2 op 3 asielzoekers aan het werk dankzij werkbuddy’s

“Als je in het opvangcentrum blijft, dan ben je moe. Als je kan gaan werken dan ben je bij de mensen, kan je dingen leren en voel je je goed,” zegt Abdul. “Maar werk vinden is niet gemakkelijk. Het zijn de werkbuddy’s van Future2work die me daarbij geholpen hebben. Zo ben ik via Tempo-Team als inpakker kunnen starten bij Kuehne+Nagel in Tessenderlo.”

Future2work: twee op drie aan het werk

Stebo en Randstad RiseSmart hebben in 2019 de handen in elkaar geslagen om met het innovatieve ESF-project Future2work een antwoord te bieden op het nijpende tekort aan werkkrachten op de arbeidsmarkt. In de zoektocht naar potentiële arbeidsreserves, kwam de collectieve opvang van asielzoekers in beeld.

Het pilootproject startte in twee opvangcentra in Limburg; bij Fedasil in Sint-Truiden en het Rode Kruis-Vlaanderen in Heusden-Zolder. Het project loopt nog tot 2023 en wordt gerealiseerd met de steun van het Europees Sociaal Fonds en de medewerking van de Vlaamse Overheid.

Zelfs met een moeizame opstart door lockdowns en alle bijbehorende COVID-maatregelen, hebben er binnen dit uniek en complementair partnerschap al 409 asielzoekers deelgenomen aan het project.

Maar liefst 66% of 271 van deze asielzoekers zijn ondertussen aan het werk.

Om de match tussen asielzoeker en arbeidsmarkt te maken, benaderden de werkbuddy’s een honderdtal werkgevers, hr-dienstverleners en netwerkorganisaties. De werkbuddy’s fungeren als brug naar de arbeidsmarkt en als matchmaker tussen asielzoeker en werkgever.

“We zetten sterk in op het activeren van asielzoekers via het actieplan ‘Asielzoeker zoekt match’ en dit project sluit daar naadloos op aan. Het aan de slag krijgen van asielzoekers is een win-winsituatie voor de betrokkenen en voor de samenleving. Begeleiding op maat van de asielzoekers is daarbij cruciaal en we boeken goede resultaten dankzij nauwe samenwerking met onder meer arbeidsbemiddelingsdiensten, sectoren en middenveldorganisaties”, zegt staatssecretaris Nicole de Moor.

Minister van Werk Jo Brouns: “Werk biedt niet alleen een loon, maar ook zin en perspectief. We moeten de krapte op de arbeidsmarkt omvormen tot een kans, ook voor asielzoekers. Ik wil Stebo dan ook alvast bedanken voor de vele inspanningen die zij hieromtrent leveren.”

“Enerzijds laten we asielzoekers kennis maken met de arbeidsmarkt, de bijbehorende cultuur, verwachtingen en wat er nodig is om daaraan te kunnen deelnemen, anderzijds benaderen we actief werkgevers en initiatieven uit de regio. De werkbuddy vormt daarbij de brug tussen de verwachtingen van de arbeidsmarkt en de verwachtingen van de asielzoeker. Dat is het unieke aan het partnership tussen Stebo en Randstad RiseSmart”, vertelt Sabine Lambrichts, national manager employability bij Randstad RiseSmart.

Werkbuddy’s als matchmaker tussen asielzoekers, werkgevers en netwerk

Op dinsdag 8 november 2022 organiseerden Stebo en Randstad RiseSmart een projectbezoek bij Kuehne+Nagel in Tessenderlo, waar heel wat asielzoekers van de twee opvangcentra tewerkgesteld zijn.

“Asielzoekers bereiken en activeren via outreachend werken, hen vertrouwd maken met de Vlaamse arbeidsmarkt, samenwerking zoeken met werkgevers en hen een inkijk geven op de praktische belemmeringen waarmee deze groep potentiële werknemers zit, complementair werken aan de bestaande dienstverlening, … De uitdaging was groot, maar kende een ook groot succes,” zeggen werkbuddy’s Katrien en Debora.

Caroline en Cheyenne vullen bij aan: “door als brugfiguur te fungeren tussen bewoners van de opvangcentra en de werkgevers, werd heel wat mogelijk. Bewoners leren de waarden en verwachtingen op de arbeidsmarkt begrijpen zodat ze daarmee gepast kunnen omgaan, en bedrijven stellen hun werking wat meer af op de context van asielzoekers en hun leefomgeving. Het is immers niet evident voor asielzoekers om een rekeningnummer te bekomen om het werk te kunnen starten, of vervoer te regelen, of om gewoon een doktersbriefje te kunnen voorleggen bij ziekte.”

