Welzijn, een tweesnijdend zwaard?

Een nieuwe tijd vraagt een scherp antwoord. Huis voor Veerkracht is nu Oh My People – Making Stress Work. Kom ons ontdekken op LinkedIn of op huisvoorveerkracht.be. Veerkracht blijft de kern. Wat kunnen we hiervan leren? Elke Van Hoof gidst ons door de diagnose én remedie.

2023 is een kantelpunt. In 2023 stijgt het onwelbevinden verder in de nasleep van de pandemie. Tegelijkertijd gaan er heel wat maatregelen in met een impact op de manier waarop we met welzijn omgaan. De Arbeidsdeal 2022 en de nieuwe re-integratiewet zetten verder de bakens uit van hoe we welzijn op het werk willen beschermen. Als we echter kijken naar hoe onwelbevinden zich ontwikkelt, is de vraag of deze bakens wel leiden naar meer welbevinden.

Een complexe relatie

Onwelbevinden is het gevolg van een complexe relatie tussen het individu en de omgeving. Wanneer we onwelbevinden willen aanpakken, moeten we ons dus richten op de omgeving, het individu én hun interactie. Uiteraard dienen de werkomstandigheden onder de loep genomen te worden. Iedereen heeft recht op een (werk)context waarin hij/zij/x de kans heeft om de beste versie van zichzelf neer te zetten.

In 2022 had amper 14% een (werk)context waarin hij/zij/x de kans heeft om de beste versie neer te zetten (Benchmarkrapport 2022, Oh My People). Dit is een context waarin alle elementen vervat zitten om tot je volle potentieel te komen, vaak samengevat in het ABC-model, én waarin het individu als een goede huisvader zijn/haar/x beste versie neerzet.

Wanneer we inzoomen op het individu, zien we in een convenience sample van meer dan 8000 werknemers dat de helft zich veerkrachtig voelt (Convenience Sample Ooo, 2022). Toch heeft slechts 16% een hoge mastery of stress. Dit wil zeggen dat de tools en hefbomen die gebruikt worden om de veerkracht te ontwikkelen of te behouden, niet vertaald kunnen worden naar nieuwe, onvertrouwde situaties. En dat betekent véél in een snel veranderende tijd. Bovendien ervaart 67% (twee op de drie!) een verhoogde herstelnood.

Alleen kijken naar veerkracht (of welzijn, zoals het nu beschreven wordt) is dus niet voldoende. We moeten dieper kijken naar het vermogen om de vaardigheden die nodig zijn om welzijn te ervaren: kunnen zij ook vertaald worden in nieuwe, onvertrouwde situaties? En wat is de kost van het ontwikkelen/behoud van veerkracht, namelijk de herstelnood? Wanneer de herstelnood verhoogd is en men komt in nieuwe, onvertrouwde situaties terecht, kan men niet lang standhouden. Dan is er onvoldoende energie. Ook de interactie tussen individu en omgeving is belangrijk.

Bij al deze resultaten zijn de volgende elementen essentieel: inzicht in hoe je je energie kan behouden in snel veranderende omstandigheden, het vermogen om te kunnen vertragen in snel veranderende omstandigheden en perfectionisme. Wanneer deze vaardigheden verbeteren, neemt het welbevinden toe.

Een andere context

Maar hoe kunnen we dit bewerkstelligen? Door werknemers aan te leren hoe ze stress in hun voordeel kunnen gebruiken én het behandelen van barrières. Barrières zijn fenomenen (zoals perfectionisme) die verhinderen dat je stress in je voordeel kan gebruiken. En dus gingen we aan de slag. Oh My People testte een nieuw programma uit dat een intensieve training sterker met stress bevat, waar zowel stresstraining als barrières werden behandeld.

Na de intensieve training werd verder gewerkt via een learning-on-the-job principe, gebruikmakend van de Mindstretch App. De intensieve training had een directe, positieve impact op de ervaren vitaliteit, het niveau van ziekmakende stress, de herstelnood, de mastery of stress, alsook het risico op uitval door gezondheidsproblemen.

De resultaten waren effectief en duurzaam. Bij de opvolgmeting bleek het niveau van ownership – de houding om actief stress in je voordeel te gaan ombuigen – stabiel. Ownership steeg van 57% naar 78% en bleef op dat niveau (Resultaten Stresscrafting-weekend). Ownership is belangrijk, want eens je inzichten meegeeft, is het aan de werknemers om het geleerde in de praktijk om te zetten! Welbevinden fluctueert sterk afhankelijk van de context waarin iemand zich bevindt.

Uit deze evaluatie bleek ook: wanneer we inzetten op kennis en kunde én wanneer oud zeer – barrières die verhinderen om het geleerde in actie om te zetten – wegwerken, verdubbelt de kans dat je de beste versie van jezelf kan neerzetten, ongeacht de context waarin je terechtkomt.

+++

>> Surf naar www.OhMyPeople.be om mee te zijn met de laatste cijfers rond welzijn op het werk.
>> Je kan er ook testen of jouw werkomgeving een omgeving is waar je de beste versie van jezelf kan zijn.
>> Volg ons op social media om actionable insights te krijgen over hoe je je werkcontext optimaliseert.

Prof. dr. Elke Van Hoof is professor aan de VUB, zaakvoerder van het Huis voor Veerkracht en Stichter van Ally Institute. Naast de Insourcing®-techniek voor de behandeling van stressgerelateerde aandoeningen, creëerde ze Stresscrafting®, een techniek waarmee men toxische stress op de werkvloer duurzaam wegwerkt. Ze bouwde ook de gecertifieerde opleiding Human Capital Management® uit. Ze is de auteur van onder andere Eerste hulp bij Telewerk (LannooCampus, 2020), De Chief Happiness Officer (LannooCampus, 2017) en Eerste hulp bij stress & burn-out (Lannoo, 2017).