Geen producten in je winkelwagen.
Agile. Data-driven. Design thinking. Digital. Strategic. Ongeacht welke ambitie, mindset of vaardigheid die populaire en vaak commerciële lijstjes aan de HR professional van de toekomst opleggen, in essentie komt het er op neer dat men vindt dat HR professionals beter moeten worden in hun vak. Ik ga mij niet wagen aan profetische voorspellingen over de nodige skills voor de toekomst. De vraag die ik mij wel durf stellen is in welke mate we mogen beweren dat HR een vak is. Zijn wij vakmensen?
Wat is een beroep?
Google het woord, profession, en je zal onder meer op Wikipedia lezen dat om van een beroep zoals apotheker, architect, boekhouder, burgerlijk ingenieur, dokter, jurist, notaris of tandarts te kunnen spreken, aan enkele voorwaarden moet worden voldaan.
Ten eerste, om de titel van beroepsbeoefenaar te kunnen dragen, moet je een lang en intensief vormingstraject hebben afgelegd en een vorm van certificering aan een erkende instelling hebben behaald. Door hun beroepsstatus vinden we deze opleidingen doorgaans terug in het aanbod van universiteiten, hogescholen en het secundair onderwijs. Kortom, de vorming tot het beroep is geïnstitutionaliseerd.
Ten tweede, beroepen zien hun belangen verdedigt via lokale, nationale en internationale vakorganisaties. Het bepalen van de toegangsvoorwaarden tot het beroep, het formuleren van professionele en ethische standaarden, het up-date to date houden van kennis via communicatie en vorming, zijn slechts enkele rollen van deze instellingen. Vakorganisaties zien er in essentie op toe dat elk lid het vak naar behoren uitvoert.
Ten derde, de toegang tot het beroep en de uitoefening ervan zijn ook gereguleerd door staatswetten. Deze legale erkenning zorgt ervoor dat niet om het even wie kan pretenderen een beoefenaar van het beroep te zijn en beoefenaars aansprakelijk zijn op beroepsfouten.
Misschien het meest essentiële kenmerk van een beroep, ten slotte, is het ontstaan en onderhoud van een gemeenschappelijke kennisbasis. De vakopleiding, vakorganisaties en wetten zien er op toe dat deze kennis wordt overgedragen, verder wordt ontwikkeld en correct wordt toegepast. Aldus kennen beroepen doorgaans ook hun eigen wetenschappelijke discipline.
Is HR een beroep?
Laten we bovenstaande voorwaarden toepassen op ons eigen vak.
HR-georiënteerde diploma’s maken intussen deel uit van het standaard aanbod van onderwijsinstellingen. Op enkele uitzonderingen na zijn deze diploma’s vooralsnog geen wettelijke vereiste om een HR-functie in een organisatie te mogen bekleden. Bovendien zijn er ook heel wat commerciële organisaties die de schijn van een professionele vorming en certificering ongebreideld kunnen ophouden.
Ook aan vakorganisaties geen gebrek in HR, maar ze hebben nog niet de formele status en macht van, bijvoorbeeld, de Orde der artsen of de balie. Bijgevolg zijn er ook amper wetten die de toegang en de uitoefening van het HR beroep reguleren.
Als academische discipline kent HR wel een zekere maturiteit, in die zin dat heel wat HR vraagstukken het onderwerp zijn van omvangrijk wetenschappelijk onderzoek. Helaas vindt deze onderbouwde kennis om diverse redenen die ik hier niet zal uiteenzetten moeilijk de weg naar de praktijk.
Mogen de echte HR reuzen opstaan alstublieft
Op de schouders van reuzen staan, is een uitdrukking die menigmaal heeft gediend om de gemeenschappelijke kennisbasis binnen een beroep te benoemen.
Binnen HR lijken we onze reuzen nog te vaak de rug toe te keren.
Ik wil niemand respect ontbreken. We doen echter onze reuzen oneer aan wanneer een jurist, ingenieur, romanist, onderwijzer, geschiedkundige etc., van de ene dag op de andere het voor het zeggen mag hebben binnen HR. We trappen onze reuzen op de tenen wanneer een tweedaagse training over strategisch opleiden voldoende is om verantwoordelijk te zijn voor de personeelsvorming en -ontwikkeling in een organisatie. We leggen onze reuzen het hoofd voor de voeten wanneer een HR-titel in een klinkend bedrijf of een boek geschreven hebben, liefst nog met een paar testikels, voldoende zijn om een forum te krijgen op HR evenementen of in HR media. We maaien onze reuzen het gras voor de voeten weg door anderen toe te laten wetenschappelijke kennis al te makkelijk af te schrijven als irrelevant of onpraktisch.
Ik zie ze aan de horizon
Ik hoor jullie al denken, “wie zijn die reuzen waar je het over hebt, Cédric?” Ik weet het nog niet goed, waarschijnlijk daardoor dat ik er me met een metafoor van afmaak. Ik wil immers niet stellen dat een sterke regularisatie van ons vak de enige oplossing is.
De essentie van vakmanschap ligt volgens mij eerder in kritisch denken en het overdragen, ontwikkelen en erkennen van die gemeenschappelijke kennisbasis.
Ik zie de reuzen aan de horizon wanneer vacatures voor HR functies relevante diplomavoorwaarden formuleren, wanneer een nieuw HR boek talrijke wetenschappelijke referenties bevat, wanneer HR dienstverleners pseudowetenschap uit hun aanbod bannen, wanneer HR beslissers wetenschappelijk onderzoek en statistische analyses van hun data raadplegen, wanneer evidence-based deel uitmaakt van de aankoopcriteria, wanneer kritische denkers HR mythes mogen ontkrachten op evenement of via andere media.
De reuzen zijn in aantocht!
Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief
