De kans bestaat dat we in België voor het eerst een hittegolf meemaken in september. Daarvoor moet het vijf aaneensluitende dagen meer dan 25 graden zijn, waarvan bovendien 3 dagen 30 graden in Ukkel. Hevige warmte blijft natuurlijk niet zonder gevolgen op de werkplek.
Om de impact voor de werknemers te beperken, moet de werkgever een aantal maatregelen nemen.
- Waaruit bestaan die precies?
- Wanneer moet de werkgever ze nemen?
- En voor de telewerkers?
Melissa Menschaert, Legal Expert bij Partena Professional, leg uit hoe dat juist zit.
Wanneer moet de werkgever maatregelen nemen?
Het belangrijkste punt is dat de werkgever bepaalde maatregelen moet nemen zodra de actiewaarden voor blootstelling aan hitte worden overschreden. Deze actiewaarden voor blootstelling aan warmte, vastgesteld uitgaande van de WBGT-index (“Wet bulb globe temperature”) in functie van de fysieke werkbelasting, zijn de volgende:
- 29° voor licht of zeer licht werk;
- 26° voor halfzwaar werk;
- 22° voor zwaar werk;
- 18° voor zeer zwaar werk.
De waarde van de WBGT-index kan rechtstreeks gemeten worden of kan berekend worden op basis van de waarden van volgende klimatologische parameters: luchttemperatuur, luchtvochtigheid, luchtstroomsnelheid en thermische straling. Alle informatie over de WBGT-index is terug te vinden op de website van de FOD Werk.
Welke maatregelen moeten worden genomen?
Wanneer de voornoemde waarden klimatologisch worden overschreden, moet de werkgever een aantal maatregelen nemen. Het gaat om:
- collectieve of persoonlijke beschermingsmiddelen ter beschikking stellen van de werknemers die aan rechtstreekse zonnestraling blootgesteld worden;
- de nodige maatregelen treffen om, zonder kosten voor zijn werknemers, aangepaste verfrissende dranken ter beschikking te stellen, overeenkomstig het advies dat hieromtrent werd gegeven door de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer;
- in de werklokalen inrichtingen voor kunstmatige verluchting plaatsen binnen een termijn van 48 uur vanaf het ogenblik waarop de hinder wordt vastgesteld.
Indien de hinder na deze termijn ondanks de genomen maatregelen blijft voortduren, moet de werkgever een arbeidsstelsel invoeren waar aanwezigheid op de werkpost wordt afgewisseld met rusttijd.
“Externe diensten voor preventie en bescherming op het werk zijn goed geplaatst om werkgevers te ondersteunen bij het implementeren van dit soort maatregelen,” adviseert Melissa Menschaert.
Is telewerk een alternatief wanneer de werkgever de vereiste maatregelen niet kan nemen?
“Ja, telewerken kan een alternatief zijn als de functie van de werknemer zich daartoe leent. Helaas spreekt het voor zich dat een arbeider die aan een productielijn werkt, zelfs als het erg warm is, niet zal kunnen telewerken. Zijn werkgever zal dus verplicht zijn om de hierboven beschreven maatregelen toe te passen,” benadrukt Melissa Menschaert, Legal Expert bij Partena Professional.
Maar gelden al deze maatregelen ook voor werknemers die al telewerken?
De wetgeving voorziet geen bijzondere bepalingen met betrekking tot de toepassing van deze maatregelen voor werknemers die telewerken.
“In theorie zijn dus dezelfde maatregelen van toepassing. Maar als we wat verder kijken, blijkt het in de praktijk toch iets ingewikkelder te zijn. Het zal bijvoorbeeld moeilijk zijn voor een werkgever om ervoor te zorgen dat elke telewerker over kunstmatige verluchting in zijn woning beschikt. Het idee is eerder om te rekenen op tolerantie en gezond verstand en om geval per geval te bekijken. In theorie moeten de “klassieke” werktijden zoveel mogelijk worden gerespecteerd. Maar we kunnen ons bijvoorbeeld voorstellen dat een telewerker zijn werkschema zo kan indelen dat hij werkt op de uren dat het koeler is, op voorwaarde natuurlijk dat dit geen invloed heeft op het goede verloop van zijn werk,” legt Melissa Menschaert uit.
De temperatuur stijgt… Mogen werknemers in korte broek naar kantoor komen?
Afhankelijk van de sector waarin men werkt, kunnen er bijvoorbeeld om veiligheids- of hygiënische redenen kledingvoorschriften worden opgelegd. Deze kledingvoorschriften zullen dan duidelijk moeten worden geregeld in een collectieve arbeidsovereenkomst.
Werkgevers hebben echter het recht om een bepaalde “dresscode” op te leggen op basis van de functie, maar dit moet altijd “zonder te discrimineren en op een objectieve manier” gebeuren. Dit laatste moet dan duidelijk worden opgenomen in het arbeidsreglement van de onderneming. Als het arbeidsreglement dus niet uitdrukkelijk bepaalt dat mannen geen korte broek mogen dragen of dat ze niet verplicht zijn een bepaalde “dresscode” te volgen, dan hebben zij in principe het recht om een korte broek te dragen op het werk. Natuurlijk is gezond verstand altijd op zijn plaats… “En voor telewerkers is dit natuurlijk niet gereglementeerd. Zoals altijd primeert het gezond verstand,” besluit Melissa Menschaert, Legal Expert bij Partena Professional.