Stel je voor dat je morgen op het werk begroet wordt door je robot collega. Klinkt futuristisch? Met de opkomst van automatisering en AI is dit voor sommigen al de realiteit. Betekent dit dat robots en machines ons werk volledig overnemen? Niet per se. Maar ze veranderen wel de manier waarop we werken. In haar keynote op HRM in de overheid (13 februari 2025) zal Anita Lettink dieper ingaan op de snel veranderende toekomst van werk en de 5 prioriteiten voor een toekomstbestendig HR. #ZigZagHR kon haar al even strikken en ontfutselde 2 van de 5 prioriteiten.
Aan andere knoppen draaien
Waar gaat het naartoe met de toekomst van werk? Hoe ziet werk eruit over 10 jaar? Welke skills en vaardigheden hebben we dan als organisatie nodig? En hoe gaan we die skills verwerven of ontwikkelen? Maar vooral: wat wil die nieuwe medewerker? Dat is volgens Anita Lettink de eerste belangrijke vraag die alle organisaties zullen moeten beantwoorden. En overheidsinstellingen zullen daarvoor aan andere knoppen moeten draaien, want inzake beloning – een van de belangrijkste criteria om medewerkers te werven en te binden – is er weinig ruimte in een overheidscontext. Aantrekkelijk werkgeverschap hoeft uiteraard niet (uitsluitend) in beloning te zitten. Ook leiderschap en cultuur zijn belangrijke parameters. Overheidsinstellingen trekken doorgaans een specifiek profiel van medewerkers aan, die vooral voldoening halen uit het dienen van het maatschappelijk belang. Als je erin slaagt om als overheidsinstelling aan die verwachtingen tegemoet te komen, kan je medewerkers ongetwijfeld op een duurzame manier aan je binden.
Automatisering: bedreiging of verrijking?
In welke mate zullen automatisering en robotisering het werk van mensen overnemen? Dat is een tweede belangrijke vraag die iedereen zich stelt. “Eerst en vooral is het veel moeilijker”, zo stelt Anita Lettink, “om werk te automatiseren dat niet-standaard is dan werk dat wel standaard is. Geen enkele straat, geen enkel huis is exact hetzelfde. Dat maakt het lastig om dergelijk werk door robots te laten uitvoeren. In het verleden heeft technologie overigens altijd meer werk gecreëerd. De aanname dat iedereen op termijn vervangen wordt door robots, zie ik in de praktijk niet gebeuren. Anderzijds kan het inzetten van robotisering wel helpen om mensen langer en gezonder te laten werken, denk bijvoorbeeld aan tilrobots die ingezet worden in verpleging waardoor medewerkers minder fysieke klachten krijgen en langer aan het werk kunnen blijven.”
Kom uit je bubbel
Volgens Anita Lettink zitten we ook in een media-bubbel.: “Slechts 20% van de beroepsbevolking wereldwijd is desk-based. De overgrote meerderheid zit niet dagelijks achter een computer of in een bureau, maar staat voor de klas, bedient klanten of helpt patiënten. Iedereen zit ook zelf in een bubbel, de wereld is veel groter is dan onze eigen omgeving en bedrijf. Er valt meer te leren door rond te kijken en buiten te komen dan door uitsluitend op onze smartphone te kijken.”
Generatieve AI is niet altijd de beste oplossing
Anita Lettink waarschuwt tot slot dat we onze verwachtingen ten aanzien van technologie en AI niet mogen laten leiden door technologiebedrijven: “We moeten goed nadenken over wat we (niet) willen en gebruik maken van de mogelijkheden die er zijn, zonder onze ogen te sluiten voor de onmogelijkheden en voor de dingen die we niet willen. De komst van AI gaat gepaard met heel wat ethische problemen, bias, beveiliging van data. Het antwoord is niet altijd generatieve AI. Vandaag wordt de indruk gewekt dat elk probleem opgelost kan worden met genAI. We moeten vooral kritisch blijven nadenken.”
3 vragen die elke HR-professional zich kan stellen
- Denk goed na over wat er de komende 15 jaar in je organisatie zal veranderen
- Denk goed na wie je daarvoor nodig hebt
- Denk goed na over hoe automatisering je verder kan brengen
+++
Anita Lettink is een van de keynote speakers op HRM in de Overheid. Je kan het programma hier bekijken.

Over Anita Lettink
Anita Lettink is een internationale spreker, auteur en adviseur, gespecialiseerd in de toekomst van werk en beloningssystemen. Ze is oprichter van HRTechRadar, en ze maakt deel uit van de Raad van Toezicht van de Hogeschool Utrecht. Daarnaast is ze auteur van het boek “Gelijk Werk? Gelijk Loon! Een praktische handleiding voor de succesvolle invoering van loontransparantie“