Volgende maand staat bij #ZigZagHR “The future skillset voor een HR professional” centraal. We gaan een ganse maand op zoek naar de mindset, skillset en toolset waar een HR professional anno 2020 en daarna best over beschikt of in investeert om zichzelf te futureproofen. We gingen daarvoor ook langs bij een trendwatcher om ons een blik in de toekomst te gunnen zodat we beter weten waar we moeten op inzetten.
Poef, opgelost!? Natuurlijk niet…
Dat de toekomst meervoudig is, en zich niet laat zich voorspellen, wist Tom Palmaerts me te vertellen. Vooruitkijken doe je overigens niet uitsluitend door te denken in megatrends, zo blijkt, maar in trillingen en die lopen niet lineair maar gaan net als golfjes in het water alle richtingen uit. Zigzaggend dus. Het was een bijzonder inspirerend gesprek met een bijzonder intelligente man op een bijzonder inspirerende locatie in het wijze Gent. Ik heb er veel uit geleerd – je leest het volledige interview met Tom Palmaerts overigens in het volgende nummer van #ZigZagHR.
Maar hoe overleef je in een wereld die zich niet laat voorspellen?
Terwijl ik het interview aan het uittypen was, brak de corona-crisis helemaal los!
Een Zwarte Zwaan met twee hoofdletters ‘Z’. Zwarte Zwanen zijn grootschalige, onvoorspelbare en chaotische gebeurtenissen met ingrijpende gevolgen.
Nassim Nicholas Taleb introduceerde dit concept in zijn gelijknamig boek van + 500 bladzijden. Meer nog: de geschiedenis wordt vooral door Zwarte Zwaan gebeurtenissen gemaakt, zoals Corona nu, zoals 9/11 in 2001, zoals de aanslag op Zaventem 22 maart 2016 (volgende week is dat alweer 4 jaar geleden – ik weet nog exact waar ik was toen iets voor 8u ’s morgens).
Antifragiliteit als tegengif voor Zwarte Zwanen (?)
Sommige dingen, mensen en organisaties zijn gebaat bij chaos en schokken, ze groeien bij onzekerheid en stress, andere niet. Taleb noemt dit antifragiliteit én hij ziet hierin de ultieme oplossing voor een wereld vol Zwarte Zwanen. De natuur is bij uitstek antifragiel en overleefde al tal van Zwarte Zwanen.
Antifragiliteit gaat overigens veel verder dan veerkracht, één van de buzzwords waar we ons vandaag de dag allemaal in verslikken. Veerkracht absorbeert de schokken, het antifragiele absorbeert niet alleen, maar wordt er beter van.
Als we kost wat kost op zoek willen gaan naar orde, krijg je alleen maar schijnorde. En de illusie van de voorspelbaarheid maakt dat we blind zijn voor Zwarte Zwanen. In plaats van de risico’s te proberen in te schatten van zeldzame gebeurtenissen en het plaatsvinden ervan te proberen voorspellen, kunnen we beter bepalen of iets al dan niet gevoelig is aan schokken en stress. En dat is heel makkelijk in kaart te brengen; alles wat meer voordeel dan nadeel ondervindt van een toevallige gebeurtenis is antifragiel. Porselein bijvoorbeeld is niet gebaat bij chaos en is dus fragiel.
Het deed me meteen denken aan brandweercommandant Bert Brugghemans, onze open your mind speaker van februari. Je kan onmogelijk op elke crisis voorbereid zijn.
Crisisplannen worden altijd geschreven voor zaken uit het verleden.
Bij de brandweer zetten ze daarom in op een crisisproces in plaats van op een crisisplan: het team moet weten wat er verwacht wordt van hen, hoe de taken verdeeld worden en hoe info verzameld wordt. Dat gaat over het ‘wat’. Maar als er zich een crisis voordoet, is het vooral ‘hoe’ je die overleeft. Als mensen dan enkel geleerd hebben om een strakke procedure te volgen, is dat ronduit gevaarlijk. Elke interventie is anders is en brengt altijd chaos met zich mee. Ook in het bedrijfsleven en in de maatschappij zijn problemen en uitdagingen ondertussen (te) complex en ‘wicked’ geworden.
Bert schuift daarom scenario-denken naar voor, niet als een bindend plan, wel als een middel om te toetsen wat er zich in de toekomst zou kunnen voordoen en na te gaan of we daarop dan wel voorbereid zijn. De toekomst is meervoudig dus en dat brengt me terug bij Tom Palmaerts…
Hoe worden we futures-proof in plaats van future-proof dus (?)
Drie mannen die me – elk vanuit hun eigen vakgebied – tot verrassende inzichten hebben gebracht over hoe ik mezelf als professional kan heruitvinden en welke lessen HR hier kan uit halen.
Dat is wat we met#ZigZagHR zo sterk stimuleren: het meeste kan je leren van mensen, sectoren en organisaties die op het eerste zicht niets met je eigen vakgebied te maken hebben. Het komt erop aan de juiste bril op te zetten en over het muurtje te leren kijken.
Wil dat dan zeggen dat vrouwen of HR professionals mij niet tot inzichten kunnen brengen? Natuurlijk niet!
In het volgende nummer komen er namelijk een heel aantal vrouwelijke HR managers en directeurs aan bod, want naar aanleiding van de internationale vrouwendag ging ik in gesprek met heel wat straffe HR madammen, via telefoon weliswaar. Corona, remember…
En jij, hoe antifragiel ben jij eigenlijk?