“Om te kunnen leren, moet je in staat zijn om feedback te geven én te ontvangen”

Leren en ontwikkelen is een prioriteit binnen organisaties die toekomstbestendig willen blijven, zo ook bij Bright Plus. Willen bedrijven toekomstgericht zijn en blijven inzetten op groei, dan is het belangrijk dat medewerkers blijven leren. Dat kan op verschillende manieren en hoeft het niet altijd heel groot te zijn. Doorgaans wordt ingezet op een mix van formeel leren en informeel leren. We focussen met Steven Cavens, HR Manager Bright Plus, op informeel leren.

Wil je flexibele medewerkers, dan loont het om in te zetten op informeel leren, een vorm van leren die spontaan en onbewust plaatsvindt, zonder vaste structuur of formeel curriculum. En dat uit zich in de meest uiteenlopende vormen: iets uitproberen op de werkvloer, zelfstudie, een podcast beluisteren. Je kan er ook anderen in betrekken, zoals een coach, een collega of je leidinggevende. Volgens Simon Beausaert, die aan de Universiteit van Maastricht optimale leeromstandigheden op de werkplek onderzoekt, vertonen organisaties vaak blinde vlekken als het gaat om informeel leren: doorgaans richten ze zich sterk op sociaal informeel leren, maar vergeten individueel informeel leren. Volgens hem heb je een mix nodig. Over het algemeen geldt dat kennisdeling op de werkvloer de sterkste impact heeft.

Centrale plaats voor informeel leren

Bij Bright Plus neemt leren een belangrijke plaats in. Sterker nog: het is één van de vijf pijlers waarop hun welzijnsbeleid gebaseerd is. Steven Cavens:

“Uit ons motivatie-onderzoek bleek dat informeel leren de belangrijkste manier is waarop mensen willen leren. Daarom krijgt het ook een centrale plaats in onze organisatie. Leren gebeurt vaak onbewust en ontstaat spontaan door samenwerking met collega’s, door peer to peer learning,…. Dat leren onbewust gebeurt, maakt dat het vaak niet geregistreerd wordt. Dit betekent niet dat het daarom minder belangrijk is, wel integendeel. Bij Bright Plus geloven we sterk in het 70-20-10 model van Charles Jennings: 10% van wat je kan, leer je door klassieke trainingen. 20% door samen te werken met collega’s, en 70% door te doen, door je job uit te oefenen.

Leren vraagt feedback

Feedback krijgt daarom bij Bright Plus een heel prominente plaats. “Want om te kunnen leren”, zo stelt Steven Cavens, “moet je in staat zijn om feedback te geven én open staan om feedback te ontvangen. We organiseren daar opleidingen over en het zit vervat in het onboardingstraject: iedereen die opstart bij Bright Plus volgt een reeks e-learnings en wordt uitgenodigd op een workshop.”

Kennisdeling

Andere vormen van informeel leren waar ze bij Bright Plus op inzetten, zijn coaching om collega’s te begeleiden in hun groeitraject en kennisdeling “Door kennis te delen, komt er voor iedere individuele medewerker ruimte vrij om nieuwe taken op te nemen. Enkele concrete voorbeelden van hoe wij dit aanpakken: we laten onze medewerkers zelf opleidingen geven aan nieuwe collega’s, ze mogen hun eigen projecten of best practices toelichten aan de rest van het team/organisatie, en in onze Bright Book club kunnen ze elkaar inspireren.”

Leren vraagt lef en leiderschap

Wie wil leren moet uit de comfortzone komen. Dat vraagt lef en leiderschap. Het is belangrijk om medewerkers daartoe voldoende te prikkelen en te stimuleren. De rol van de leidinggevende is hierin doorslaggevend volgens Steven Cavens. “Hiermee trap ik natuurlijk een open deur in. De praktijk wijst echter uit dat dit niet altijd zo evident is. We proberen leidinggevenden mee te geven dat leren – zeker informeel leren – niet ‘iets extra’ is. Het hoeft ook niet groot of complex te zijn. Zo kunnen leidinggevenden bijvoorbeeld hun team aanmoedigen om kennis te delen door in een meeting niet alleen de KPI’s te bespreken maar ook successen uit te wisselen. Idealiter is de leidinggevende ook een ‘leerleider,’ iemand die gericht is op leren en medewerkers aan elkaar koppelt om te leren van elkaar.“

Leren waarderen

Dat het loont om leren te stimuleren is evident. Wat minder evident is, is om leren te waarderen en in je doelstellingen op te nemen. “Bij Bright Plus hebben we daarom de tegenhanger van onze KPI’s, namelijk de HPI’s geïntroduceerd, als deel van ons welzijnsbeleid. Dit zijn onze Human Performance Indicators: concrete doelstellingen voor alle medewerkers om ons welzijnsbeleid mee uit te dragen. Want welzijn en leren, zijn ieders verantwoordelijkheid. Binnen de pijler getalenteerde medewerker is dat bijvoorbeeld het engagement nemen om na het volgen van een opleiding de learnings te delen met de rest van het team.”

Technologie als katalysator

Ook technologie speelt een grote rol bij informeel leren, omdat het leren toegankelijker, interactiever en persoonlijker kan maken. Je kan vandaag inspiratie tanken op tal van online fora en dankzij apps zit kennis in je broekzak en kan je korte leerervaringen flexibel inpassen in je werkdag. Technologie is met andere woorden een katalysator om informeel leren te boosten, op maat van de individuele behoeften van medewerkers.

Ook Steven Cavens bevestigt de impact van technologie:

“We hebben geïnvesteerd in een nieuw LMS systeem waarin we opleidingen en informeel leren bijhouden. Door deze data te capteren, kunnen we betere keuzes maken in ons aanbod en aanpak rond leren. We hebben ook een online bibliotheek waarin we alle opleidingen ter beschikking stellen zodat iedereen kan leren op eigen tempo. En in online groepen wordt kennis gedeeld met elkaar. In een expertise dashboard houden we het overzicht bij wie expertise heeft in welke domeinen. Zo weten we perfect welke kennis we in huis hebben en moedigen we medewerkers aan die met elkaar te delen.”

Micro learning

Volgens Steven Cavens zal microlearning in het kader van informeel leren alleen maar belangrijker worden. “Het maakt ook dat we kennis in stukjes kunnen delen. Anders riskeren we mensen te bedelven onder te veel nieuwe kennis, zoals nog te vaak gebeurt bij onboarding van nieuwe medewerkers”.

Drempels voor informeel leren

Het is moeilijk om de correlatie tussen prestatie-indicatoren en informeel leren aan te tonen. Maar dat neemt het belang ervan niet weg: informeel leren is geen keuze meer, het is vandaag een noodzakelijke voorwaarde om toekomstbestendig te blijven. Wie niet inzet op (informeel) leren, dreigt de boot te missen.

“Het mag dan misschien niet evident zijn om de impact van informeel leren op productiviteit aan te tonen, maar de impact zal wel heel zichtbaar worden als je er niet meer op inzet.” weet Steven Cavens. “We proberen bij Bright Plus toch het effect te meten door 1-op-1 bevragingen bij onze medewerkers, door concreet bij onze medewerkers te polsen naar hoe leerinitiatieven ervaren worden en hoe drempels weggewerkt kunnen worden.”

Daarnaast staan een gebrek aan tijd of middelen informeel leren in de weg. We onderschatten volgens Steven Cavens de toegevoegde waarde van informeel leren en de impact die we op elkaar kunnen hebben. Daarnaast speelt – op het niveau van de leidinggevende – ook vaak de angst om medewerkers te verliezen als je investeert in hun groei. Dat manifesteert zich in het krampachtig proberen vasthouden van medewerkers (talent hoarding).”

Tot slot kan ook het thuiswerk informeel leren beïnvloeden. “Organisaties moeten nu intentioneel inzetten op ‘spontane leermomenten’ omdat mensen minder fysiek samenwerken op kantoor. Online lunch & learn sessies (korte lunchsessies waarin kennis wordt gedeeld) kunnen daaraan in zekere mate tegemoetkomen.”

De toekomst van informeel leren

“Dat mensen vandaag ook deels van thuis uit werken, heeft onmiskenbaar een impact op informeel leren. Organisaties moeten nu intentioneel inzetten op ‘spontane leermomenten’ omdat mensen minder fysiek samenwerken op kantoor. Online lunch & learn sessies kunnen daaraan in zekere mate tegemoetkomen.”

===

5 tips

1. Stimuleer medewerkers om te leren van elkaar
2. Fauten maken mach: zorg voor een veilige werkomgeving
3. Erken de waarde van informeel leren
4. Creëer tijd en ruimte voor informeel leren
5. Maak het vooral niet te ingewikkeld: leren zit vaak in kleine dingen

===

Wil je graag meer weten?

In het magazine Bright Perspectives duikt Bright Plus dieper in de vijf uitdagingen en tonen experts hoe je ermee om kan gaan.
Wil je meer weten over één van de uitdagingen, namelijk informeel leren? Schrijf dan in voor het gratis webinar met Simon Beausaert!