Geen producten in je winkelwagen.
Wat je ook denkt over astrobioloog Caleb Scharf, zijn onderzoeken en stellingen laten niemand onberoerd. Met een blik op 200.000 jaar geschiedenis wijst hij ons op het belang van creativiteit en innovatie – zowel voor de mensheid, je HR werking, als je bedrijf.
Het begin: de homo sapiens
Caleb Scharf, hoofd van het Astrobiology Center aan Columbia University in New York, schreef een boek over de opmars van data-technologie. Volgens hem bekijken we die evolutie helemaal fout: niet de opmars van de technologie luidde de grote verandering in, want die verandering dateert al van 200.000 jaar geleden. Jawel, 200.000 jaar, geen zetduivel. De homo sapiens is immers de eerste en enige soort op de planeet die een grote hoeveelheid data buiten zichzelf begon op te slaan. De mens genereert informatie en draagt die met zich mee. Die informatie wordt niet opgeslagen in ons DNA, we kunnen ze dus biologisch gezien niet overerven.
Toch kunnen we die informatie doorgeven omdat we ze via datasystemen rond ons of zelfs in the cloud bijhouden. We kunnen die data ook oproepen op momenten dat we ze nodig hebben. En net dat geeft ons een groot evolutionair voordeel. Zie het als een soort van geavanceerde vorm van de vroegere mondelinge kennisoverdracht.
De evolutie: onze relatie met data
Op één enkele dag produceren we met z’n allen zo’n 2,5 triljoen bytes aan nieuwe data. Dat is meer data dan élk woord ooit gesproken door élke mens die ooit heeft geleefd. Los van de energie die nodig is om die data op te slaan, is er de pertinente vraag: blijven we al die data en alle datasystemen wel de baas?
Caleb Scharf oppert de stelling dat we data best kunnen bekijken als een levend systeem. Jawel, net zoals DNA en onze genen in essentie ook informatie en informatiedragers zijn. We leven in elk geval in symbiose met die data, een hechte relatie die ons vele voordelen oplevert. Misschien verhoogt onze relatie met data zelfs de overlevingskans van de mens.
De strijd: mens of AI?
Als mens zijn we steeds verder gegaan in het ontwikkelen van systemen en manieren om de datasystemen sterker te maken. Artificiële intelligentie (AI) is hier voorlopig de laatste stap in. Ondanks de steeds slimmer wordende machine learning en robots, is er nog altijd het probleem van de open endedness: vandaag kan nog geen enkel AI-systeem eindeloos ideeën genereren. De systemen zijn goed in het oplossen van problemen, maar niet in het bepalen van het volgende probleem om aan te pakken. Dat is (voorlopig) voorbehouden aan de mens.
Het lijkt er dus op dat creativiteit een menselijke kwaliteit is die niet zomaar te evenaren valt.
Ook al worden de systemen steeds geavanceerder, die menselijke kwaliteit maakt ons onderscheidend én onmisbaar. Trouwens, zonder creativiteit zou de mens al lang niet meer bestaan.
De sprong: creativiteit in het bedrijf
Creativiteit komt voort uit de nood om problemen op te lossen of te vermijden. Ze komt op het voorplan telkens we de noodzaak zien opdagen om regels, een status quo of onszelf in vraag te stellen.
We zijn dus creatief elke keer het framework onvoldoende is om een wenselijk resultaat te bekomen. Deze creativiteit is een noodzakelijke kwaliteit binnen het businessdenken. In het bedrijfsleven geven we dit graag het label innovatie, een grown-up synoniem van creativiteit.
Als creativiteit en innovatie de mensheid redden, zorgen ze dan ook voor het voortbestaan van mijn bedrijf? Of je innovatie omarmt of niet, bepaalt wel degelijk je overlevingskansen. En hierin kunnen de medewerkers en het bedrijf elkaar helemaal vinden. Zonder creativiteit zal de mens ook niet blijvend het verschil kunnen maken ten opzichte van de door AI aangestuurde machines.
Creativiteit is de kerneigenschap van de competentiebox van de werkenden in de 21e eeuw.
De vraag: hoeveel kans krijgt creativiteit?
Al die bevindingen leiden naar enkele cruciale vragen…
- Welke plaats geef jij creativiteit in je bedrijf?
- Hoeveel resources gaan er naartoe?
- Hoeveel echte speelruimte geef jij creativiteit?
- Stimuleer je nieuwsgierigheid?
- Vrijheid om te exploreren?
- Heb je vormen van cross-learning ingebouwd?
- En vooral: laat jij medewerkers toe om fouten te maken?
Ook HR dient na te gaan in hoeverre creativiteit een kans krijgt in de eigen processen. Neem nu selectie. Zijn we blij met profielen die risico’s durven nemen? Of zoeken we vooral logische loopbaantrajecten? Staren we ons blind op specialisten?
Misschien is het een idee om de volgende weken met een kritische bril te kijken hoe het met creativiteit gesteld is in ons departement en in de organisatie. Zonder dat we het willen, kunnen ook wij kansen op creativiteit de kop in drukken… En vergeet niet: de biologie heeft reeds 4 miljard jaar aan vernieuwing op haar cv staan. Wie doet haar dit na?
Bronnen
Schrijf je in op de wekelijkse HR-nieuwsbrief
