Levenslang leren. Op zoek naar een ander narratief

In België heerst een negatief beeld over levenslang leren. Ons land scoort slecht en is daardoor onvoldoende voorbereid op de toekomst. Een nieuwe studie van Randstad Research (*) bij 2000 mensen nuanceert dit: levenslang leren is een realiteit in de samenleving, vooral op de werkvloer. Wel stellen we vast dat leren vooral in het teken staat van de huidige job. Leren om de job niet te verliezen of om van job te kunnen veranderen, komt veel minder voor. Het loopbaanperspectief ontbreekt met andere woorden nagenoeg volledig.

Tijdens een heuse Skilling Roadshow trok #ZigZagHR samen met Randstad dwars door Vlaanderen. We hielden halt in Gent, Sterrebeek en Herentals en gingen in gesprek met HR directors en Learning & Development experts, op zoek naar een ander narratief. De inzichten goten we in een boeiende en heel uitgebreide whitepaper die je hier kan downloaden.

Een leercultuur installeer je niet door de arbeidsdeal

Door het invoeren van de arbeidsdeal wil de overheid levenslang leren stimuleren. Ondernemingen met meer dan 20 werknemers moeten jaarlijks voor 31 maart een opleidingsplan opstellen, gericht op medewerkers die behoren tot risicogroepen en ook het recht op opleiding werd herzien: tot nu toe was dit recht collectief en bestond het uit een gemiddeld aantal dagen opleiding per voltijdse equivalent, verdeeld in de onderneming. Onder de arbeidsdeal wordt het een individueel recht dat geldt voor elke werknemer. Concreet: In ondernemingen met minstens 20 werknemers hebben voltijdse werknemers recht op 4 opleidingsdagen en vanaf 2024 op 5 opleidingsdagen. Voor ondernemingen tussen 10 en 20 werknemers, heeft iedere voltijdse werknemer recht op één dag per jaar.

“Een goede zaak voor kleinere bedrijven die nog niet overtuigd waren, om het belang van leren op de kaart te zetten. Maar een leercultuur zal je er niet automatisch door installeren”.
Nathan Vermeire, HR & Learning and Development Van Moer

Leren zichtbaar en sexy maken

Hoe krijgen we mensen dan wel aan het leren? Door leren te waarderen, door mensen in hun leertraject te begeleiden, door het waarom concreet te maken én door er een merk rond te bouwen. Dat laatste leren we van Nick Leenaert, die in het najaar van 2022 de visie van Unilin op levenslang leren zichtbaar heeft gemaakt met de oplevering van het kleurrijke opleidingscentrum The Dive.

“We moeten leren zichtbaar maken en er een merk rond creëren. Dat is de reden waarom The Dive er gekomen is. De naam roept het idee op van exploreren, verkennen, er letterlijk in duiken. We gebruiken bewust geen University, Campus of Academy omdat we geen associatie willen met school of onderwijs. We mogen leren gerust sexy maken. Met de komst van The Dive gebeurt leren niet langer verstopt in een muf leslokaal, maar in een trendy gebouw met een dakterras. We onderschatten de kracht van leren fysiek maken, er een merk rond bouwen en een ecosysteem creëren”.

Het begint met de juiste vragen stellen

Leren gaat niet over carrière maken (het bedrijf moet iets voorstellen) maar over zelf opportuniteiten zien. Leerstijlen zijn daar heel belangrijk in, volgens Katrien Dingemans, Manager werkplekleren en relaties onderwijs bij BASF: “Niet iedereen leert op dezelfde manier. Weten hoe iemand leert en daar effectief mee omgaan is daarom essentieel. Veel leidinggevenden hebben daar een blinde vlek.

“Organisaties hebben processen en systemen om leren te organiseren en te structureren, maar het begint bij de juiste vragen te stellen en de eerste vraag is hoe iemand graag leert. Inspelen op de leerstijl is fundamenteel om goesting te krijgen in leren”.
Katrien Dingemans, Manager werkplekleren en relaties onderwijs BASF

Leren wat we nodig hebben in plaats van leren wat we willen.

De grootste uitdaging? Medewerkers stimuleren om te leren wat ze nodig hebben op lange termijn – in functie van hun loopbaan – in plaats van uitsluitend te focussen op de korte termijn – wat ze vandaag nodig hebben in hun job.

“We moeten inzetten op beide paden. Het pad naar de lange termijn vraagt iets maar aandacht, we moeten daarover blijven communiceren en die lange termijn inzichtelijk helpen maken: waar gaat ons bedrijf naartoe, wat hebben we daarvoor nodig, welke rol kan iedere medewerker daarin spelen en hoe gaan we daar samen geraken?”
Heidi Stieglitz, Director People & Culture – Scania Parts Logistics

Leren doen we vooral in de liminaliteit

Annick Neyt, Human Resources Director – TCR International: “ Constante verandering is de essentie van het leven. Vaak gaat dat geleidelijk, maar soms ook zo plots en ingrijpend dat het je hele wereld op z’n kop zet. Dan moet je op zoek naar een nieuw evenwicht. Hoewel je exact weet wat je achterlaat, blijft de toekomst onbekend. Net in die tussentijd zit de grootste mogelijkheid tot groei. Dit is waar leren plaatsvindt, in de liminaliteit”.

+++

>> Benieuwd naar alle bevindingen rond Levenslang Leren?
>> Download hier de whitepaper

Dank je wel aan de enthousiaste deelnemers: Renée Lefèvre – HR Manager – Supply Chain Belgium, BD; Johan Browaeys – HR Manager, C-mac; Nick Leenaert – Talent Director / HR Director Group Services, Unilin; Kim De Bock – Verantwoordelijke vorming en opleiding, Schoenen Torfs; Nathan Vermeire – HR & Learning and Development, Van Moer; Vincent Vandenameele – Directeur, Travi; Ellen Courteyn – Director Operations, Randstad inhouse services; Yves Van Meirvenne, Directeur – Portilog; Caroline Creemers, Manager Learning & Coaching – H. Essers; Heidi Stieglitz, Director People & Culture – Scania Parts Logistics; Lieselot Cops, Learning And Development Manager – Konings; Anouck Van Hoydonck, Director Agile Workforce – JnJ; Katrien Dingemans, Manager werkplekleren en relaties onderwijs – BASF; Greet Van Melkebeke, Account Director – Randstad; Tim Van de Vorle – Head of Customer Success, GoodHabitz; Debra Van den Bleeken – HRD Belgium & The Nordics, Bolloré; Anja Pelgrims – HR Manager, Kim’s Chocolates; Joeri Nobels – Onboardingsverantwoordelijke, Van Moer; Bart Bosmans – Verantwoordelijke Technische School, Colruyt Group Technics; Kim Vermeulen – Talent Acquisition & Training Manager – Puratos; Hilde Luypaert – HR Business Partner – Puratos (Belcolade); Greet Nijns – Randstad; Annick Neyt – HRD TCR International

(*) Studie Randstad Resarch: Wie werkt, leert – levenslang leren doorgelicht