Het gaat niet enkel om matchmaking. Werkbuddy’s vervullen meerdere rollen: ze zijn vertrouwenspersoon, motivator en steunfiguur. Niet alle werkervaringen lukken vanaf de start, en soms is er aandacht nodig voor het oplossen van praktische problemen voordat ze kunnen starten. Ze zijn netwerkopener en kansenspotter, en trekken naar werkgevers en organisaties om werk voor en met asielzoekers mogelijk te maken. Ze zijn cultuur en contextvertaler, en bufferen en verbinden asielzoeker, bedrijf en eventueel andere organisaties om misverstanden te voorkomen of op te lossen, zodat ze hun job niet verliezen.

Uiteraard doen de werkbuddy’s dit niet alleen. Ze doen dit in een goede samenwerking met Fedasil en Rode Kruis-Vlaanderen, en schakelen waar mogelijk het bestaand hulpverlenend netwerk zoals VDAB, CVO De Verdieping, Agentschap integratie en inburgering, LIGO, … in.

Asielzoekers zijn een win-win

“We vinden het jammer dat asielzoekers vaak in een negatief daglicht geplaatst worden. Hun aanwezigheid en bijdrage op de arbeidsmarkt, is een grote meerwaarde,” zeg Jan Smits, coördinator van de afdeling werken bij Stebo.

“Eigenlijk is het een win-win voor iedereen. Een job geeft de asielzoeker terug een identiteit. Door te gaan werken krijgen ze de mogelijkheid om iets bij te dragen aan het gastland en om taal, cultuur en skills bij te leren. Met meer zelfstandigheid, mentaal welbevinden en een goede basis voor integratie tot gevolg. Tegelijkertijd dragen ze bij aan de samenleving: ze worden een deel van de oplossing voor het tekort op de arbeidsmarkt, maken de arbeidsmarkt inclusiever en dragen financieel bij aan de sociale zekerheid.”

“Het betreft hier een groep zeer gemotiveerde mensen die echt willen werken. We zijn blij dat we deze talenten kunnen inzetten en hen zo een head start kunnen geven in ons land en de Belgische arbeidsmarkt in het bijzonder”, zegt Kelly Witvrouwen, HR Business Partner bij Kuehne+Nagel.

“Door te denken in oplossingen en niet in problemen, kan je als organisatie in de schaarse arbeidsmarkt je instroom verbreden en openstaande jobs vlotter invullen. Zo zorgen we dat deze medewerkers begeleid worden door een meter of peter en dit in het Engels. Daarnaast organiseren we ook vervoer van en naar het werk. Een match maken tussen een bedrijf en gemotiveerde mensen, daar gaan we voor, ook in een krappe arbeidsmarkt”, vult Elke De Blay, Business Manager van Tempo-Team aan.

Ook de opvangcentra zijn enthousiast. Simon Vanmechelen, centrumdirecteur van het opvangcentrum Fedasil Sint-Truiden geeft aan: “er heerst meer rust in het centrum. Er is minder drukte, want bewoners zijn tijdens de werkuren op het werk, maar we merken ook gewoon meer respect naar elkaar toe in de avonden. Er moet de volgende dag immers gewerkt worden.”

Krista Kuppens, centrummanager van het Rode Kruis-Vlaanderen opvangcentrum in Heusden-Zolder benadrukt nogmaals het mentale aspect: “Werk hebben maakt een mens weer mens. Als centrum hebben we de handen vol met onze basisbegeleiding. We hebben tijd noch expertise om intensief te werken rond activering. Dankzij deze samenwerking bieden we de bewoners een bijkomende begeleiding die anders onmogelijk zou zijn. En doordat veel bewoners werken, komt er ook meer tijd vrij voor de meer kwetsbare bewoners die niet arbeidsmarktgeschikt zijn.”

Wat na 2023?

“Future2work loopt nog tot 2023. We hopen daarna om onze experimentele werking uit te breiden naar de andere Limburgse opvangcentra. Hiervoor zijn we nog op zoek naar projectmiddelen,” zegt Erwin De bruyn, directeur van Stebo. Ook de staatssecretaris van Asiel en Migratie Nicole de Moor en Vlaams minister van Werk en Economie Jo Brouns willen deze vormen van samenwerking naar de toekomst toe sterker ondersteunen.

Ze ondertekenden daartoe vandaag een engagementsverklaring, waarbij ze de samenwerking tussen Fedasil en VDAB zullen versterken. “Met een sterke samenwerking tussen Fedasil en VDAB hebben we alvast een goede startpositie voor een structurele inbedding van deze werking in het activeringsbeleid van asielzoekers. Zo zullen er nog meer asielzoekers ondersteund worden bij hun toeleiding naar de arbeidsmarkt,” geven Jo Brouns en Nicole de Moor aan.

Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief

Ook interessant

LEES MEER