Nessun Dorma: motto voor ons jachtige leven

Er was eens een prinses, prinses Turandot, die – moe van de vele aanzoeken van haar aanbidders – verkondigde dat de prins die met haar wil trouwen, eerst drie raadsels moet oplossen. Als hij faalt, volgt de hakbijl. Prins Calaf slaagt én legt haar zelf een raadsel voor: voor zonsopgang moet ze zijn naam te weten komen.

Operakenners herkennen ‘Turandot’ van Puccini, een bewerking van een Perzisch sprookje uit de 12de eeuw. Opmerkelijk: naarmate de eeuwen verstrijken en de versies elkaar opvolgen, neemt de rusteloosheid in het verhaal toe. Aanvankelijk overheersen orde en rust, vanaf begin 20ste eeuw haalt rusteloosheid de bovenhand.

Elke vrijdag tijdens haar wekelijkse strijk luisterde mijn ‘bebonne’ naar opera. Ik was er als kind door gefascineerd hoe ze tijdens het strijken altijd begon te wenen. Het heeft me een afkeer voor strijken bezorgd én liefde voor opera. Dat kwam allemaal terug toen ik vorig jaar langs ging bij hoogleraar Ethiek, Filosofie en Medische Filosofie Ignaas Devisch. Filosofie is dansen op de huid van de tijd: stilstaan bij de stroom van gebeurtenissen waarvan we deel uitmaken.

Misschien kunnen we als HR de uitdagingen van onze tijd, ook als het gaat over HR Tech, beter begrijpen door achterom te kijken?

Ik ging naar huis met tonnen inspiratie voor de ‘Open Your Mind’ én met zijn boek, waarin hij ‘Nessun Dorma’ vermeldt. Die prachtige aria in ‘Turandot’ staat – aldus Devisch – symbool voor de rusteloosheid: niemand mag slapen. Dat zingt prins Calaf uit volle borst: niemand mag slapen tot de prinses zijn naam kent.

Niemand mag slapen… Het zou niet misstaan als motto voor ons jachtige leven.

Waar ik ondertussen van overtuigd ben, mede dankzij Devisch, is dat rusteloosheid van alle tijden is én dat die rusteloosheid hand in hand gaat met onze zucht naar rust. Drukte en stilstand, verstrooiing en verveling zijn niet los te koppelen.

We beseffen dat het geluk in de rust ligt en niet in de drukte. Maar omdat we die rust niet aankunnen, maken we onszelf wijs dat de drukte ons gelukkig zal maken. Daarom plannen we onze weekends vol. Daarom blijven we steeds verlangen naar iets anders en op moment dat we dat verwerven, zijn we alweer op zoek naar het volgende.

Als moderne mens richten we ons leven in naar eigen voorkeur. Omdat de mogelijkheden onbegrensd zijn, blijven we onze grenzen verleggen. Bijgevolg zit er een zekere rusteloosheid ingebakken in ons bestaan: voor alles wat we doen, is er minstens één andere optie. Door technologie wordt de kloof tussen wat je aan het doen bent en wat je had kunnen doen nog veel groter.

Wat je nog leert van filosofie, ontdek je in het interview met Ignaas Devisch.
Warm aanbevolen.

Het gesprek vond plaats op een donderdagvoormiddag, daags nadien beluisterde ik ‘Turandot’.
Strijken was die vrijdagavond nog nooit zo rustgevend.

Merci Puccini.
Merci Ignaas Devisch.
Ik heb weer veel bijgeleerd.

En de strijkmand is leeg.

👉 Deze blog werd gepubliceerd in #ZigZagHR, maart 2020 – Luciano Pavarotti’s laatste optreden waarin hij Nessun Dorma zingt, krijg je cadeau…