Sociale verkiezingen 2024: kunnen we op afstand stemmen?

Van 13 tot 26 mei worden in Belgische bedrijven die gemiddeld minstens 50 werknemers tewerkstellen, sociale verkiezingen gehouden. Het doel is om werknemersvertegenwoordigers te kiezen voor twee adviesorganen: het comité voor preventie en bescherming op het werk en, als het gemiddelde personeelsbestand minstens 100 werknemers bedraagt, de ondernemingsraad.

Elektronisch stemmen op afstand is een methode om te stemmen die al enkele jaren wordt gebruikt voor sociale verkiezingen. De voorwaarden voor elektronisch stemmen zijn onlangs aangepast en vergemakkelijkt. Catherine Mairy, Legal expert bij Partena Professional, vertelt ons er meer over.

Is elektronisch stemmen verplicht voor alle bedrijven?

“Nee. De werknemer-kiezer kan bij de volgende sociale verkiezingen alleen elektronisch stemmen als het bedrijf waar hij is tewerkgesteld, daartoe heeft besloten. Praktisch gezien moet de beslissing om elektronisch te stemmen vooraf binnen de onderneming worden genomen door de ondernemingsraad, het comité voor preventie en bescherming op het werk of, indien dit niet mogelijk is, door de werkgever in overleg met de vakbondsafvaardiging. Deze beslissing wordt vervolgens aan de werknemers meegedeeld door middel van een kennisgeving die, voor de verkiezingen van mei, tussen 13 en 26 februari 2024 moest worden uitgehangen”, legt Catherine Mairy, Legal expert bij Partena Professional, uit.

Als er geen overeenkomst is, vindt de stemming op de ‘normale’ manier plaats, d.w.z. de kiezer gaat naar het lokaal in het bedrijf dat voor dit doel is gereserveerd en brengt zijn of haar stem uit op een papieren stembiljet.

Moet het gebruikte IT-systeem aan bepaalde eisen voldoen?

“Dat klopt. De wetgeving schrijft strenge technische voorwaarden voor waaraan het IT-systeem voor elektronisch stemmen moet voldoen. Het belangrijkste doel is het garanderen van het stemgeheim, de betrouwbaarheid van de gegevens, de opslag en controle van de resultaten van de stemming en de onmogelijkheid om deze te manipuleren. De fabrikant moet een ‘conformiteitscertificaat’ voorleggen en ook de werknemersvertegenwoordigers moeten worden ingelicht,” zegt Catherine Mairy.

Kan ik stemmen vanaf mijn werkcomputer?

“Sinds de sociale verkiezingen van 2020 kunnen kiezers hun stem elektronisch uitbrengen vanaf hun gebruikelijke werkplek, d.w.z. op afstand, op voorwaarde natuurlijk dat aan alle noodzakelijke technische vereisten is voldaan. Voor de volgende verkiezingen is een end-to-end versleutelde netwerkverbinding die een betrouwbare authenticatie van de kiezers garandeert ook verplicht,” kondigt Catherine Mairy aan.

Het concept van een normale werkplek moet worden gedefinieerd in de overeenkomst over elektronisch stemmen, waarbij met name rekening moet worden gehouden met de arbeidsomstandigheden in het bedrijf. Een typische werkplek in de distributiesector kan bijvoorbeeld een magazijn of een verkooppunt zijn.

In bedrijven waar telewerken wordt toegepast, kunnen kiezers die telewerken op de dag van de stemming hun stem uitbrengen via een door de werkgever verstrekte tool die voldoet aan de wettelijke voorwaarden.

Er moet ook worden opgemerkt dat de overeenkomst over elektronisch stemmen de regelingen moet specificeren die de goede werking van het stembureau mogelijk maken (bijvoorbeeld de manier waarop de kiezer op afstand zich identificeert), de voorwaarden die het stemgeheim garanderen en de afwezigheid van beïnvloeding tijdens de stemming, enz.

Wat als de werknemer-kiezer een technisch probleem ondervindt tijdens het stemmen?

De wetgeving bepaalt dat de kiezers een passende opleiding moeten krijgen in het gebruik van de tool die hen ter beschikking wordt gesteld voor elektronisch stemmen.

Het is echter raadzaam dat de werkgever de contactgegevens van de dienst (bij de fabrikant) meedeelt, waar de werknemer contact kan opnemen als er zich een technisch probleem voordoet tijdens de verkiezingen.

Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief

Ook interessant

LEES MEER