Tekort aan personeel? Herschool mensen op de werkvloer

Zorgband Leie & Schelde start in februari 2023 met een interne opleiding tot zorgkundige. De organisatie werkt hiervoor samen met CVO Groeipunt, het centrum voor volwassenenonderwijs in Oost-Vlaanderen. Het is de eerste keer dat een Vlaams zorgbedrijf medewerkers de mogelijkheid biedt om zich op de werkvloer om te scholen. In totaal zullen 18 mensen – van de poetshulp tot het keukenpersoneel – de kans krijgen om het leertraject van één jaar en drie maanden te volgen.

Op je vijftigste een carrièreswitch maken en een opleiding tot zorgkundige volgen? Voor veel mensen is de drempel om terug te gaan studeren allicht te hoog.

Daarom besloot Zorgband Leie & Schelde – de overkoepelende organisatie van zorginstellingen in Merelbeke, Destelbergen, Laarne en Nazareth – om die schoolbanken naar de werkvloer te halen.

Het bedrijf deed in samenwerking met CVO Groeipunt een oproep bij de eigen medewerkers om zich om te scholen. Iedere werknemer die zich geroepen voelt om voor ouderen te zorgen, mocht zich kandidaat stellen voor het duaal leertraject.

De oproep lokte zo’n 29 geïnteresseerde collega’s die vandaag nog uiteenlopende taken uitvoeren bij Zorgband Leie & Schelde. Van poetshulp afkomstig van het dienstenchequebedrijf tot personeel uit de keuken of de onderhoudsploeg en andere woonzorgmedewerkers.

Aangezien er slechts 18 plaatsen in de klas voorzien zijn, zal CVO Groeipunt in een volgende stap een definitieve selectie maken. Indien succesvol denkt Zorgband Leie & Schelde er wel aan om in 2024 met een nieuwe klas van start te gaan.

Tekort aan zorgpersoneel opvangen

Net zoals andere woonzorginstellingen heeft ook Zorgband Leie & Schelde te kampen met een tekort aan verzorgend personeel.

“Onze sector krijgt al jaren te maken met een gebrek aan zorgmedewerkers, maar nooit was het zo erg als vandaag”, zegt Githa Praet, Algemeen Directeur Zorgband Leie & Schelde.

“De pandemie heeft geen deugd gedaan aan het imago van de zorg, waardoor heel wat jonge mensen uiteindelijk voor een andere carrière kiezen. Uiteraard is dat jammer, want de sector heeft ook heel veel mooie verhalen te bieden. Om het tekort op te vangen hopen we nog steeds op een revisie van de stugge regels over zorghandelingen. Maar intussen willen we ook zelf creatief uit de hoek komen.”

De vele reacties op de interne opleiding zijn voor Githa Praet het bewijs dat het wel degelijk mogelijk is om nieuwe profielen te bereiken als je de drempel laag genoeg legt.

“De overheid vraagt om actief in te zetten op zij-instromers, maar plots terugkeren naar de schoolbanken schrikt veel mensen af. Wij willen hen daarom een duwtje in de rug geven en zien duidelijk dat er een extra instroom is wanneer je opleidingen op de werkvloer aanbiedt. Zonder dit initiatief hadden we nooit geweten dat er bij ons 29 mensen werken die het wel zien zitten om zich om te scholen tot zorgkundige.”

Wat opvalt is dat niet enkel jonge medewerkers op de oproep reageren. De klas van Zorgband Leie & Schelde zal uit een mix van verschillende leeftijden bestaan. De oudste kandidaat is zelfs 55 jaar.

Een van de potentieel toekomstige zorgkundigen is Femke Dewulf. Zij maakt al meer dan drie jaar deel uit van het onderhoudsteam.

“Tijdens de pandemie heb ik het zorgpersoneel mogen ondersteunen en ook nu nog spring ik af en toe bij om afwezigheden op te vangen. Het geeft me veel voldoening om de bewoners te helpen en mijn collega’s hebben me massaal aangemoedigd om de opleiding tot zorgkundige te volgen. Dat heeft me nog meer gemotiveerd.”

Eén dag les, vier dagen stage

CVO Groeipunt zal in de komende maanden een leerplan opstellen. Het volledige opleidingstraject tot zorgkundige duurt in totaal één jaar en drie maanden. Tijdens die periode krijgen de deelnemers één dag per week les in het woonzorgcentrum. De rest van de tijd volgen ze onder begeleiding van een mentor stage in een van de woonzorgcentra of in het revalidatieziekenhuis van Zorgband Leie & Schelde.

“Als je wil leren hoe je iets doet, dan leer je dat het best door het effectief op de werkvloer zelf te gaan doen in plaats van in een klaslokaal”, zegt Jolien Nachtergaele, Coördinator Ouderenzorg bij CVO Groeipunt.

“Voor ons is dit een unieke kans om de opleiding tot zorgkundige nog beter af te stemmen op de dagdagelijkse praktijk in het woon- en zorgcentrum.”

Na zes maanden zullen de deelnemers van de opleiding de status van logistiek medewerker verwerven. Nog eens zes maanden later worden ze verzorgende en na het volledige traject volgt dan het diploma van zorgkundige. Uiteraard blijven de deelnemers tijdens de opleiding hun loon ontvangen.

Ze starten met de verloning van hun bestaande functie, maar zullen dat loon doorheen het leertraject geleidelijk zien toenemen volgens de IFIC-barema’s van de zorgsector. Na de opleiding gaan de afgestudeerde zorgkundigen onmiddellijk aan de slag in het woonzorgcentrum waar ze stage hebben gelopen.

Natuurlijk moet Zorgband Leie & Schelde ook op zoek gaan naar nieuw personeel om de oude functies van de deelnemers van de opleiding in te vullen. Het zorgbedrijf krijgt hiervoor subsidies en werkt met het principe van Open Hiring. Dat wil zeggen dat mensen zonder sollicitatieprocedure meteen aan de slag kunnen in een functie waarvoor geen diploma vereist is.

“Acht medewerkers hebben via deze weg uiteindelijk een vast contract gekregen en één van deze mensen is momenteel zelfs kandidaat om zich bij te scholen tot zorgkundige. Een job met carrièremogelijkheden dus”, besluit Egbert Lachaert, voorzitter Raad van Bestuur bij Zorgband Leie & Schelde.