Levenslang leren cruciaal om positieve effecten digitalisering te maximaliseren

2 op de 3 werknemers in ons land zegt rechtstreekse impact van de technologische verandering te ondervinden in hun job. HR-dienstverlener Tempo-Team onderzocht in samenwerking met prof. dr. Anja Van den Broeck, arbeidsmotivatie-expert aan de KU Leuven, wat precies de gevolgen zijn van nieuwe technologie voor de werknemers en hun jobs.

Werknemers zeggen dat technologie hen helpt om hun job beter uit te voeren (30%) en hen nieuwe carrière-opportuniteiten biedt (22%). Aan de andere kant vreest een kwart van de respondenten kant jobverlies door automatisering en bijna één derde zegt meer werkdruk te ervaren door technologische veranderingen. 1 op de 10 werknemers verwacht zelfs dat AI en robots in de toekomst al het werk zullen doen.

Levenslang leren wordt daarom cruciaal om toekomstbestendig te blijven en de positieve effecten van digitalisering, automatisering en AI te maximaliseren.

Er vloeide al veel inkt over de impact van technologie in het algemeen en robotisering en AI in het bijzonder, op ons dagelijks leven en werk. Een van de cruciale vragen is welke impact dit heeft op onze jobs. Een representatief staal van Belgische werknemers die deelnamen aan het onderzoek zien als belangrijkste gevolgen van technologische verandering een toename van digitale communicatie (43%), de automatisering van het werk en meer nadruk op het meten, registreren of controleren van data (27%). Opvallend is dat nog steeds 1 op de 10 werknemers aangeeft dat er helemaal geen verandering zal plaatsvinden.

Positieve verandering

Nieuwe technologie brengt onherroepelijk verandering met zich mee. 29% van de werknemers zegt dat dit hen momenteel meer werk bezorgt. Maar werknemers zien ook belangrijke voordelen van nieuwe technologie bij de uitvoering van hun werk en hun inzetbaarheid. Volgens 30% van de ondervraagden zorgt technologie ervoor dat ze hun werk beter kunnen uitvoeren.

Daarnaast opent het voor bijna één op de vijf werknemers nieuwe mogelijkheden op de werkvloer. Ze geven aan dat technologie hen flexibeler en wendbaarder maakt, waardoor ze op verschillende plekken kunnen worden ingezet. Bovendien geeft 20% van de respondenten aan dat digitalisering en automatisering hen helpt om collega’s of klanten beter te kunnen helpen en 16% zegt dat het hun werk uitdagender maakt.

“Medewerkers die vooral kansen zien in de implementatie van technologie zijn meer gemotiveerd en geëngageerd voor hun job. Dit zijn ook de medewerkers die een gevarieerde job hebben met veel autonomie. Voor werkgevers wordt het daarom belangrijk om te kijken hoe taken verdeeld zijn op het werk en welke taken in de toekomst mogelijk overgenomen zullen worden door technologie. Wanneer technologie de takenpakketten van werknemers negatief dreigt te beïnvloeden, kunnen werkgevers nu al beginnen schuiven met taken. Dat komt het welzijn van medewerkers ten goede, en verhoogt de efficiëntie en wendbaarheid van de organisatie”, aldus Prof. Anja Van den Broeck.

Uit de comfortzone

Verandering noodzaakt werknemers om uit hun comfortzone te komen. Het verbaast dan ook niet dat de angst voor technologische vernieuwing aanzienlijk blijft, ondanks het feit dat mensen er nu al decennialang mee geconfronteerd worden. Zo vreest 37% dat technologie banen zal laten verdwijnen. 11% van de werknemers vreest zelfs dat robots en kunstmatige intelligentie zo geavanceerd zullen worden dat mensen overbodig worden op de werkvloer.

“Digitalisering en automatisering zorgen er in de eerste plaats voor dat de aard van het werk evolueert. Steeds meer eenvoudige, tijdrovende en routinematige taken zullen plaats maken voor meer productieve en creatieve banen. Zo geven verschillende studies van het World Economic Forum aan dat er tussen nu en 2025 95 miljoen nieuwe jobs zullen ontstaan en 85 miljoen posten verdwijnen. Deze extra 12 miljoen jobs zullen ervoor zorgen dat mensen vooral nieuwe vaardigheden zullen moeten ontwikkelen”, aldus Wim Van der Linden, woordvoerder bij Tempo-Team.

Levenslang leren

Werknemers zijn er zich ook van bewust dat het aanpassen aan nieuwe technologie het levenslang leren meer dan ooit noodzaakt (27%). Ongeveer 21% van de werknemers geeft aan het afgelopen jaar een opleiding te hebben gevolgd om zich voor te bereiden op hoe hun werk er in de toekomst uit zal zien. Daarnaast volgt 43% van de werknemers opleidingen om zich in het algemeen te ontwikkelen, wat ook hun veerkracht ten goede komt.

“Nieuwe technologie is van nature disruptief en dat betekent dat mensen die ermee te maken krijgen ondersteuning en tijd nodig hebben om aan de verandering te wennen. Dit vereist veel flexibiliteit en veerkracht van werknemers en werkgevers. Het belang van het aanbieden van mogelijkheden tot opleiding, om- en bijscholing kan dan ook niet genoeg worden benadrukt. Werknemers moeten daarom het concept van levenslang leren omarmen, zodat ze de kennis en vaardigheden opdoen om flexibel en weerbaar met verandering om te gaan. Dit biedt hen de beste garantie voor werkzekerheid én -plezier,” besluit Wim Van der Linden.

Dit blijkt uit een online bevraging van een representatieve steekproef van 2.500 arbeiders en bedienden en 250 werkgevers in België, representatief op het vlak van taal, geslacht en leeftijd. De enquête werd uitgevoerd tussen 10 november 2022 en 1 december 2022 door een onafhankelijk onderzoeksbureau in opdracht van Tempo-Team en in samenwerking met prof. dr. Anja Van den Broeck, arbeidsmotivatie-expert aan KU Leuven.