Gastblog Jan Dillis: Range, why generalists triumph in a specialized world…

Op basis van mijn eigen atypische loopbaan geraakte ik er meer en meer van overtuigd dat loopbanen anders kunnen, zullen en moeten vorm krijgen. Eerder dan te focussen op één (loopbaan)doel op lange termijn, zigzagde ik over grenzen van sectoren en bedrijven heen van project naar project met leren en connecteren als grootste drijfveren. En dat zigzaggen waardevol is, daar is ook David Epstein van overtuigd. Want daarover gaat “Range”, zijn meest recente boek waarin hij schrijft dat generalisten ondergewaardeerd en specialisten overgewaardeerd worden. Meer nog: in deze pinkcast met Dan Pink omschrijft David zigzaggen als een alternatief voor klassieke loopbanen. Jan  Dillis, HR directeur Devoteam, las het boek en deelt zijn summary in deze #ZigZagHR-Gastblog:

Voor iemand met alleen een hamer, lijkt elk probleem op een spijker. En dat kan rampzalige gevolgen hebben, schrijft David Epstein.

Maar laten we beginnen met de context te schetsen.

In zijn boek “Range: Why Generalists Triumph in a Specialized World” beschrijft David Epstein twee soorten omgevingen waarin verandering kan plaats vinden.

1. Het eerste type omgeving zijn de leervriendelijke omgevingen (kind environments) waar patronen zich steeds opnieuw herhalen en waar duidelijke structuren geïdentificeerd kunnen worden. Feedback is uiterst nauwkeurig en meestal erg snel. ‘Kind environments’ zijn omgevingen met goed gedefinieerde regels. Leren in zo een omgeving leidt via herhaling tot ervaring en ervaring leidt tot expertise.
2. Het tweede type zijn de ongestructureerde omgevingen (wicked domains) waar regels onduidelijk of onvolledig zijn. Er zijn misschien geen repetitieve patronen of ze zijn misschien niet duidelijk. Feedback komt vaak vertraagd en/of is onnauwkeurig. In deze omgeving zal ervaring op basis van herhaling vaak de verkeerde lessen induceren. Daarom zal in een ‘wicked domain’ ervaring alleen de prestaties niet verbeteren.

Een ‘kind environment’ is bijvoorbeeld een gestructureerd spel zoals schaken of een sport zoals golf, maar in het ‘echte leven’  (maatschappij, economie, business, niet-deterministische wetenschappelijke problemen, enz.) zijn ‘wicked domains’ alom aanwezig. Met tactiek alleen zal je je hier niet redden. Strategie, conceptueel redeneren en de integratie van kennis en concepten uit verschillende domeinen kunnen je daarentegen wel vooruithelpen.

David Epstein houdt daarom in zijn boek een pleidooi om nauwe specialisatie te vermijden, om cognitieve verenging te voorkomen en voluit te kiezen voor multi-specialisatie.

In meerdere hoofdstukken illustreert hij verschillende vormen van multi-specialisatie en toont hij de positieve resultaten ervan aan. Sommige inzichten die ik de moeite waard vond, zijn bijvoorbeeld:

• Na veel verschillende dingen te hebben geprobeerd, haalt de ‘late career specializer’ de voorsprong van een ‘early career specializer’ snel in omdat hij uiteindelijk een omgeving zal vinden die een perfect match met zijn vaardigheden en persoonlijkheid vormt (‘quality match’). ‘Late carrière-specialists’ hebben bovendien een veelvoud aan ervaringen en inzichten uit verschillende domeinen opgebouwd.
• Door meerdere loopbaanpaden te bewandelen, kan je uit externe ervaringen en analogieën putten en voorkom je om steeds op vertrouwde oplossingen terug te vallen die misschien al lang niet meer werken.
• Minder van hetzelfde is soms meer; of het voordeel van verschillende (muziek)instrumenten tegelijkertijd aan te leren.
• Door langzaam te leren – met een focus op de lange termijn in plaats van op kortetermijn-resultaten – en door het zelf hinderissen op te zoeken (‘desirable difficulties’) faciliteer je ‘deep learning’.
• Leer te zoeken buiten je ervaringen en kennisdomein. In een ’wicked world’ is vertrouwen op ervaring uit één enkel domein niet alleen beperkend, het kan ook rampzalig zijn. Denk maar aan de hamer …
• “Switchers are winners” of het potentiële gevaar van te veel ‘grit’ te hebben. ‘Grit’ als de combinatie van passie en doorzettingsvermogen wordt vandaag te vaak als een ereteken van succes omschreven. Maar ‘grit’ mag niet leiden tot halsstarrigheid of onbuigzaamheid. ‘Grit’ moet immers contextueel toegepast worden. Leer daarom te herkennen wanneer er betere alternatieven beschikbaar zijn – die bijvoorbeeld beter aansluiten met jouw talenten en interesses – en vermijd de valkuil van ‘sunk costs’.
• Vind jouw weg al zigzaggend … een onverwachte ervaring zal vaak leiden tot nieuwe, onverwachte interessante paden of tot de ontdekking van onontgonnen talent.
• ‘Flirting with your possible selves’: blijf jezelf heruitvinden aangezien onze werk- en levensvoorkeuren in de loop van de tijd evolueren.
• Pas ‘test-and-learn’ in plaats van ‘plan-and-implement’ toe. In plaats van terug te werken vanuit een einddoel, start voorwaarts vanuit veelbelovende situaties. “Een persoon weet niet wat hij kan, tenzij hij het probeert.”
• Gebruik buitenstaanders om nieuwe inzichten te injecteren en om het ‘Einstellung-effect’ te onderdrukken, de neiging om bij het oplossen van problemen alleen vertrouwde, gekende methoden te gebruiken zelfs als er betere beschikbaar zijn.
• In plaats van ‘I’ en ‘T-shaped’ heeft de wereld meer ‘phi-shaped’ mensen nodig die zich regelmatig in meerdere specialiteiten verdiepen (‘who dive in and out of multiple specialties’) … dus gezegend zijn ook zij die meerdere hobby’s en roepingen hebben.
• ‘In zicht beperkte egels’ die specialist zijn in één beperkt thema (‘narrow viewed hedgehogs who know one big thing’) versus ‘integratorvossen’ die veel kleine dingen weten (‘integrator foxes who know many little things’). Integratorvossen herkennen de complexiteit in wat anderen verwarren met eenvoudig oorzaak-en-gevolg. Zij begrijpen dat de meeste oorzaak-en-gevolg observaties in de realiteit probabilistisch zijn en niet deterministisch zijn.
• Leer en durf jouw vertrouwde tools los te laten.

Hoewel naar het einde van het boek toe dezelfde boodschap meermaals herkauwd wordt, bevat het boek talrijke verhelderende voorbeelden en is het een aanrader voor elke #ZigZag professional.

Het boek is een perfecte illustratie van wat ik zou samenvatten als het actief zoeken naar en inzetten van ‘positive spillover’: twee op het eerste gezicht volledig verschillende en niet-gerelateerde activiteiten zorgen voor positieve bijwerkingen. Iets wat we hard nodig hebben in de vele ‘wicked domains’ van ons dagelijks leven en binnen onze bedrijven.

Merci Jan Dillis voor jouw bijdrage!

Wil jij ook een gastblog schrijven?
Neem contact met me op via mailof via één van de vele SoMe Kanalen waar je me kan vinden 🙂