Oproep betere re-integratie naar de werkvloer na (borst)kanker

Op vrijdag 4 februari, Wereldkankerdag, riep de vzw Pink Ribbon de overheid en bedrijven samen om werk te maken van een betere re-integratie naar de werkvloer na een langdurige afwezigheid wegens (borst)kanker. Om haar oproep kracht bij te zetten, nodigde Pink Ribbon niet alleen experts uit de academische wereld en het werkveld uit en liet ze getuigenissen van ervaringsdeskundigen horen, maar ook Minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken van België Frank Vandenbroucke kreeg het woord.

“Kijken naar wat na borstkanker nog mogelijk blijft op het werk en dat ook mogelijk maken, dat is de mentaliteitswijziging die we nodig hebben” gaf hij als goede raad mee aan de toehoorders.

Kanker lijkt vaak een ver-van-ons-bed-show, iets wat enkel anderen en ouderen overkomt. Niets is echter minder waar. 1 op 3 mannen en 1 op 4 vrouwen zal voor zijn of haar 75ste verjaardag geconfronteerd worden met een kankerdiagnose[1]. Borst-, darm- en longkanker zijn in ons land de meest voorkomende vormen van deze vreselijke ziekte. Zo vechten op dit moment maar liefst 100.000 vrouwen tegen borstkanker. Dat zijn hallucinante cijfers.

Maar gelukkig is er ook hoopvol nieuws. De overlevingskansen van patiënten stijgen. Waar vroeger een terugkeer naar de werkvloer na borstkanker zo goed als onmogelijk leek, is die realiteit vandaag helemaal anders. Daarom is een goede opvolging en optimale communicatie tussen alle actoren – tussen zowel de werkgever en leidinggevenden als zorgverleners, de patiënt zelf en collega’s – van cruciaal belang.

Terugkeer naar werk is geen rariteit meer

Pink Ribbon, de nationale organisatie die strijdt tegen borstkanker, riep tijdens haar online seminarie op om het taboe te doorbreken en borstkanker bespreekbaarder te maken op de werkvloer. Als ergotherapeute startte Huget Désiron daarom ook een onderneming (later aangevuld met onderzoekswerk) om bedrijven te begeleiden bij de re-integratie van hun werknemers na een langdurige afwezigheid.

“Dertig jaar geleden was dat nog braakliggend terrein, zeker voor kankerpatiënten. Niet alleen waren de genezingskansen veel kleiner, het was toen ook weinig evident om na kanker je werk weer op te nemen. Dankzij de wetenschap zijn die overlevingskansen vandaag enorm gestegen. De terugkeer naar het werk is daardoor momenteel geen rariteit meer” zegt dr. Désiron. “Op het moment van je diagnose komen er tal van vragen op je af. Het is dan best om meteen beroep te kunnen doen op een expert in het ziekenhuis die je kan helpen met de werkperspectieven, gaande van ‘of en hoe je dit vertelt aan je baas en collega’s’ tot ‘hoe je zelf een terugkeer voorbereidt’.”

Die aanpak bevestigden ook experts uit het werkveld zoals Ellen Caers van Rentree. Zij begeleidt al jaren werknemers in hun terugkeer naar het werk. “Rentreecoaches bieden ondersteuning aan in het hele proces van werken na kanker, en merken dat deze ondersteuning welkom maar vooral écht nodig is,” zegt Caers.

“Zowel werkgever, werknemer én collega’s hebben vragen en bezorgdheden, en zoeken naar handvaten om re-integratie op een haalbare en gezonde manier aan te pakken. Ook de sociale wetgeving en de verschillende betrokken actoren zijn vaak onvoldoende gekend. Rentree ondersteunt van bij de eerste vragen rond werken met/na kanker, die vaak al vroeg in een behandelproces naar boven komen, tot aan de werkhervatting en de opvolging. Hiervoor werken we samen met tal van ziekenhuizen en zorgprofessionals in Vlaanderen en Brussel.”

Overheid ondersteunt oproep

Ook minister voor Sociale Zaken en Volksgezondheid, Frank Vandenbroucke erkent de nood aan begeleiding om langdurig zieken opnieuw aan het werk te krijgen. Omdat langdurig zieken doorwegen op de sociale zekerheid, kondigde de minister eerder al aan dat er 60 ‘terug-naar-het-werkcoördinatoren’ zouden komen. Zij zullen langdurig zieken naar werk toe begeleiden dat ze nog aankunnen. Minister Vandenbroucke steunde op het seminarie de boodschap van Pink Ribbon vzw en de verschillende sprekers volledig:

“Gezondheid komt altijd op de eerste plaats, maar het is daarnaast ook belangrijk om je goed te voelen. Werken speelt daarin vaak een belangrijke rol. Het behouden van perspectief op werk, op een toekomst is een onderdeel van het herstelproces. We moeten ons dus meer focussen op wat wél kan en minder op wat niet meer mogelijk is. Net daarvoor voerde ik het systeem van de ‘terug-naar-het-werkcoördinatoren’ in. Zij helpen niet alleen lotgenoten, maar ook werkgevers. Zo wil ik de oproep van Pink Ribbon bijstaan en aantonen dat we ook vanuit de overheid onze schouders hier mee onder zetten.”

Gedelegeerd bestuurder van Pink Ribbon vzw, Hilde Debackere, blikt dan ook tevreden terug naar het online seminarie: “Naast onze Pink Monday-campagne, was dit seminarie een volgende stap. We zijn trots dat zo veel experts, uit zowel de academische wereld als het werkveld, mee hun schouders onder dit initiatief hebben gezet. Het toont aan dat werkgevers, bedrijfsartsen en HR-consulenten werk willen maken van een betere terugkeer naar de werkvloer na borstkanker. De 60 werk-coördinatoren uit het plan van minister Vandenbroucke tonen aan dat er stappen worden gezet. Laat ons nu op dit elan verdergaan zodat we iedereen perspectief geven op een hoopvolle toekomst na de behandeling.”