntaken. Die helpende handen van de maatwerkers, ‘Gezondmakers’, zijn dus een enorme meerwaarde nu de druk op het medische personeel zo hoog is.
Pilootproject voor gezondmakers in ziekenhuizen
Het maatwerkbedrijf de Sprong kan dankzij de steun van de provincie Antwerpen deze expertise nu ook inzetten voor ziekenhuizen.
Bart Quirijnen, directeur van vzw De Sprong
“Door de steun vanuit de provincie kregen we de kans om het werkterrein van de Gezondmakers te verruimen. De samenwerking met het ziekenhuis van Geel is een pilootproject, en echt wel een unicum voor België. Het principe is hetzelfde als bij de woonzorgcentra waar we intussen al heel wat ervaring hebben opgebouwd. Ook hier is het de bedoeling dat onze medewerkers bepaalde niet-medische taken overnemen van het zorgpersoneel. Denk maar aan patiënten van hun kamer naar een onderzoeksruimte vervoeren, maaltijden naar de kamers brengen of helpen bij de koffieronde,… De provincie subsidieert het project voor één jaar, daarna is het de bedoeling dat de Sprong dit zelf verder zet.
Verpleegkundige uit Armenië bloeit open
Afgelopen zomer startten de voorbereidingen voor het project, en sinds 1 september zijn er twee ‘Gezondmakers’ deeltijds aan de slag in het Ziekenhuis Geel.
Zo was Seda, afkomstig uit Armenië, al een hele tijd werkloos, terwijl ze in haar thuisland aan de slag was als verpleegkundige. Hier in België vormde de taalbarrière een grote hinderpaal. Maar nu werkt ze vier uur per dag. Ze helpt bij de maaltijdbedeling en voert logistieke taken uit, zoals de voorbereidingen voor staalnames en stalen naar het labo brengen. Seda legt uit: ‘Nu ik in het ziekenhuis kan werken, voel ik mijn zelfvertrouwen groeien. Tegelijk leer en oefen ik mijn Nederlands, het is al een stuk verbeterd. Ik ben een heel tevreden Gezondmaker.’
Doorstroom naar de arbeidsmarkt
De Sprong wil zich onderscheiden van andere maatwerkbedrijven door meer te focussen op doorstroom van hun medewerkers. Met andere woorden: ervoor zorgen dat de mensen met de juiste capaciteiten aan de slag kunnen in het reguliere arbeidscircuit. “Als onze mensen zich goed voelen in hun job en alles vlot verloopt, bekijken we of er mogelijkheden zijn om hen vast in dienst te laten treden bij de werkgever”, legt Raf Moons, voorzitter vzw De Sprong, uit.
Dat kan in uiteenlopende rollen, zoals bijvoorbeeld als poetshulp of logistiek medewerker. Maar ook een opleiding tot zorgkundige behoort tot de mogelijkheden. Op die manier krijgen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt écht de kans om zichzelf te ontplooien en hun toekomst vorm te geven.
Win-win situatie
Dankzij de ondersteuning krijgen zorgkundigen meer ruimte voor hun taken, en dat komt ook de patiënten ten goede. ‘Het is deze win-win situatie die we voor ogen hadden met onze subsidieoproep rond samenwerking sociale economie en de zorgsector’, voegt Kathleen Helsen, gedeputeerde voor sociale economie toe. ‘We willen nieuwe tewerkstellingskansen creëren voor doelgroepmedewerkers binnen de zorgsector. Hiervoor moeten de beide sectoren, sociale economie en de zorg, elkaar beter leren kennen om samen drempels weg te werken zoals een taalbarrière, een begeleidingsnood, diplomavereisten, … Zo wint de zorgsector én de sociale economie.’
De slaagkans van inclusief ondernemen en de ‘gezondmakers’ hangt sterk af van de ondersteuning door het ziekenhuispersoneel.
Walter Claessens, directeur verpleging in Ziekenhuis Geel, licht toe:
“Op de werkvloer zijn het voornamelijk onze diensthoofden die de medewerkers van De Sprong ondersteunen. We hebben vanaf het begin ingezet op een goede begeleiding, zodat ze snel zelfstandig taken op zich konden nemen. En dat loopt heel goed. ‘Gezondmakers’ Seda en Mario zijn nu ongeveer een half jaar aan de slag in ons ziekenhuis en ze draaien ondertussen mee als gewaardeerde teamgenoten.”