Geen producten in je winkelwagen.
Iris Hond speelt Chopin, Einaudi en eigen werk. Ze begon met pianospelen toen ze amper drie was en van elk concert maakt ze een intieme ervaring. Dichterbij komen is wat ze wil. Bij zichzelf, bij haar publiek en bij de mensen die ertoe doen in haar leven. Ze gaf een beklijvende keynote op Unmask Your Talent waarin ze het publiek ontroerde met haar verhaal en haar muziek. We gingen voorafgaand in gesprek met Iris over haar leven, over de rol die muziek daarin speelde en over haar bijzondere band met Martin en de daklozengemeenschap in Den Haag. Ook waarderingsexperte Nathalie Arteel schuift mee aan.
“Music was my first love” is een nummer dat in 1976 werd uitgebracht door John Miles. Het is een krachtige ode aan muziek. De inmiddels overleden muzikant en componist leerde op jonge leeftijd piano en gitaar spelen. Ook Iris Hond ontdekte al heel vroeg de liefde voor muziek. Op haar derde begon ze met pianospelen en in 2011 studeerde ze summa cum laude af aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Ze verbleef zes jaar in de Verenigde Staten, waar ze begon met componeren. Leonard Cohen noemde haar “A great spirit revealed” en Ludovico Einaudi omschreef haar werk als “One of the most beautiful performances of my music”.
Alles voor de droom
Iris neemt ons mee naar haar jeugd. “We hadden thuis een grote vleugelpiano en ik had vrijwel meteen affiniteit daarmee. Het was snel duidelijk dat ik concertpianiste wilde worden. Op mijn twaalfde werd ik aangenomen op het conservatorium en kreeg ik het advies om naar het Koninklijk Conservatorium in Den Haag te gaan. Dat ik daarvoor op veertienjarige leeftijd bij een gastgezin moest gaan wonen en mijn ouders en vertrouwde omgeving moest achterlaten, bracht me niet aan het twijfelen. Alles moest wijken voor de droom. Maar het was een moeilijke tijd, vol eenzaamheid. Ik werd opgevangen door een docent van het conservatorium, die me misbruikte. Ik durfde mijn ouders niet opbiechten wat er gebeurd was, uit schrik hen te kwetsen en omdat ik wist dat ze me terug naar huis zouden sturen. Dus leefde ik voor een groot deel op straat.”
Alles wat je overkomt omzetten in iets moois
“Ik ben opgegroeid tussen kunstenaars en kreeg mee dat je als artiest een verhaal moet hebben, een met scherpe pieken en diepe dalen”, vervolgt Iris. “Van mijn vader had ik geleerd dat je verdriet kan gebruiken om iets moois te creëren. Toen een van mijn beste vriendinnen overleed op elfjarige leeftijd, heb ik mijn eerste muziekstuk gecreëerd: De Zandloper (n.v.d.r. Je kan The Hourglass en de andere muziek van Iris Hond beluisteren op Spotify). Alles wat me sindsdien overkwam, wist ik om te zetten in muziek.”
De kracht van verbinding
“Ik heb veel dakloze mensen ontmoet op straat, zoals Martin. Toen hij me om geld vroeg, werd ik heel boos want ik had zelf niks. Daarop is hij gaan bedelen voor mij en gaf hij me al dat geld om eten te kopen. Dat was de eerste keer dat ik de echte Iris liet zien en mijn angst, boosheid en verdriet kon uiten. Ik was de weg helemaal kwijt. Martin gaf me warmte en geborgenheid. Voor het eerst “zag” iemand mij. Zo is mijn verbinding met dakloze mensen ontstaan. Ik was veertien jaar oud toen ik voor een groep dakloze mensen speelde. Daar op dat moment ontdekte ik de ware betekenis van muziek en hoe die zorgen kan verdrijven en kracht kan geven aan de mensen die luisteren. Toen besliste ik om ook te gaan spelen op plekken waar dat soort hoop nodig is.”
Nathalie Arteel heeft zelf ondervonden wat het betekent als iemand je ziet en op een ingrijpende manier een verschil maakt. “Ik heb iets gelijkaardigs meegemaakt; ook in mijn leven heeft iemand mij op een gelijkaardige manier gevormd tot wie ik vandaag ben.”
De Iris Hond Foundation
Na haar afstuderen aan het Koninklijk Conservatorium kwam Iris haar belofte na om niet alleen in gevestigde concertzalen en theaters te spelen, maar haar muziek ook te brengen naar plaatsen waar mensen geen toegang hebben tot concerten, zoals vluchtelingencentra, ziekenhuizen en gevangenissen. Ook daar kan livemuziek een transformerende impact hebben. “Elk jaar organiseert de Iris Hond foundation een kerstdiner in de Grote Kerk in Den Haag voor dak- en thuisloze mensen en burgers met een minimumloon. Dankzij de steun van donateurs en de inzet van vrijwilligers genieten de aanwezigen van een avond vol eten, muziek en cadeautjes voor alle kinderen”, vertelt Iris. “Met meer dan vijfhonderd aanwezigen is het evenement ondertussen enorm gegroeid en toch heeft het nog steeds een persoonlijke, intieme en feestelijke sfeer.”
De buitenkant zegt niet zoveel
“Ik ben altijd onderweg, moet altijd ergens naartoe en toch dwing ik mezelf om echt contact te maken. De buitenkant zegt doorgaans niet zoveel. Daarom probeer ik altijd de tijd te nemen om iemand te zien en echt te luisteren. Dat brengt me veel. Dat wil ik organisaties ook meegeven in mijn keynotes en optredens, vanuit mijn verhaal over de kracht van muziek als verbindend en hoopvol gegeven. Ik ben voor daklozen beginnen spelen, omdat ik hen wilde bedanken. Ik heb veel van hen geleerd. Ze zijn zo puur en rauw en ontdaan van alle pretentie naar buiten toe. Ik voel me daar het meest op mijn gemak. Dan ontstaat echte verbinding en echt contact. Ze hebben alles door. Ik moet er mijn schild wel afzetten. Op het podium en in het bedrijfsleven ben je altijd een artiest, een performer, stap je in een rol. Maar als ik optreed voor daklozen ben ik gewoon Iris. Aandacht kan je nochtans ook in organisaties en teams bereiken.”
Echtheid in plaats van kwetsbaarheid
“We zijn te veel bezig met wat anderen over ons denken”, vinden Iris en Nathalie. “We proberen altijd te voldoen aan de verwachtingen van de ander.” In de periode dat ze veel op straat was, leerde Iris hoe het voelt wanneer er niets meer te verliezen valt. Ze draagt die lessen nog altijd mee. “Als je verbinding wil maken, moet je uit je rol durven stappen en inzien dat iedereen belangrijk is en gezien wil worden. Op het werk nemen we allemaal verschillende rollen op, maar als mens zijn we gelijk.”
Persoonlijke groei en leiderschap
Dat je altijd moet blijven leren, staat als een paal boven water voor Nathalie en Iris. Integriteit en intrinsieke motivatie dienen daarbij als leidraad. Het vraagt moed om je eigen weg te bewandelen, zeker als iedereen zegt dat je dat niet moet doen. Iris: “We zijn het gewoon dat een leider de weg toont en boven de groep staat. Maar echte leiders stellen zichzelf niet boven de groep, die maken contact. Dat is zo in de muziek en dat is zo in het bedrijfsleven. Om een goede leider te zijn, moet je ook goed zorg dragen voor jezelf. Ik sta vroeg op, sport elke dag en eet gezond.”
Dirigenten zijn volgens Iris echte leiders. “Je moet stevig in je schoenen staan als dirigent, want het is doodeng om voor een orkest te staan. Hoe die mensen een hele groep begeleiden en toch iedereen individuele aandacht geven, is voor mij echt leiderschap. Een dirigent die dat heel goed belichaamt, is Klaus Mäkelä. Op 26-jarige leeftijd werd hij benoemd tot artistiek partner bij het Koninklijk Concertgebouworkest in Amsterdam. Vanaf 2027 wordt hij er ook chef-dirigent. Ook hij was heel jong toen hij besliste dat hij wilde dirigeren. Hij heeft een natuurlijke autoriteit, weet precies wat hij wil, en krijgt voor elkaar dat iedereen wil doen wat hij vraagt. Ook Einaudi is voor mij een goede leider. Hij genoot een klassieke opleiding en werd door zijn docent afgedankt toen hij zijn eigen weg wilde gaan. Maar hij hield vol en het kostte hem jaren vooraleer hij erkenning kreeg voor zijn werk. Vandaag is hij een van de meest gevierde componisten.”
Goede leiders brengen het beste in mensen naar boven
Nathalie besluit: “Soms zijn leiders grote gevierde dirigenten en soms zijn leiders dakloos, zoals Martin. Maar wat ze gemeen hebben, is dat ze heel erg in hun kracht staan. Dat vraagt niet noodzakelijk de beste opleiding, maar wel dat je bereid bent om elke dag aan jezelf te werken, zodat je een bron van inspiratie bent. Dan willen mensen je volgen omwille van wie je bent, niet omwille van je titel.”
